Theo quy định mới nhất về luật đền bù khi bị thu hồi đất nông nghiệp có những trường hợp này không được đền bù tiền. Nhưng có trường hợp sẽ được đền bù bằng nhà ở.

Ngày 25/4/2024, Thời báo Văn học Nghệ thuật đã đăng tải thông tin với tiêu đề: "Từ 1/1/2025: 5 trường hợp bị thu hồi đất không được đền bù, 1 trường hợp được bồi thường bằng nhà ở?". Nội dung cụ thể như sau:

Năm 2025 người dân bị thu hồi đất nông nghiệp được đền bù bằng nhà ở?

Luật Đất đai mới quy định, người dân đang sử dụng đất nông nghiệp mà có đủ điều kiện được bồi thường quy định khi Nhà nước thu hồi đất được bồi thường bằng đất nông nghiệp, bằng tiền, bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc bằng nhà ở.

Theo Điều 96, Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua chính thức có hiệu lực từ 1/1/12025, quy định việc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân. Theo Luật Đất đai sửa đổi, người dân có đất nông nghiệp bị Nhà nước thu hồi có thể sẽ được bồi thường bằng nhà ở.

Như vậy, theo Luật Đất đai sửa đổi người dân có đất nông nghiệp bị Nhà nước thu hồi có thể được bồi thường bằng nhà ở. Trong khi đó, Luật Đất đai 2013 quy định, đất được dùng để bồi thường là đất có cùng mục đích sử dụng với đất bị thu hồi. Trường hợp không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.

Thu hồi đất được đền bù bằng nhà ở đúng không?

Theo Luật Đất đai sửa đổi, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất thì hạn mức bồi thường về đất nông nghiệp được quy định như sau:

Diện tích đất nông nghiệp được bồi thường bao gồm diện tích trong hạn mức theo quy định tại Điều 176 và Điều 177 của Luật này và diện tích đất do được nhận thừa kế.

Đối với diện tích đất nông nghiệp do nhận chuyển quyền sử dụng đất vượt hạn mức trước ngày 1/7/2014 thì việc bồi thường, hỗ trợ được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

5 trường hợp bị thu hồi đất không được đền bù là ai?

Trường hợp thu hồi đất nông nghiệp không được nhận bồi thường.

Theo quy định phá.p luậ.t về đất đai, những trường hợp đất nông nghiệp không nhận được đền bù bao gồm:

- Đất nông nghiệp được nhà đất bàn giao cho người dân để quản lý.

- Đất nông nghiệp được Nhà nước cho thuê và thu tiền thu đất hàng năm hoặc được miễn tiền thuê đất cho cả thời gian thuê (trừ trường hợp đối tượng được miễn tiền thuê đất là người có công với cách mạng).

- Đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công của địa phương.

- Đất nông nghiệp bị Nhà nước thu hồi theo quy định.

- Đất nông nghiệp không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (hay còn gọi là sổ đỏ).

Trước đó, ngày 22/4/2024, báo Sức khỏe & Đời sống cũng đã đăng tải thông tin với tiêu đề: "Tin vui cho người bị thu hồi đất, sẽ được bồi thường bằng nhà ở từ năm 2025". Nội dung cụ thể như sau;

Đất nông nghiệp bị thu hồi được bồi thường bằng nhà ở.

Khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi có đủ điều kiện bồi thường thì có thể được bồi thường bằng nhà ở.

Theo đó, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp sẽ được Nhà nước bồi thường nếu đủ điều kiện như sau:

- Đất nông nghiệp

- Tiền

- Đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi

- Nhà ở

Tại Luật Đất đai 2013, hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi chỉ được bồi thường về đất nông nghiệp hoặc tiền ( trong trường hợp không có đất nông nghiệp để bồi thường).

Với luật Đất đai 2024 quy định, người bị thu hồi đất nông nghiệp đủ điều kiện bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở/nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở/nhà ở tái định cư.

Như vậy, từ ngày 01/01/2025 - khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi có đủ điều kiện bồi thường thì có thể được bồi thường bằng nhà ở. Tuy nhiên, đối chiếu với nguyên tắc bồi thường về đất tại khoản 2 Điều 91 Luật Đất đai 2024, vẫn sẽ ưu tiên bồi thường bằng đất nông nghiệp hoặc tiền. Nếu được bồi thường bằng đất, bằng nhà ở mà có nhu cầu được bồi thường bằng tiền thì được bồi thường bằng tiền theo nguyện vọng nhưng phải đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Điều kiện được bồi thường khi thu hồi đất nông nghiệp

Theo Điều 95 Luật Đất đai 2024, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp bị thu hồi đất được bồi thường về đất khi đáp ứng các điều kiện sau:

- Đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm.

- Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất/Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở/Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất/Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

- Có quyết định giao đất/quyết định cho thuê đất/quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Có một trong các giấy tờ về quyền sử dụng đất làm căn cứ để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

- Nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của phá.p luậ.t từ người có quyền sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa hoàn thành thủ tục đăng ký đất đai.

- Được sử dụng đất theo thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp để xử lý nợ; văn bản công nhận kết quả đấu giá quyền sử dụng đất mà người trúng đấu giá đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Hạn mức bồi thường về đất nông nghiệp theo Luật Đất đai 2024

Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất thì hạn mức bồi thường về đất nông nghiệp được quy định như sau:

- Thứ nhất, diện tích đất nông nghiệp được bồi thường bao gồm diện tích trong hạn mức theo quy định tại Điều 176 và Điều 177 của Luật này và diện tích đất do được nhận thừa kế.

- Thứ hai, đối với diện tích đất nông nghiệp do nhận chuyển quyền sử dụng đất vượt hạn mức trước ngày 1-7-2014 thì việc bồi thường, hỗ trợ được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

- Thứ ba, đối với đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 1-7-2004 mà người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của Luật này thì việc bồi thường được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Như vậy, theo quy định của Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024 việc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân được thực hiện như trên.