Trung Quốc trấn an thế giới về dịch bệnh giống Covid-19

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết bệnh nhiễm trùng đường hô hấp đang lây lan ở nước này là bệnh thường quy, không bất thường.

Báo VnExpress ngày 05/01 đưa thông tin với tiêu đề: "Trung Quốc trấn an thế giới về dịch bệnh giống Covid-19" cùng nội dung như sau: 

Những ngày qua, hình ảnh và video trên mạng xã hội cho thấy các bệnh viện ở Trung Quốc quá tải do các trường hợp nhiễm virus Human Metapneumovirus (HMPV). Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường hô hấp, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có hệ miễn dịch suy yếu. Căn bệnh có triệu chứng tương tự cúm, làm dấy lên lo ngại về một cuộc khủng hoảng y tế khác sau Covid-19.

Tuy nhiên, Bắc Kinh trấn an cộng đồng về mức độ nghiêm trọng của tình hình, coi đây là hiện tượng hàng năm vào mùa đông. Hôm 4/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Mao Ning, cho biết các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thường đạt đỉnh vào thời điểm này trong năm.

"Chính phủ Trung Quốc quan tâm đến sức khỏe của công dân và cả du khách. Du lịch tại nước tôi hiện vẫn an toàn", bà Mao cho biết.

Khi được hỏi về tình trạng quá tải tại các bệnh viện và báo cáo bệnh đường hô hấp gia tăng, bà nhận định triệu chứng của người dân ít nghiêm trọng, quy mô lây lan nhỏ hơn so với năm trước. Bà cũng kêu gọi người dân và du khách tham khảo hướng dẫn của Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Quốc gia Trung Quốc.

Sự gia tăng đột biến các bệnh về đường hô hấp trên khắp Trung Quốc trong vài ngày qua gợi nhớ đến đợt bùng phát tương tự trong thời kỳ Covid-19. Truyền thông các nước láng giềng như Indonesia, Ấn Độ và Nhật Bản cũng khuyến cáo công dân lưu ý tình hình và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết.

HMPV gây ra các triệu chứng giống cúm, có thể dẫn đến vấn đề hô hấp nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ em và các nhóm dễ bị tổn thương. Virus gây nhiễm trùng đường hô hấp trên và dưới. Căn bệnh được phát hiện lần đầu vào năm 2001, tuy nhiên chưa có vaccine phòng ngừa.

Các triệu chứng của HMPV tương tự cúm, bao gồm: ho, sốt, nghẹt mũi và khó thở. Tuy nhiên, trong trường hợp nghiêm trọng, virus có thể dẫn đến các biến chứng như viêm phế quản hoặc viêm phổi. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của từng trường hợp, thời gian ủ bệnh kéo dài từ ba đến 7 ngày, việc hồi phục hoàn toàn có thể mất thêm một thời gian.

HMPV lây lan qua không khí cũng như tiếp xúc gần, khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Virus vẫn hoạt động trên bề mặt của các vật thể ở nhiệt độ phòng, do đó việc chạm vào vật thể đó cũng khiến mọi người mắc bệnh.

HMPV và Covid-19 đều là bệnh về đường hô hấp và dẫn đến ho, sốt, nghẹt mũi, đau họng và khó thở. Cả hai đều lây lan qua các giọt bắn đường hô hấp.

Tiếp đến, báo Tuổi trẻ ngày 05/01 cũng có bài đăng với thông tin: "Dịch bệnh mới HMPV ở Trung Quốc giống và khác gì với COVID-19?". Nội dung được báo đưa như sau:

Sự xuất hiện của các ca bệnh HMPV tại Trung Quốc đã khiến nhiều người liên tưởng đến đại dịch COVID-19 năm năm trước. 

Tuy nhiên các chuyên gia chỉ ra rằng mặc dù hai loại vi rút này có một số triệu chứng tương đồng như ho, sốt, nghẹt mũi, đau họng và khó thở, nhưng chúng có nhiều điểm khác biệt quan trọng.

HMPV: Hiểu đúng để không hoang mang

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, HMPV được phát hiện từ năm 2001, thuộc họ Pneumoviridae - cùng họ với vi rút hợp bào hô hấp (RSV). 

Điểm quan trọng là mức độ nghiêm trọng và khả năng lây lan của HMPV thấp hơn nhiều so với COVID-19. Theo thống kê của tạp chí Newsweek, trong khi đại dịch COVID-19 đã khiến hơn 7 triệu người tử vong trên toàn cầu, HMPV thường chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ và có thể tự khỏi ở đa số các trường hợp.

Theo báo Independent, vi rút này có thời gian ủ bệnh từ 3-6 ngày, và lây lan chủ yếu qua đường hô hấp hoặc tiếp xúc với bề mặt nhiễm khuẩn. 

TS Atul Goel, chuyên gia từ Tổng cục Dịch vụ Y tế Ấn Độ (DGHS), khẳng định: "HMPV giống như bất kỳ vi rút đường hô hấp nào khác gây cảm lạnh thông thường ở người già và trẻ nhỏ, nó có thể gây ra các triệu chứng giống cúm".

Quan điểm này cũng được TS Suresh Gupta, chuyên gia nhi khoa tại Bệnh viện Sir Ganga Ram (Ấn Độ), chia sẻ với báo New Indian Express: "Trong hầu hết các trường hợp, triệu chứng chỉ là cảm lạnh, ho, sốt và tự khỏi. Với thuốc thông thường, bệnh sẽ khỏi tại nhà. Hầu hết trẻ em nhiễm vi rút này không cần nhập viện vì đa phần là nhiễm nhẹ".

Theo dữ liệu từ CDC Mỹ, mặc dù HMPV có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhóm có nguy cơ cao nhất là trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh, người trên 65 tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc các bệnh hô hấp mãn tính như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). 

Trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành viêm phế quản, viêm phổi hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng hen suyễn, và theo Newsweek, HMPV là nguyên nhân gây ra tới 12% các ca bệnh đường hô hấp ở trẻ em.

Ứng phó với HMPV

Hiện tại tình hình dịch bệnh tại Trung Quốc đang được theo dõi chặt chẽ. Tờ Independent dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết: "Các bệnh đường hô hấp thường tăng cao trong mùa đông. Các bệnh này có vẻ ít nghiêm trọng hơn và lây lan với quy mô nhỏ hơn so với năm trước".

Bệnh giống COVID-19 ở Trung Quốc, Ấn Độ triệu tập cuộc họp sẵn sàng đối phó - Nguồn video: THE SUN - TELEGRAPH

Đáng chú ý HMPV không phải là vi rút duy nhất đang lưu hành. Theo báo New Indian Express, vi rút này đang lây lan cùng với nhiều mầm bệnh khác như cúm A, viêm phổi do Mycoplasma, và COVID-19.

Các nước láng giềng của Trung Quốc đã có những phản ứng khác nhau trước tình hình dịch bệnh. 

Tại Ấn Độ, TS Atul Goel khẳng định không có sự gia tăng đáng kể số ca mắc HMPV trong tháng 12-2024. 

Bộ Y tế Malaysia cũng đưa ra nhận định trên tờ Newsweek: "Sự gia tăng số ca nhiễm trùng hô hấp cấp tính vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025 là hiện tượng được dự đoán trước, phù hợp với xu hướng tương tự được báo cáo ở các nước khác, đặc biệt là những nước đang trải qua mùa lạnh như Trung Quốc".

Về mặt điều trị, theo IndiaTime, hiện chưa có vắc xin (vaccine) hay thuốc đặc trị cho HMPV. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm nhẹ các triệu chứng bao gồm nghỉ ngơi, uống đủ nước và sử dụng các loại thuốc không kê đơn để giảm đau, hạ sốt và thông mũi. 

Đối với các ca bệnh nặng, bệnh nhân có thể cần nhập viện để được điều trị bằng liệu pháp oxy hoặc truyền dịch.

Phòng ngừa HMPV như thế nào?

Để phòng ngừa sự lây lan của HMPV, CDC Mỹ đã đưa ra một số khuyến nghị cơ bản như rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây, tránh chạm tay vào mặt khi chưa rửa tay, đeo khẩu trang ở nơi đông người và hạn chế ra ngoài khi có dịch bệnh bùng phát.

Nhìn lại sau 5 năm đại dịch COVID-19, phản ứng của cộng đồng quốc tế trước nguy cơ dịch bệnh HMPV cho thấy những bài học kinh nghiệm quý giá. Thay vì hoảng loạn, các nước đã có những đánh giá thận trọng và khoa học hơn.

Tuy nhiên điều này không có nghĩa là chúng ta có thể chủ quan. Trước tình hình hiện tại, nhiều quốc gia đã tăng cường giám sát. Pakistan đã chỉ đạo Viện Y tế quốc gia (NIH) theo dõi chặt chẽ căn bệnh này, và tổ chức cuộc họp trực tuyến giữa các quan chức y tế và chuyên gia y tế để đánh giá tình hình và xây dựng chiến lược ứng phó.

Bài học từ đại dịch COVID-19 cho thấy tầm quan trọng của việc cân bằng giữa cảnh giác và bình tĩnh.

Trong khi các chuyên gia y tế nhấn mạnh HMPV không phải là mối đe dọa đại dịch cấp bách, họ vẫn khuyến nghị duy trì các biện pháp phòng ngừa cơ bản và theo dõi chặt chẽ diễn biến của dịch bệnh.

Điều này phản ánh một cách tiếp cận khôn ngoan và cân bằng hơn trong việc ứng phó với các mối đe dọa sức khỏe cộng đồng trong tương lai.