Tục ngữ có câu: 'Nhà có 'tam lậu' thì con cháu nghèo, nhà có 'tam tượng' thì sinh quý nhân'! Vậy 'tam lậu' và 'tam tượng' ám chỉ điều gì?
Từ xa xưa, trong đời sống văn hóa Á Đông, gia tộc luôn được xem là điểm tựa vững chắc, vừa là chốn nương náu tinh thần, vừa là biểu tượng truyền thống nối liền các thế hệ.
Theo báo Thương hiệu & Pháp luật ngày 4/9 có bài Tục ngữ có câu: 'Nhà có 'tam lậu' thì con cháu nghèo, nhà có 'tam tượng' thì sinh quý nhân'! Vậy 'tam lậu' và 'tam tượng' ám chỉ điều gì? Nội dung như sau:
Tuy nhiên, để một gia đình duy trì danh dự và sự hưng thịnh lâu dài chưa bao giờ là điều dễ dàng. Nó đòi hỏi mỗi thành viên phải biết gánh vác trách nhiệm, chăm chỉ lao động và đoàn kết vượt qua thử thách. Trong quan niệm dân gian, sự hưng suy của một dòng tộc không chỉ phụ thuộc vào nỗ lực cá nhân, mà còn gắn liền với những triết lý, tín niệm phong thủy truyền lại từ đời trước. Trong đó, câu nói được lưu truyền rộng rãi là: "Gia hữu tam lậu, tôn tử bần; gia hiện tam tượng, xuất quý nhân" (Nghĩa là: Nhà có tam lậu thì con cháu nghèo, nhà hiện tam tượng thì dễ sinh quý nhân).
Tam lậu: Ba "lỗ hổng" khiến gia đình suy bại
Theo quan niệm cổ nhân, "tam lậu" chỉ ba bất hạnh lớn dễ khiến gia tộc rơi vào cảnh nghèo khó.
"Tam lậu" được xem như điềm suy, khiến con cháu khó ngóc đầu, gia tộc dần sa sút (Ảnh minh họa)
Thứ nhất là cảnh nhà cửa tồi tàn, dột nát, mái tranh vách đất không đủ che chắn trước gió mưa, mùa đông thì lạnh buốt, mùa mưa lại ướt át, trở thành nỗi khổ thường trực của người nghèo.
Thứ hai là bệnh tật triền miên, khi y học còn lạc hậu, chỉ một cơn bệnh nhỏ cũng có thể trở thành tai họa, khiến cả gia đình kiệt quệ cả về kinh tế lẫn tinh thần.
Cuối cùng là tệ nạn ăn chơi, phá của. Những thói hư như cờ bạc, rượu chè, truỵ lạc dễ dàng cuốn phăng đi của cải khó nhọc tích góp, đẩy gia đình vào cảnh nợ nần, khốn khó. Chính ba "lỗ hổng" ấy được xem là điềm suy, khiến con cháu khó ngóc đầu, gia tộc dần sa sút.
Tam tượng: Ba "hình tượng cát tường" mang lại hưng thịnh
Ngược lại, dân gian tin rằng nếu một gia đình hội đủ "tam tượng", tức ba dấu hiệu tốt lành thì ắt sẽ sinh quý nhân, có cơ hội đổi đời.
Đó là khi trong gia đình duy trì được sự hòa thuận, các thành viên tin tưởng, yêu thương, cùng nhau vượt qua gian khó để xây dựng nền tảng bền vững.
(Ảnh minh họa)
Thứ hai là phải có người vợ hiền đức, biết quán xuyến trong ngoài, vun vén hạnh phúc, là chỗ dựa tinh thần để chồng con thêm sức mạnh vươn lên.
Cuối cùng là con cái thành đạt. Thế hệ sau chăm học, biết phấn đấu, trở thành niềm tự hào và cũng là kỳ vọng giúp gia đình thay đổi vận mệnh.
Xã hội hiện đại tuy đã khác xưa, nhưng ý nghĩa của câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị. "Tam lậu" nhắc nhở con người tránh lối sống buông thả, thiếu trách nhiệm; "tam tượng" khuyến khích vun đắp hạnh phúc gia đình, rèn con nên người.
Suy cho cùng, vận mệnh không chỉ do phong thủy hay số phận định đoạt. Chính nỗ lực, sự kiên trì và tinh thần đoàn kết mới là chìa khóa giúp một gia đình vươn lên, để từ khó khăn vươn tới hưng thịnh, để từ bình thường sinh ra quý nhân.
Cùng ngày, Thời báo VHNT có bài Sau 60 tuổi mới thấm: Gia đình chỉ có con trai, cha mẹ dễ rơi vào 3 cảnh ngộ đắng lòng. Nội dung như sau:
1. Thiếu sự tinh tế trong tình cảm
Người ta thường nói “con gái là chiếc áo bông nhỏ” bởi con gái gần gũi, chu đáo và biết quan tâm cha mẹ hơn.
Khi ốm đau, cha mẹ cần lời hỏi han, sự chăm sóc nhẹ nhàng hay đơn giản chỉ là có người trò chuyện. Trong khi đó, phần lớn con trai bận rộn công việc, ít dành thời gian và thường thể hiện tình cảm một cách khô khan, khiến cha mẹ già đôi khi cảm thấy thiếu thốn sự an ủi tinh thần.
2. Mâu thuẫn gia đình khó dung hòa
Cuộc sống chung khó tránh khỏi xung đột mẹ chồng – nàng dâu. Nhiều cha mẹ rơi vào thế khó khi con trai và con dâu bất đồng. Nếu có con gái, người này thường làm cầu nối, vừa hiểu cha mẹ vừa khéo léo giải thích với chị dâu, giúp hạ nhiệt mâu thuẫn. Ngược lại, con trai thường thẳng tính, ít khéo léo, dễ khiến tình hình thêm căng thẳng.
3. Áp lực chăm sóc tuổi già dồn hết lên con trai
Cha mẹ tuổi cao cần nhiều hỗ trợ trong sinh hoạt, thuốc thang, đi lại bệnh viện. Nếu chỉ có một con trai, anh ta phải gánh cả việc phụng dưỡng cha mẹ, lo cho gia đình riêng và công việc, dễ rơi vào kiệt sức.
Điều này cũng khiến cha mẹ cảm thấy day dứt vì sợ trở thành gánh nặng. Ngược lại, ở gia đình có cả con trai lẫn con gái, trách nhiệm thường được san sẻ hợp lý hơn.
4. Điều quan trọng là sự gắn kết gia đình
Thực tế, việc có hay không có con gái không quyết định cha mẹ có một tuổi già an nhàn. Điều cốt lõi nằm ở cách các thành viên xây dựng tình cảm, sự thấu hiểu và tinh thần trách nhiệm trong gia đình.
Nhiều bậc phụ huynh đã chuẩn bị từ sớm bằng cách dành khoản tiết kiệm riêng để giảm phụ thuộc vào con, dạy con trai biết quan tâm hơn, giữ hòa khí với con dâu và duy trì lối sống lạc quan qua thể dục, khiêu vũ, may vá hay gặp gỡ bạn bè.
Câu nói “hiếu thảo không phân biệt trai gái” vẫn luôn đúng. Khi cha mẹ chủ động sắp xếp cuộc sống và chia sẻ gánh nặng với con, tuổi già sẽ nhẹ nhàng hơn, còn gia đình giữ được hòa khí, hạnh phúc bền lâu.
