Người dân Đà Nẵng đổ vào rừng nhặt "lộc trời" bay có giá đến nửa triệu/kg: Công dụng tuyệt vời thế này bảo sao "đắt đỏ"?
Chúng thậm chí được ví là vàng nâu của rừng.
Ngày 15-07-2025, Đời sống Pháp luật đưa tin "Người dân Đà Nẵng đổ vào rừng nhặt "lộc trời" bay có giá đến nửa triệu/kg: Công dụng tuyệt vời thế này bảo sao "đắt đỏ"?". Nội dung chính như sau:
Chúng thậm chí được ví là vàng nâu của rừng.
Những ngày tháng 7, rừng già các xã miền núi thuộc TP. Đà Nẵng lại tấp nập bóng người đi tìm… hạt ươi bay. Dọc các tuyến đường vùng Hòa Bắc, Hòa Phú, Hòa Ninh (huyện Hòa Vang), không khó để bắt gặp cảnh người dân đi xe máy chở theo bao tải, ba lô, thậm chí cả võng và nước uống, dựng xe ven rừng rồi băng bộ hàng giờ vào sâu giữa những bụi rậm để nhặt hạt ươi rụng.
Hạt ươi thường rụng vào đầu hè, nhưng loại được săn lùng nhất là ươi bay - những hạt chín già, tự rơi từ trên cao xuống, không bị sâu hay dập nát, thường có màu nâu đỏ, bóng và cứng. Mỗi ký hạt ươi bay được thương lái thu mua với giá dao động 400.000 - 500.000 đồng/kg, thậm chí có lúc "sốt giá" hơn nếu hàng khan.
Săn hạt cực khổ là vậy, nhưng vì sao ươi bay lại có giá cao ngất ngưởng và được săn đón như vàng nâu của rừng?
Hạt ươi bay: "Thần dược" tự nhiên được Đông y coi trọng
Không phải ngẫu nhiên mà hạt ươi được ví như vị thuốc quý ẩn trong lớp vỏ nâu. Theo BS đông y Nguyễn Hữu Trường (làm việc tại TP.HCM), trong Đông y, hạt ươi có tính mát, vị ngọt nhẹ, khi ngâm nước sẽ nở ra và cho vị thanh mát, giải nhiệt.
1. Giải độc, thanh nhiệt, hỗ trợ trị táo bón
Hạt ươi bay có chất nhầy tự nhiên, giúp làm mềm phân, hỗ trợ nhu động ruột và giảm táo bón, đặc biệt là ở người già, người ít vận động hoặc phụ nữ sau sinh.
Trong Đông y, hạt ươi được dùng để giải độc gan, hạ nhiệt, chữa đau họng, ho khan, khản tiếng. Với khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam, việc dùng nước hạt ươi ngâm để giải nhiệt đang được nhiều người ưa chuộng như một loại "nước detox" tự nhiên.
2. Tốt cho người bị trĩ
Nhờ khả năng nhuận tràng và giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn, ươi bay đặc biệt tốt cho người bị bệnh trĩ. Một ly nước hạt ươi mỗi ngày vào buổi sáng có thể giúp ngăn ngừa táo bón - nguyên nhân chính khiến bệnh trĩ tiến triển nặng.
3. Tốt cho dạ dày, đường ruột
Theo quan điểm y học cổ truyền, hạt ươi có hai tác dụng chính, một là ổn định hoạt động của dạ dày và đường ruột, hai là giải nhiệt cho hệ hô hấp. Cụ thể hơn:
- Ổn định hoạt động của dạ dày và đường ruột: Điều hòa nhu động ruột, cân bằng độ ẩm cho niêm mạc ruột, cải thiện tình trạng táo bón.
- Giải nhiệt cho hệ hô hấp đang bốc hỏa: Hỗ trợ điều trị viêm họng, viêm amidan, đau họng, ho khan, mất tiếng, khan tiếng.
4. Làm đẹp da, giảm mụn do nóng trong
Trong lĩnh vực làm đẹp, hạt ươi được các chị em rỉ tai nhau là bí quyết làm mát gan, giải độc, từ đó giúp giảm mụn nhọt, rôm sảy, đặc biệt trong mùa hè oi bức. Uống nước hạt ươi đều đặn còn giúp làm dịu da, ngừa viêm, mang lại làn da mịn màng từ bên trong.
Vì sao ươi bay lại đắt hơn ươi thường?
Không phải tất cả các loại ươi đều có giá cao. Ươi thường (ươi trâu) được hái khi còn xanh, hoặc rụng do tác động của gió, có thể bị sâu, mốc hoặc chưa đủ độ chín. Trong khi đó, ươi bay là loại chín tự nhiên, rụng xuống từ trên cây cao, đảm bảo sạch, không bị tác động nhân tạo, giữ được tối đa dưỡng chất và độ tươi.
Thêm vào đó, việc thu hái ươi bay cực kỳ vất vả. Người dân phải đi sâu vào rừng, theo dõi từng ngày xem hạt chín chưa, nhanh tay nhặt trước khi thú rừng hoặc người khác tìm được. Điều này khiến ươi bay trở thành "đặc sản" quý hiếm, giá cao cũng là lẽ thường.
Cách dùng hạt ươi bay và những lưu ý quan trọng
Không phải ai cũng dùng ươi bay tùy tiện. Dù có nhiều công dụng, nhưng sử dụng hạt ươi cũng cần đúng cách để tránh tác dụng phụ.
Không dùng hạt còn nguyên vỏ cứng
Khi sử dụng, nên ngâm hạt ươi vào nước ấm 2 - 4 tiếng, tách vỏ và rút phần nhân mềm bên trong. Có thể thêm chút muối, hạt chia hoặc đường phèn để dễ uống.
Không dùng quá liều
Dù là thảo dược, nhưng ươi có tính mát mạnh, nếu uống quá nhiều có thể gây tiêu chảy, đầy bụng, lạnh bụng. Người lớn chỉ nên dùng 1 - 2 hạt/ngày, trẻ em dùng ít hơn.
Không dùng cho người tỳ vị hư hàn, tiêu chảy kéo dài, phụ nữ có thai
Theo Đông y, những đối tượng này nên hạn chế dùng các loại thảo mộc có tính hàn như hạt ươi.
Theo báo Người đưa tin ngày 09/12/2024 có bài "Ăn 4 thực phẩm khi bụng đói vào buổi sáng giúp làm sạch ruột, tiêu hóa tốt, ngăn ngừa ung thư". Nội dung cụ thể như sau:
Bữa sáng là bữa ăn đầu tiên trong ngày và có vai trò then chốt trong việc khởi động hệ tiêu hóa cũng như duy trì sức khỏe tổng thể. Những thực phẩm bạn lựa chọn vào thời điểm bụng đói có thể tác động tích cực – hoặc tiêu cực – đến hoạt động của đường ruột, quá trình trao đổi chất và khả năng phòng ngừa bệnh tật, trong đó có cả ung thư đại trực tràng.
Bài học từ một ca bệnh đáng tiếc
Cô Phương (33 tuổi, Bắc Kinh, Trung Quốc), giáo viên trung học phổ thông, từng bỏ qua những dấu hiệu bất thường về tiêu hóa. Gần đây, cô thường xuyên đi đại tiện 2–3 lần mỗi ngày và bị đau bụng âm ỉ vào buổi sáng. Ban đầu cô nghĩ đơn giản là do rối loạn tiêu hóa nên không quá để tâm. Nhưng khi tới bệnh viện kiểm tra, cô bất ngờ được chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng. Dù hối hận, nhưng mọi chuyện đã muộn.
Theo bác sĩ Xu Zhijie, chuyên khoa tiêu hóa tại Bệnh viện số 3 Đại học Bắc Kinh, “những thay đổi khi đại tiện, bao gồm cả số lần và đặc điểm phân là một trong những dấu hiệu đặc thù của ung thư đại trực tràng”. Ông cho biết thêm, để phòng bệnh, việc kiểm soát chế độ ăn – đặc biệt là bữa sáng – là vô cùng quan trọng. Dưới đây là bốn thực phẩm được bác sĩ khuyến khích sử dụng vào buổi sáng khi bụng đói để giúp làm sạch ruột, hỗ trợ tiêu hóa và giảm nguy cơ ung thư:
1. Yến mạch
Yến mạch rất giàu chất xơ, với khoảng 5,3g chất xơ trên mỗi 100g bột yến mạch. Nhờ đó, loại ngũ cốc này có thể thúc đẩy nhu động ruột, giảm táo bón và hỗ trợ ngăn ngừa ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, theo bác sĩ Xu, yến mạch là ngũ cốc thô nên cần thời gian để tiêu hóa, đặc biệt với người có vấn đề tiêu hóa thì không nên ăn quá nhiều trong một lần.
2. Khoai lang
Khoai lang chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi, bao gồm chất xơ, tinh bột, vitamin A, carotene, selen, sắt, kali và đồng. Đây là thực phẩm hiệu quả trong việc cải thiện tình trạng táo bón và làm dịu hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, do chứa lượng tinh bột cao, người ăn nên giảm bớt tinh bột từ các nguồn khác, nhất là với bệnh nhân tiểu đường.
3. Củ sen
Củ sen chứa khoảng 1,2g chất xơ và nhiều protein trong mỗi 100g, giúp kết hợp với cholesterol và triglyceride để giảm hấp thu chất béo. Củ sen còn giúp tăng cảm giác no và giảm mỡ thừa hiệu quả nếu sử dụng điều độ. Tuy nhiên, do củ sen cũng chứa nhiều tinh bột nên cần ăn chậm, nhai kỹ và không kết hợp với quá nhiều thực phẩm chứa tinh bột khác vào bữa sáng.
4. Ngô
Ngô là nguồn thực phẩm giàu chất xơ, cung cấp tới 2,9g chất xơ trong mỗi 100g, đồng thời chứa lượng lớn magie. Những dưỡng chất này giúp tăng nhu động ruột và thúc đẩy bài tiết, hỗ trợ phòng chống ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, bác sĩ Xu cảnh báo rằng ngô rất dễ bị mốc, và khi đã nấm mốc thì có thể sinh ra aflatoxin – một chất gây ung thư mạnh. Vì vậy, chỉ nên mua vừa đủ dùng, tuyệt đối không sử dụng ngô đã có dấu hiệu hư hỏng.
