Có dấu hiệu lạ ở lòng bàn chân, người đàn ông làm ngay 1 việc: Được bác sĩ khen vì phát hiện ung thư sớm
Ung thư tế bào hắc tố là loại ung thư ác tính nhất của da. Tuy nhiên, triệu chứng thường mờ nhạt nên dễ bị bỏ qua. Việc phát hiện sớm sẽ giúp tăng khả năng điều trị khỏi hoàn toàn.
Chuyên trang Đời sống & Pháp luật ngày 23/12/2025 đưa tin: "Có dấu hiệu lạ ở lòng bàn chân, người đàn ông làm ngay 1 việc: Được bác sĩ khen vì phát hiện ung thư sớm", nội dung như sau:
TS.BS Nguyễn Hữu Quang, nguyên Phó Trưởng Khoa Phẫu thuật Thẩm mỹ & Phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương, cho biết trước đây mỗi năm bệnh viện chỉ ghi nhận khoảng 10–15 ca ung thư da hắc tố. Tuy nhiên, thống kê trong năm gần đây cho thấy số bệnh nhân mới đã tăng lên 25–30 ca, tức gần gấp đôi so với trước.
Sự gia tăng số ca ung thư da không hoàn toàn đồng nghĩa với việc tỷ lệ mắc bệnh tăng đột biến, mà còn phản ánh việc người dân tiếp cận thông tin y tế tốt hơn và chủ động đi khám sớm hơn.
“Những năm gần đây, bệnh viện đẩy mạnh công tác truyền thông và giáo dục sức khỏe. Người dân được cung cấp nhiều thông tin về dấu hiệu nhận biết ung thư da thông qua các phương tiện truyền thông. Rất nhiều bệnh nhân chia sẻ rằng họ đến khám vì đã xem hoặc nghe thông tin trên báo chí, truyền hình”, bác sĩ Quang nói.
Bên cạnh đó, mức sống và chất lượng cuộc sống của người dân được nâng cao, ý thức chăm sóc sức khỏe cũng tốt hơn. Mạng lưới chuyên ngành da liễu ngày càng phủ rộng giúp người bệnh dễ dàng tiếp cận dịch vụ khám và tầm soát sớm.
Bác sĩ Quang đang khám da cho một trường hợp bệnh nhân (ảnh N.M).
“Nhiều năm trước, khi hỏi người dân có biết ung thư da là gì không, hầu như rất ít người có thể trả lời. Còn hiện nay, nhận thức của cộng đồng đã thay đổi rõ rệt”, bác sĩ Quang nhận định.
Phát hiện sớm ung thư từ 1 dấu hiệu lạ ở lòng bàn chân
Điển hình là trường hợp bệnh nhân nam trên 30 tuổi đang điều trị ung thư hắc tố tại bệnh viện. Bệnh nhân xuất hiện các tổn thương ở vị trí lòng bàn chân – khu vực ít được người dân chú ý quan sát, dễ bị nhầm lẫn với nốt ruồi lành tính hoặc các tổn thương da thông thường do cọ xát khi đi lại.
Bệnh nhân cho biết, trong thời gian dài, các đốm đen này không gây đau, không ngứa hay chảy máu nên không ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Tuy nhiên, khi thấy thông tin cảnh báo về những dấu hiệu bất thường của ung thư da trên báo chí và truyền hình, bệnh nhân bắt đầu lo ngại và quyết định đi khám chuyên khoa để kiểm tra.
Tại bệnh viện, qua thăm khám lâm sàng kết hợp với các phương tiện chẩn đoán hiện đại như máy soi da và sinh thiết, các bác sĩ nhanh chóng xác định đây là ung thư tế bào hắc tố giai đoạn sớm. Do tổn thương chưa xâm lấn sâu và chưa có dấu hiệu di căn, phương pháp điều trị chủ yếu là phẫu thuật cắt bỏ triệt để khối u ác tính, không cần can thiệp các biện pháp điều trị phức tạp khác.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân được theo dõi sát sao và thực hiện các xét nghiệm tầm soát cần thiết. Kết quả cho thấy chưa phát hiện tế bào ung thư di căn sang các cơ quan khác. Hiện sức khỏe bệnh nhân ổn định, có thể sinh hoạt bình thường và tiếp tục được theo dõi định kỳ.
Theo bác sĩ Quang, đây là trường hợp đáng khen ngợi vì đã đi khám sớm khi thấy dấu hiệu bất thường nghi ngờ bệnh. Nếu trường hợp này được phát hiện muộn hơn, khi ung thư đã xâm nhập sâu hoặc di căn, việc điều trị sẽ phức tạp, tốn kém và nguy cơ đe dọa tính mạng là rất lớn. Đây cũng là lời cảnh tỉnh để người dân không nên chủ quan với những thay đổi nhỏ trên da, dù không gây đau hay khó chịu.
Trong các loại ung thư da, ung thư tế bào hắc tố được đánh giá là nguy hiểm nhất. Nếu phát hiện muộn, bệnh có nguy cơ di căn nhanh, ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh, không còn là vấn đề thẩm mỹ đơn thuần.
“Điều trị ung thư hắc tố ở giai đoạn muộn rất tốn kém. Hóa trị, xạ trị thông thường ít đáp ứng, buộc phải sử dụng các liệu pháp miễn dịch hoặc điều trị đích với chi phí rất cao. Tổng chi phí điều trị có thể lên tới hàng tỷ đồng”, bác sĩ Quang cảnh báo.
Cần đi khám ngay cả khi chưa có triệu chứng
Theo các chuyên gia, ung thư da thường không có triệu chứng điển hình. Tổn thương thường không đau, không ngứa nên người bệnh dễ chủ quan. Chỉ đến khi nốt ruồi to nhanh, loét, chảy máu hoặc ung thư hóa lan rộng, người bệnh mới đi khám thì bệnh đã ở giai đoạn tiến triển.
Bác sĩ Quang khuyến cáo: “Khi thấy các dấu hiệu bất thường như nốt ruồi hoặc khối u tăng sắc tố, thay đổi kích thước, hình dạng trong vòng 6 tháng đến 1 năm, đặc biệt ở người cao tuổi, cần đi khám chuyên khoa da liễu càng sớm càng tốt. Hiện nay, các cơ sở y tế đã có máy soi da và các công cụ phân tích giúp phát hiện ung thư da từ giai đoạn rất sớm”.
Phát hiện sớm không chỉ giúp điều trị đơn giản hơn, chi phí thấp hơn, mà quan trọng nhất là bảo vệ tính mạng người bệnh trước căn bệnh ung thư da đang âm thầm gia tăng.
Trước đó, chuyên trang Đời sống & Pháp luật cũng đưa tin: "Chủ quan với đốm đen lạ trên chân, người đàn ông bàng hoàng phát hiện mắc ung thư ác tính", cho biết bệnh nhân N.V.T. (sinh năm 1950), thể trạng gầy gò đến khám với tình trạng có một nốt đen ở vùng gan gần gót chân phải. Bệnh nhân cho biết tổn thương đã có từ nhiều năm nay nhưng vì không ngứa, đau hay khó chịu gì nên bệnh nhân không quan tâm đến.
Từ đầu năm đến nay, có nhiều bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Da Liễu Trung Ương với tổn thương là mảng tăng sắc tố đen ở bàn chân, bàn tay đã được các bác sĩ chẩn đoán là Ung thư tế bào hắc tố và tiến hành điều trị. Điều này phản ánh một vấn đề rằng người dân vẫn chưa có sự quan tâm đến các bệnh lý về da liễu nói chung và bệnh lý ung thư da nói riêng.
Như bệnh nhân N.V.T. (sinh năm 1950), thể trạng gầy gò đến khám với tình trạng có một nốt đen ở vùng gan gần gót chân phải. Bệnh nhân cho biết tổn thương đã có từ nhiều năm nay nhưng vì không ngứa, đau hay khó chịu gì nên bệnh nhân không quan tâm đến. Theo thời gian, nốt đen này không những không mất đi mà còn lớn dần và thay đổi hình dạng loang lổ trên bề mặt da. Khi người nhà đọc được các bài viết về ung thư da trên mạng, thấy cái dấu hiệu được mô tả giống với bệnh nhân nên đã động viên bệnh nhân đi khám bệnh.
Ung thư hắc tố biểu hiện là các đốm đen ở gan bàn chân (Ảnh: BVCC).
Tại Bệnh viện Da liễu Trung ương, bệnh nhân được khám, chỉ định xét nghiệm máu, siêu âm, chụp Dermoscopy - một xét nghiệm đặc thù trong chuyên ngành Da liễu, có thể phát hiện sớm những dấu hiệu ung thư da. Kết quả chẩn đoán cho thấy bệnh nhân bị ung thư tế bào hắc tố ở gan bàn chân phải.
Bệnh nhân đã được các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cắt toàn bộ khối ung thư và làm xét nghiệm mô bệnh học, nhằm xác định chính xác mức độ xâm lấn, giai đoạn bệnh, từ đó sẽ có kế hoạch điều trị kịp thời, phù hợp với giai đoạn bệnh.
May mắn cho bệnh nhân là khi tầm soát trên phim chụp chiếu, siêu âm và kiểm soát hạch vùng trong lúc phẫu thuật, không thấy có dấu hiệu của di căn. Sau đó, bệnh nhân đã được phẫu thuật cắt rộng tổn thương, theo đúng tiêu chuẩn điều trị ung thư tế bào hắc tố để đảm bảo loại bỏ được hết tế bào ung thư, hạn chế tái phát và khuyết da sau khi cắt bỏ khối u được tạo hình bằng kĩ thuật ghép da.
Ung thư tế bào hắc tố có nguy hiểm không
Theo Ths.Bs Vũ Nguyên Bình - Khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ & Phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, ung thư tế bào hắc tố là loại bệnh lý ác tính phát triển từ các tế bào hắc tố, là tế bào chịu trách nhiệm sản xuất melanin, sắc tố tạo màu da.
Hiện nay, tỷ lệ mắc bệnh này có xu hướng gia tăng. Vào năm 2023, ước tính có khoảng 97.610 trường hợp u ác tính mới xảy ra ở Hoa Kỳ, gây ra khoảng 7.990 trường hợp tử vong. Thống kê một số nước cho thấy tỉ lệ mắc bệnh tăng gấp đôi sau 10-15 năm và tăng dần theo tuổi. Tỷ lệ mắc cao nhất được ghi nhận tại Úc 40/100.000 dân; tại Mỹ 12/100.000 dân và ở Việt Nam 0,4/ 100.000 dân.
Ung thư tế bào hắc tố ít gặp hơn các loại ung thư da khác. Mặc dù chỉ chiếm khoảng 1%, nhưng ung thư tế bào hắc tố lại là nguyên nhân gây ra hầu hết các trường hợp tử vong liên quan đến ung thư da do tính chất xâm lấn và khả năng di căn nhanh của nó.
Các tế bào ung thư hắc tố xâm lấn và di căn tới các cơ quan khác bằng cách di chuyển qua các mô, máu và hệ bạch huyết. Tế bào ung thư có thể di căn đến mọi vị trí trên cơ thể, hay gặp nhất là ở não, phổi, gan…Tuy bệnh có tỷ lệ di căn cao, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ thì cho kết quả tốt, tỷ lệ sống 5 năm rất cao.
5 dấu hiệu đặc trưng của ung thư hắc tố
Theo Ths.Bs Vũ Nguyên Bình cho biết, ung thư tế bào hắc tố có thể biểu hiện ở mọi vị trí trên cơ thể. Tuy nhiên, ở người châu Á hay gặp ở lòng bàn tay-bàn chân, chiếm khoảng 50% các trường hợp. Đa phần các bệnh nhân chúng tôi điều trị cũng đều là trường hợp tương tự.
Khởi đầu là một vùng da tăng sắc tố màu sắc không đồng nhất, màu nâu xen kẽ màu đen xám, giới hạn khồng rõ ràng, không đau, không ngứa. Thương tổn lan rộng ra xung quanh, có thể loét hay xuất hiện các khối u nổi cao. Một số tác giả cho rằng nốt ruồi ở một số vị trí dễ sang chấn như bàn tay, bàn chân, hay vùng cạo râu có nguy cơ cao tiến triển thành ung thư tế bào hắc tố và lời khuyên là nên cắt bỏ sớm nốt ruồi ở những vị trí này.
"Chúng tôi còn hay gặp ung thư tế bào hắc tố ở dưới móng, biểu hiện bằng các thương tổn tăng sắc tố không đều, chiếm một phần hay toàn bộ nền của móng. Ung thư tế bào hắc tố dưới móng thường chẩn đoán muộn vì dễ nhầm với các bệnh khác như nốt ruồi dưới móng, xuất huyết do sang chấn, viêm quanh móng, nhiễm nấm, hạt cơm dưới móng. Do vậy, với bất kỳ một thương tổn tăng sắc tố dưới móng, phải được khám kỹ, nhất là với những thương tổn lan hết chiều dài của móng", bác sĩ Bình chia sẻ.
Đa phần bệnh xuất hiện trên các tổn thương tăng sắc tố ở các vùng da bị tỳ đè, cọ sát. Các khối u ác tính ở giai đoạn khu trú thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe bệnh nhân nên thường bị bỏ qua không được để ý tới.
Các dấu hiệu ban đầu của ung thư tế bào hắc tố có thể khá đa dạng. Trong thực tế, bệnh nhân có thể áp dung quy tắc ABCDE, là những dấu hiệu sớm của ung thư tế bào hắc tố, để kiểm tra các tổn thương bất thường trên cơ thể.
A (Asymmetry – Bất đối xứng): Nốt ruồi hoặc vết tăng sắc tố không có hình dạng đối xứng.
B (Border – Bờ tổn thương): Bờ tổn thương không đều, lởm chởm hoặc mờ.
C (Color – Màu sắc): Màu sắc không đều, có thể bao gồm nhiều màu sắc khác nhau như đen, nâu và thậm chí đỏ hoặc xanh.
D (Diameter – Đường kính): Đường kính lớn hơn 6 mm.
E (Evolving – Tiến triển): Tổn thương thay đổi về kích thước, hình dạng hoặc màu sắc theo thời gian.Nếu tổn thương có một trong các đặc điểm dưới đây cần đến khám ngay tại bệnh viện chuyên khoa.
