Ung thư gan có thể được phát hiện sớm nhờ những dấu hiệu bất thường ít ai ngờ tới.

Mới đây Báo Đời Sống Và Pháp Luật đã có bài viết với tiêu đề "Nếu cơ thể có "2 đỏ, 2 hôi, 2 ngứa" này, cần tầm soát ung thư gan trước khi quá muộn!"

Chúng ta đều biết gan gánh vác nhiều chức năng quan trọng, nhưng không phải ai cũng hay rằng chức năng dự trữ và tái tạo của cơ quan này rất lớn. Hơn nữa lại không có dấy thần kinh cảm nhận cảm giác đau tại chỗ nên bệnh gan, gồm cả ung thư thường bị phát hiện muộn. 

Phòng bệnh bao giờ cũng tốt hơn chữa bệnh. Bên cạnh việc xây dựng lối sống lành mạnh, bảo vệ gan thì bất cứ ai cũng nên học cách kiểm tra sức khỏe gan thường xuyên. Bao gồm cả khám định kỳ tại cơ sở y tế và không bỏ qua “2 đỏ, 2 hôi, 2 ngứa” cảnh báo bệnh ung thư gan dưới đây:

Lòng bàn tay mẩn đỏ

Khi gan bị tổn thương, chức năng lọc và chuyển hóa hormone estrogen suy giảm khiến các mao mạch dưới da giãn nở, gây hiện tượng lòng bàn tay ửng đỏ. Trong y học, tình trạng này được gọi là “lòng bàn tay gan”. Người bệnh có thể thấy vùng đỏ ở trung tâm hoặc lan ra toàn bộ lòng bàn tay, đôi khi xuất hiện các nốt nhỏ hay vệt đỏ như mạng nhện. Đây có thể là dấu hiệu sớm của suy gan hoặc ung thư gan, cần được kiểm tra sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.

Nước tiểu màu đỏ nâu

Gan hoạt động kém khiến bilirubin - chất thải từ quá trình phân hủy tế bào máu - không được xử lý triệt để, dẫn đến tích tụ và đào thải qua nước tiểu. Khi đó, nước tiểu có thể chuyển sang màu vàng đậm, đỏ nâu hoặc nâu sẫm, đôi khi kèm nhiều bọt. Hiện tượng này thường xuất hiện ở người mắc viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan. Tuy nhiên, nó cũng có thể liên quan tới bệnh thận, nên khi nhận thấy bất kỳ thay đổi màu sắc bất thường nào, bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân chính xác.

Hơi thở hôi

Nếu loại bỏ nguyên nhân vệ sinh răng miệng kém, thực phẩm có mùi mà bạn thấy hơi thở của mình rất hôi thì nên đi khám gan. Hôi miệng là biểu hiện gan “lưu trữ độc tố” sâu, chức năng gan suy giảm dẫn tới khí gan bị tắc nghẽn và ứ đọng máu. Nếu mùi hôi này đi kèm khô miệng, đắng miệng, đánh răng kỹ vẫn không hết hôi, mùi hôi tăng dần theo thời gian thì rất có thể là do ung thư gan. Một số trường hợp cũng có thể là do bệnh tiểu đường.

Mồ hôi nặng mùi

Mùi cơ thể cũng gây khó chịu, mất tự tin chẳng kém hôi miệng. Đây cũng là một trong những triệu chứng thường gặp ở ung thư gan giai đoạn đầu. Bởi vì khi gan mắc bệnh sẽ khiến hiệu quả giải độc của cơ thể giảm dần, dẫn đến chất độc và rác thải liên tục tích tụ trong dịch cơ thể. Chức năng bài tiết của gan cũng suy giảm, làm cơ thể phải cố gắng tăng cường thải độc qua đường mồ hôi. Lúc này, mồ hôi sẽ nhiều hơn, vàng hơn, dính hơn và tạo ra mùi cơ thể khó chịu.

"2 ngứa" cảnh báo ung thư gan

Cảm giác ngứa một cách khó hiểu và dai dẳng cũng có thể là triệu chứng của bệnh gan - bao gồm cả ung thư gan:

Ngứa da

Ngứa da được xem là một trong những triệu chứng đặc hiệu ở những người mắc bệnh về gan, nhất là ung thư gan và xơ gan. Bởi vì chức năng gan bị suy giảm, gây ảnh hưởng đến việc lọc và đào thải độc tố của gan. Chất độc hại này tích tụ trong cơ thể, qua thời gian sẽ gây ra những biểu hiện bất thường là những nốt sẩn ngứa xuất hiện trên bề mặt da. Điểm khác biệt của ngứa da do bệnh gan là đi kèm vàng da, ngứa dai dẳng và có thể xuất hiện các nốt mẩn đỏ, không thuyên giảm khi dùng thuốc ngoài da.

Mắt ngứa và khô

Giống như ngứa da do bệnh gan, ngứa mắt do bệnh gan cũng có những đặc điểm riêng biệt để nhận biết. Triệu chứng ngứa ở mắt ở bệnh nhân ung thư gan sẽ đi cùng với khô mắt hoặc/và vàng mắt. Đồng thời, mắt cũng rất sợ bị ánh nắng kích thích, dễ chảy nước mắt. Vì vậy, nếu thấy các triệu chứng trên thì ngoài khám nhãn khoa cũng nên sớm đi khám gan để không bỏ lỡ thời gian điều trị.

Báo Tiền Phong cũng có bài viết cảnh báo về triệu chứng của ung thư gan với tiêu đề "Ung thư gan: Phát hiện sớm để tránh những biến chứng cực kỳ nguy hiểm"

Bệnh nhân ung thư gan có di căn xương

Khi nhắc đến ung thư gan, nhiều người nghĩ ngay đến các biến chứng trong gan hoặc di căn phổi, não… Nhưng thực tế, di căn xương cũng có thể xảy ra – dù tỷ lệ chỉ khoảng 3%–20% – và gây ra những cơn đau dữ dội, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống.

Bệnh nhân là nam 45 tuổi, tiền sử viêm gan B mạn tính, đã phẫu thuật cắt gan điều trị ung thư gan (HCC) từ tháng 4/2024, sau đó tái phát và được điều trị RFA + TACE vào tháng 12/2024. Bệnh nhân đi khám định kỳ và theo đõi thường xuyên tại Trung tâm Phẫu thuật Gan Mật và Tiêu hóa - Nhiệt đới, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Tháng 4/2025, bệnh nhân tái khám và phát hiện tổn thương thứ phát tại cung sau xương sườn số 7. Chụp phim CT gan không có tổn thương mới, bệnh nhân có chỉ định điều trị hóa chất toàn thân nhưng vì điều kiện kinh tế, gia đình xin tạm hoãn điều trị.

Sau 1 tháng, bệnh nhân nhập viện lại vì đau lưng tăng nhiều. Kết quả thăm khám và chẩn đoán hình ảnh cho thấy:

- Tổn thương xương sườn 7 bên trái xâm lấn phần mềm, kích thước 57×33mm.

- Sinh thiết khối tổn thương: Ung thư gan di căn xương.

Sau khi hội chẩn giữa các chuyên khoa Phẫu thuật Gan mật – Tiêu hoá và Phẫu thuật Lồng ngực, bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cắt bỏ tổn thương di căn.

Ca mổ diễn ra thành công khi tổn thương được loại bỏ, chức năng vận động không bị ảnh hưởng, cơn đau giảm rõ rệt. Sau phẫu thuật, bệnh nhân được tư vấn tiếp tục điều trị hóa chất để kiểm soát bệnh. Theo bác sĩ, việc theo dõi định kỳ sau điều trị HCC đóng vai trò cực kỳ quan trọng để phát hiện sớm các di căn ngoài gan – dù hiếm gặp – như di căn xương. Can thiệp kịp thời có thể giúp giảm đau, duy trì vận động và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Máu tràn vào ổng bụng hơn 2 lít vì vỡ khối ung thư gan vì từ chối điều trị

Ca bệnh thứ hai là một người bệnh nữ, 38 tuổi, đã được chẩn đoán ung thư gan nhiều ổ nhưng bỏ theo dõi điều trị. Khi vào viện, chị trong tình trạng sốc nặng, huyết áp gần như không đo được. Khối u khi đó đã bị vỡ, máu tràn vào ổ bụng hơn 2 lít, tương đương với việc cơ thể mất đi gần 40% lượng máu.

Đội ngũ bác sĩ đã tiến hành mổ khẩn cấp, kiểm soát tình trạng chảy máu, và thật may mắn, chị đã hồi phục sau 2 tuần. Nhưng do từ chối điều trị nên bệnh đã ở giai đoạn muộn. Dù có thể vượt qua cơn nguy kịch, hành trình phía trước vẫn đầy thử thách.

Theo các BS Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, khi khối u lớn trên 5cm, hoặc nằm sát vỏ bao gan, thậm chí lồi hẳn ra khỏi gan, thì nguy cơ vỡ u sẽ cao hơn. Ngoài ra, một số yếu tố khác như tăng huyết áp, xơ gan, dịch cổ chướng, đã từng nút mạch, hay đang dùng thuốc điều trị đích cũng góp phần làm tăng rủi ro này.

Một khi u bị vỡ, máu có thể tràn vào ổ bụng với số lượng lớn, từ đó gây sốc mất máu, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Tỷ lệ tử vong có thể lên tới 25 – 75%, nếu không được xử trí kịp thời. Trong những tình huống như vậy, các bác sĩ cần phải phối hợp nhiều biện pháp một cách khẩn cấp:

– Hồi sức tích cực

– Nút mạch cầm máu

– Và trong nhiều trường hợp: phẫu thuật cắt gan khẩn cấp. Đây là một trong những ca mổ khó nhất, cần ê-kíp phẫu thuật viên, gây mê hồi sức có kinh nghiệm, thiết bị tốt và dự trù đủ máu, mà trong cấp cứu, không phải lúc nào điều kiện cũng lý tưởng.

Dấu hiệu nhận biết ung thư gan giai đoạn đầu

Các triệu chứng ung thư gan giai đoạn đầu thường dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường. Vì thế, nhiều người thường bỏ qua việc thăm khám khiến diễn tiến bệnh nặng hơn. Dưới đây là 9 dấu hiệu ung thư gan giai đoạn đầu nên biết để phát hiện và điều trị sớm.

Cân nặng thay đổi bất thường

Cơ thể sụt cân bất thường mặc dù đang không theo chế độ ăn kiêng, luyện tập giảm cân là một trong những dấu hiệu cảnh báo rất nhiều bệnh lý, trong đó có ung thư gan giai đoạn đầu.

Tình trạng sụt cân ngày càng nghiêm trọng hơn khi bệnh diễn tiến nặng do chức năng chuyển hóa ở gan bị ảnh hưởng bởi tế bào ung thư. Thường thì người bệnh sẽ bị sụt cân khoảng 5% trọng lượng cơ thể trong vòng 1 đến 3 tháng kèm thêm một số biểu hiện như mệt mỏi, hốc hác, kiệt sức,...

Vàng da, vàng mắt

Vàng da, vàng mắt là biểu hiện nổi bật và dễ nhận biết nhất trong 9 dấu hiệu ung thư gan giai đoạn đầu. Bệnh nhân ung thư gan bị suy giảm chức năng gan dẫn đến quá trình xử lý bilirubin bị hạn chế từ đó nồng độ bilirubin trong máu tăng cao gây biểu hiện vàng da, mắt.

Tuy nhiên, không phải bệnh nhân ung thư gan nào cũng gặp phải tình trạng vàng da, mắt. Bởi vì hiện tượng này thường xuất hiện do khối u nằm ở vị trí gây tắc ống mật chủ hoặc có dấu hiệu xâm lấn bộ phận này khiến quá trình tiết dịch mật bị gián đoạn.

Nước tiểu vàng

Tình trạng nước tiểu vàng và đậm màu không chỉ có người mắc bệnh ung thư gan mà còn có thể gặp ở nhiều trường hợp khác như do tác dụng phụ của thuốc, do chế độ ăn,... Nhưng ở những trường hợp đó, việc nước tiểu có màu đậm chỉ diễn ra trong thời gian ngắn. Nếu tình trạng này kéo dài liên tục thì có thể do nồng độ bilirubin trong máu tăng cao khi gan có khối u.

Chán ăn, rối loạn tiêu hóa

Gan là phần quan trọng trong quá trình chuyển hóa dinh dưỡng của hệ tiêu hóa vì thế khi xuất hiện khối u thì sẽ gây ra tình trạng rối loạn trong ăn uống, tiêu hóa. Biểu hiện dễ thấy nhất chính là người bệnh không có cảm giác đói, khi ăn thì mau no, chướng bụng, ăn ít và thường không hứng thú với những món ăn yêu thích. Điều này được giải thích bởi vì lúc này quá trình trao đổi chất đang thay đổi hoặc khối u có dấu hiệu chèn ép đường tiêu hóa.

Đau tại vị trí của gan

Khi khối u xuất hiện chèn ép ở bao gan sẽ gây ra cảm giác đau tại vị trí vùng bụng dưới hạ sườn bên phải và cũng là vị trí của gan. Thông thường đối với bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu cảm giác đau không xuất hiện liên tục, mà có thể đau nhẹ như căng cơ do vận động hoặc chỉ đau khi ấn vào vùng gan. Tuy nhiên, bạn cũng không nên chủ quan khi có dấu hiệu đau vùng gan mà hãy kiểm tra sức khỏe sớm để phát hiện và điều trị kịp thời.

Đau thượng vị

Đau thượng vị thường xuất hiện phổ biến ở bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu nhưng dễ bị lầm tưởng đây là triệu chứng của bệnh tiêu hóa như đau dạ dày, ăn khó tiêu,...

Vị trí đau xuất hiện ở ngay dưới phần giữa của xương ức và nằm trên rốn. Ban đầu những cơn đau xuất hiện âm ỉ và mức độ đau tăng dần thành đau dữ dội hoặc cơn đau có thể lan ra sau lưng.

Khi tình trạng đau xuất hiện liên tục với mức độ không thuyên giảm thì có thể nghi ngờ đây là dấu hiệu ung thư gan. Những cơn đau này do tế bào ác tính tăng sức ép lên gan hoặc bộ phận xung quanh.

Da ngứa hoặc mụn

Biểu hiện ngứa da toàn thân thường xuất hiện khi ống mật bị tắc nghẽn hoặc mật bị ứ đọng do axit gây ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn. Đây cũng là dấu hiệu thường gặp ở bệnh nhân xơ gan mạn tính nhưng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư giai đoạn đầu do rối loạn chức năng gan.

Bên cạnh triệu chứng ngứa toàn thân thì tại một số vùng da mặt, lưng, mông,... xuất hiện các nốt mụn trứng cá, mụn bọc chứa mủ. Mụn là biểu hiện của việc chức năng gan suy giảm, ảnh hưởng đến khả năng thải độc và khi lượng độc tố trong máu tích tụ nhiều gây mụn trên da.

Triệu chứng giống cảm, cúm

Bệnh nhân ung thư giai đoạn đầu có thể gặp các triệu chứng thường dễ lầm tưởng với tình trạng cảm cúm như: sốt, uể oải, mệt mỏi, nhức đầu. Thông thường, các triệu chứng cảm cúm thường diễn ra ít ngày và có thể tự hồi phục. Tuy nhiên, những triệu chứng này ở người bệnh ung thư gan thường lặp lại liên tục và có biểu hiện nặng hơn. Bởi vì khi khối u xuất hiện làm rối loạn chức năng gan đồng thời ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và giảm khả năng đề kháng của cơ thể.

Xuất hiện khối u ở vùng vụng

Đối với bệnh nhân ung thư giai đoạn đầu thường ít khả năng phát hiện khối u bằng mắt thường nhưng khi sờ, nhấn vào vị trí vùng gan có thể cảm nhận được khối u di động bất thường.

Trường hợp bệnh nhân có khối u kích thước nhỏ thì việc kiểm tra bằng cách nhấn vào gan cũng khó phát hiện. Tốt nhất khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ ung thư gan, người bệnh nên đến cơ quan y tế để chẩn đoán và có phác đồ điều trị phù hợp.