4 bất thường trên da là dấu hiệu của UT nhưng rất nhiều người KHÔNG HỀ HAY BIẾT!
Tế bào ung thư gần như có thể xuất ở khắp nơi trên cơ thể người. Làn da cũng không ngoại lệ nhưng lại thường bị xem nhẹ hoặc hiểu lầm là nốt ruồi, bệnh nhẹ ngoài da mà bỏ qua.
Ngày 4 tháng 9 năm 2025, báo Đời sống Pháp luật đăng tải bài viết với tiêu đề "4 bất thường trên da là dấu hiệu của ung thư nhưng rất nhiều người KHÔNG HỀ HAY BIẾT!". Nội dung như sau:
Ung thư da là hiện tượng các tế bào biểu bì trong cơ thể phát triển lệch lạc không theo trật tự, dẫn đến hình thành khối u. Ung thư da có 4 dạng là ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy, các ung thư xuất phát từ các tuyến dưới da như ung thư biểu mô tuyến mồ hôi hay tuyến bã và ung thư da hắc tố. Trong đó, ung thư da hắc tố là bệnh lý ác tính, nguy hiểm nhất vì nó xâm lấn sâu, tiến triển nhanh, di căn sang các bộ phận khác của cơ thể, gây tử vong.
Nhưng trên thực tế, đa số chúng ta thường ít để đến các dấu hiệu ban đầu của ung thư da. Nhất là 4 bất thường của làn da sau đây:
1. Xuất hiện các mảng da màu khác lạ
Nếu trên da xuất hiện các mảng thô ráp và đóng vảy, có màu nâu và dần chuyển sang hồng đậm thì tốt nhất bạn nên đi thăm khám sớm. Nhất là nếu chúng nằm ở vùng đầu, mặt, hai cánh tay thì rất có thể là triệu chứng của căn bệnh dày sừng, được biết đến như một trong những tổn thương tiền ung thư da.
Còn nếu gặp các mảng hay đốm lớn màu đỏ và tím nổi lên trên da có khả năng cao là bệnh ung thư da Sarcoma Kaposi. Bệnh này rất hiếm gặp và thường chỉ xảy ra ở những người bị HIV/AIDS hoặc đã từng trải qua ghép nội tạng. Chúng thường xuất hiện trên mặt hoặc chân và không gây đau đớn gì.
2. Mụn bất thường trên da
Một số loại tổn thương, u do ung thư da rất dễ bị hiểu lầm là mụn hay viêm loét thông thường nên cần hết sức cẩn trọng. Hãy đến bệnh viện ngay nếu phát hiện thấy nốt u tròn trên cơ thể với những đặc điểm sau:
- Hơi mềm, có hình dạng tròn như ngọc
- Trong mờ, hơi có độ bóng giống sáp
- Dễ nhầm lẫn với mụn nhưng ở giữa lõm và không có nhân
Ung thư da cũng có thể được phát hiện nhờ những u nhỏ nhìn giống mụn nhọt, có 1 trong các màu: đỏ thẫm, xanh, tím, đỏ như thịt tươi và có thể bị lõm xuống ngay tại trung tâm.Ngoài ra, còn có 1 loại ung thư da hiếm gặp có tên gọi ung thư biểu mô tuyến bã nhờn thường đặc trưng bởi các mụn cứng có màu vàng. Nốt mụn ở dạng này có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể như đầu, cổ, thân mình hoặc quanh bộ phận sinh dục.
3. Nốt ruồi khác lạ
Nốt ruồi bất thường chính là đặc điểm dễ nhận biết nhất và cũng phổ biến nhất của bệnh ung thư da. Mặc dù đa số chúng ta đều có ít nhất 1 nốt ruồi trên cơ thể nhưng rất có thể đó là ung thư nếu có các bất thường sau:
- Nốt ruồi dần phát triển thành các đốm nâu thẫm kèm theo các vệt lốm đốm sậm màu.
- Nốt ruồi đột ngột thay đổi kích thước hoặc màu sắc, có thể nhói đau hoặc chảy máu khi chạm vào.
- Hoặc nốt ruồi có các chỉ. Lúc này, điều bạn nên làm là đến bệnh viện kiểm tra các chỉ số phát hiện ung thư, bao gồm:
+ A (Asymmetric): Nốt ruồi méo mó, không đối xứng
+ B (Border irregularity): Bờ không đồng đều hoặc lan tràn
+ C (Color variegation): Màu sắc không có sự đồng nhất
+ D (Diameter): Đường kính > 0,5 cm
+ E (Enlargement/Evolution): Nốt ruồi có tính lan rộng hoặc tiến triển
4. Tổn thương da bất thường
Bất kỳ đốm tối màu nào trông kỳ lạ, đặc biệt khi nó xuất hiện đột ngột, có bất thường về màu sắc, khi chạm vào thấy đau đều có thể là dấu hiệu ung thư da. Đặc biệt là các khu vực như lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu ngón tay hoặc ngón chân, quanh âm đạo và hậu môn.
Một dấu hiệu của ung thư da khác mà bạn cần lưu ý là trên da xuất hiện những vùng tổn thương màu đỏ, cứng, xỉn màu. Chúng sẽ dần lan rộng ra, có phần trung tâm lõm xuống hay bị loét. Khu vực bị loét thường có 1 số đặc điểm như mãi không lành, phát triển thêm 1 vòng mô khác bên trong khu vực ban đầu hoặc có các chấm màu rất khác thường.
Cách ngăn ngừa ung thư da
Ung thư da tuy rất đáng sợ nhưng có thể được phòng ngừa hiệu quả bằng cách thay đổi thói quen sống và chăm sóc da kỹ hơn. Vì vậy, bạn hãy nhớ làm 4 việc sau đây:
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời ở cường độ cao, nhất là thời gian từ 11h đến 15h dù trời có nhiều mây.
- Che nắng bằng quần áo, mũ rộng vành và kính râm chống tia UV khi phải đi ra ngoài.
- Luôn luôn dùng kem chống nắng và thoa lại kem thường xuyên vào tất cả các mùa trong năm.
- Gặp bác sĩ da liễu ít nhất một lần một năm để kiểm tra.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể giảm nguy cơ phát triển ung thư da một cách hiệu quả từ nguồn thực phẩm tự nhiên. Tiêu biểu như các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa (Beta-carotene, Lutein, Lycopen, Selenium), trái cây giàu vitamin C, cà phê nguyên chất ít đường nhưng uống vừa phải.
Nguồn và ảnh: Healthline, Cancer123
Báo VnExpress cũng đăng tải bài viết với tiêu đề "Bỏ qua nốt ruồi lạ, người phụ nữ suýt mất mạng vì ung thư da". Nội dung như sau:
Jane Murray, 46 tuổi, huấn luyện viên thể hình sống tại Dublin, từng bỏ qua một nốt ruồi bất thường trên cánh tay suốt bốn năm vì nghĩ rằng nó không đáng lo ngại.
Đến khi được chẩn đoán mắc ung thư da giai đoạn 2, cô mới nhận ra mức độ nghiêm trọng của vấn đề.
Murray là người yêu thích tắm nắng, thường dành cả ngày dưới ánh mặt trời trong các kỳ nghỉ. Dù vẫn sử dụng kem chống nắng, cô thừa nhận từng tìm loại có chỉ số SPF rất thấp để mong có làn da rám nắng nhanh hơn.
"Tôi từng dùng SPF 30, sau đó cố tìm mua loại SPF 2 cho những ngày cuối", cô kể lại.
Một thời gian sau, cơ thể người phụ nữ xuất hiện một loại nốt ruồi lạ, to lớn bất thường và có màu đen sậm. Dù vậy, Murray không để tâm đến triệu chứng này và tiếp tục tắm nắng.
Đến đầu năm nay, người bạn làm y tá của cô phát hiện dấu hiệu bất thường trên nốt ruồi và khuyên cô nên đi khám. Sau đó, Murray được giới thiệu đến bệnh viện để cắt bỏ nốt ruồi và làm sinh thiết. Kết quả cho thấy đó là u hắc tố ác tính, loại ung thư da nguy hiểm, ở giai đoạn 2. Theo thống kê, khoảng 15% bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn này không sống quá 5 năm.
Tháng 3/2025, Murray trải qua ca phẫu thuật lớn để loại bỏ phần da bị ảnh hưởng cùng các tuyến bạch huyết. Vết mổ để lại sẹo dài với 77 mũi khâu. Đến tháng 4, cô nhận được kết quả đã khỏi ung thư.
"Tôi tỉnh dậy với một cánh tay hoàn toàn khác. Nhưng tôi còn sống", cô chia sẻ hôm 10/5.
Hiện Murray lên tiếng cảnh báo cộng đồng về tác hại của ánh nắng và giường tắm nắng nhân tạo.
"Làn da rám nắng sẽ biến mất sau hai tuần kỳ nghỉ, còn ung thư có thể lấy đi cả mạng sống. Tôi không hiểu sao giường tắm nắng chưa bị cấm", cô nhấn mạnh.
Nốt ruồi trên cánh tay Jane Murray thời gian đầu, khi chưa phát triển thành ung thư hắc tố. Ảnh: Jane Murray
Theo Cancer Research UK, khoảng 90% ca ung thư da ở Anh có liên quan trực tiếp đến việc cháy nắng và sử dụng giường tắm nắng nhân tạo. Chỉ cần khoảng năm lần bị cháy nắng nghiêm trọng trong đời là đủ để làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tia cực tím UVB gây cháy nắng mạnh nhất, trong khi tia UVA thâm nhập sâu hơn, góp phần gây lão hóa và ung thư da.
Murray kêu gọi mọi người nên kiểm tra sức khỏe định kỳ và không chủ quan với những dấu hiệu bất thường trên da. "Nếu thấy cơ thể có nốt ruồi trông kỳ lạ, hãy đi khám", cô nói.
Theo các chuyên gia da liễu, u hắc tố có thể bắt đầu từ một nốt ruồi cũ hoặc hình thành mới, thường có hình dạng bất đối xứng, bờ viền không đều, màu sắc thay đổi bất thường, đường kính lớn hơn 6 mm hoặc phát triển nhanh trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng dễ nhận biết.
"U hắc tố có thể bị nhầm lẫn với nốt ruồi lành tính hoặc các tình trạng da thông thường, nhất là ở giai đoạn đầu", tiến sĩ Sarah Jarvis, cố vấn y khoa của Patient Info (Anh), cho biết.
Bà khuyến cáo người dân nên áp dụng quy tắc ABCDE để theo dõi nốt ruồi (Asymmetry - bất đối xứng, Border - bờ viền, Colour - màu sắc, Diameter - đường kính, Evolving - thay đổi theo thời gian), đồng thời đi kiểm tra khi có bất kỳ thay đổi bất thường nào. Thống kê từ Viện Nghiên cứu Ung thư Anh cho thấy việc phát hiện u hắc tố ở giai đoạn sớm có thể nâng tỷ lệ sống sót sau 5 năm lên hơn 90%.
