Tiếng 'póc póc' từ sân pickleball: Bác sĩ cảnh báo nguy cơ suy kiệt sức khỏe
Tiếng bóng pickleball dội liên hồi không chỉ gây khó chịu mà còn âm thầm kích hoạt stress, phá vỡ giấc ngủ và làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch.
Mới đây, VTC News mới đưa tin với tiêu đề Tiếng 'póc póc' từ sân pickleball: Bác sĩ cảnh báo nguy cơ suy kiệt sức khỏe.
22h, khi nhiều gia đình trong khu tập thể cũ ở một phường của Hà Nội tắt đèn đi ngủ, sân pickleball cách đó chưa đầy 50 mét mới bắt đầu đông người. Tiếng bóng nhựa nện vào vợt vang lên khô, gắt, lặp đi lặp lại như kim đồng hồ gõ thẳng vào thái dương. Xen giữa là tiếng hò hét cổ vũ, tiếng cười nói kéo dài đến tận nửa đêm.
Chị Huệ, 38 tuổi, Từ Liêm, Hà Nội cho biết từ ngày sân pickleball đi vào hoạt động, giấc ngủ của chị “vỡ vụn từng mảnh”. “Không phải ồn một lúc rồi thôi, mà là đều đặn, dồn dập. Nằm trong nhà nhưng tôi có cảm giác tiếng động xuyên qua tường, đập thẳng vào đầu”, chị nói.
Ban đầu chỉ là khó ngủ, trằn trọc. Sau vài tháng, chị thường xuyên đau đầu, tim đập nhanh, dễ cáu gắt vô cớ. Có hôm đang họp, chị choáng váng, phải xin về sớm.
“Nghe nói pickleball là thể thao lành mạnh, tốt cho sức khỏe, nhưng với chúng tôi, tiếng ồn đó giống như cuộc tấn công thầm lặng mỗi đêm”, chị Huệ nói. Điều khiến chị mệt mỏi hơn cả là cảm giác bất lực, đóng cửa cũng không yên, đeo tai nghe cũng không ngủ được, còn phản ánh thì chưa biết kêu ai.
Nhiều người phàn nàn về tiếng ồn ở nhiều sân pickleball.
5h sáng, ông Thịnh, 62 tuổi, sống trong một khu dân cư ở Cầu Giấy, Hà Nội, giật mình tỉnh giấc vì tiếng “póc póc” đều đặn từ sân pickleball sát nhà. Với người đàn ông có tiền sử tăng huyết áp, mỗi lần bị đánh thức đột ngột như vậy, tim ông lại đập mạnh, hơi thở gấp gáp.
“Tôi không cần đồng hồ báo thức nữa. Cứ có người ra sân là tôi thức”, ông nói nửa đùa nửa thật. Phía sau câu nói ấy là những ngày mệt mỏi triền miên. Ông ngủ chập chờn, ban ngày uể oải, huyết áp thất thường dù vẫn uống thuốc đều.
Từ khi sân hoạt động cả sáng sớm lẫn tối muộn, ông thường xuyên cáu gắt, kém tập trung, có lúc đang ăn cơm thì bỏ bát vì đau đầu. Gia đình từng thử đổi phòng ngủ, lắp thêm cửa kính, nhưng tiếng bóng đặc trưng vẫn lọt vào, rõ ràng và sắc cạnh.
Tiếng ồn từ các sân pickleball thời gian gần đây trở thành chủ đề gây tranh cãi trong nhiều khu dân cư. Không ít ý kiến cho rằng đó chỉ là “ồn ào sinh hoạt”, không thể so sánh với khói bụi hay hóa chất. Tuy nhiên, dưới góc nhìn y học và sức khỏe môi trường, cách nhìn này có thể khiến cộng đồng đánh giá thấp một nguy cơ không hề nhỏ.
Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Hội Y học dưới nước và Oxy cao áp Việt Nam, trong y khoa, tiếng ồn được xếp vào nhóm ô nhiễm môi trường tác động trực tiếp lên cơ thể con người. Khác với khói bụi đi vào phổi hay hóa chất xâm nhập qua đường tiêu hóa, tiếng ồn tác động thẳng lên não bộ và hệ thần kinh.
Khi phải tiếp xúc với tiếng ồn lặp đi lặp lại mỗi ngày, cơ thể liên tục bị kích hoạt phản ứng stress: tim đập nhanh hơn, mạch máu co lại, huyết áp tăng, hormone căng thẳng tiết ra nhiều hơn. Trạng thái này nếu kéo dài sẽ bào mòn sức khỏe chứ không dừng ở mức “phiền tai”.
Trong khoa học sức khỏe môi trường, tiếng ồn được các tổ chức y tế quốc tế xếp là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu, chỉ đứng sau ô nhiễm không khí về gánh nặng bệnh tật. Nhiều nghiên cứu cho thấy, tiếng ồn môi trường liên quan chặt chẽ đến rối loạn giấc ngủ, tăng huyết áp, bệnh tim mạch và suy giảm sức khỏe tâm thần. Ở châu Âu, ước tính mỗi năm có hàng trăm nghìn trường hợp rối loạn sức khỏe gắn với phơi nhiễm tiếng ồn kéo dài, cho thấy đây không phải vấn đề cá biệt.
Nhiều sân pickleball hoạt động từ đêm đến sáng. (Ảnh minh hoạ)
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, mức ồn ban đêm trên 50–55 dB (đơn vị đo lường cường độ âm thanh) và ban ngày trên 60–65 dB kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Tiếng va chạm bóng - vợt pickleball tạo ra các “đỉnh ồn” ngắn nhưng sắc, có thể lên tới 70–80 dB ở khu vực gần sân. Khi những âm thanh này lặp lại hàng giờ, ngày này qua ngày khác, tổng mức phơi nhiễm dễ vượt ngưỡng khuyến cáo cho khu dân cư, dù không gây điếc tức thì.
Hệ quả dễ thấy nhất ở người sống gần sân thể thao là rối loạn giấc ngủ. Nhiều người khó đi vào giấc ngủ, dễ tỉnh giấc giữa đêm hoặc ngủ không sâu. Ngay cả khi chủ quan cho rằng mình “vẫn ngủ được”, não bộ và hệ tim mạch vẫn phản ứng với tiếng ồn: nhịp tim và huyết áp không giảm về mức nghỉ ngơi như trong môi trường yên tĩnh. Về lâu dài, cơ thể mệt mỏi, khả năng phục hồi kém, dễ cáu gắt và giảm hiệu suất làm việc.
Không ít người mô tả cảm giác “ám ảnh tiếng bóng”, dù đóng kín cửa vẫn như nghe thấy tiếng “bốp” vang trong đầu. Đây là biểu hiện điển hình của căng thẳng thần kinh kéo dài. Khi não liên tục bị kích thích bởi âm thanh bất ngờ, hệ thần kinh khó chuyển sang trạng thái thư giãn, làm tăng nguy cơ lo âu và mất ngủ mạn tính.
Trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền là nhóm chịu ảnh hưởng sớm và nặng hơn. Trẻ nhỏ dễ bị phân tán, giảm tập trung và hiệu quả học tập trong môi trường ồn. Người cao tuổi dù nghe kém hơn nhưng lại nhạy cảm với âm thanh gắt, dễ đau đầu, tăng huyết áp. Với người đã mắc bệnh tim mạch, rối loạn lo âu hay trầm cảm, tiếng ồn bất ngờ có thể kích hoạt hồi hộp, tim đập nhanh, thậm chí cơn hoảng loạn, khiến bệnh nền khó kiểm soát hơn.
Một điểm khiến pickleball gây căng thẳng hơn nhiều loại tiếng ồn khác nằm ở đặc tính âm thanh. Tiếng giao thông thường là nền ồn tương đối đều, não có thể thích nghi dần.
Ngược lại, tiếng pickleball là những cú âm ngắn, sắc, xuất hiện bất ngờ, nhịp điệu không đều. Tần số âm lại rơi đúng vùng tai người nhạy nhất, vùng dùng để nghe lời nói khiến não không thể “bỏ qua”. Mỗi cú đánh trở thành một tín hiệu cảnh báo, buộc cơ thể luôn trong trạng thái cảnh giác.
Tiếng ồn kéo dài không chỉ ảnh hưởng cá nhân mà còn làm gia tăng căng thẳng và xung đột cộng đồng. Khi phải sống trong môi trường ồn ào mà không kiểm soát được, con người dễ cảm thấy bất lực. Thiếu ngủ và stress khiến những va chạm nhỏ cũng dễ bùng phát thành mâu thuẫn lớn, đặc biệt khi một nhóm hưởng lợi từ hoạt động thể thao còn nhóm khác phải gánh chịu hệ quả.
Từ góc nhìn sức khỏe cộng đồng, bài toán đặt ra không phải là chọn giữa thể thao hay giấc ngủ, mà là dung hòa cả hai. Vận động là nhu cầu chính đáng, nhưng quyền được nghỉ ngơi và sống trong môi trường không quá ồn cũng quan trọng không kém.
Báo VnExpress cũng đưa tin về vấn đề này với tiêu đề Bức xúc vì tiếng ồn sân pickleball.
Chỉ tay sang sân pickleball đối diện nhà ở phố Hoàng Ngân, Hà Nội, chị Ngọc Lan ví âm thanh phát ra từ đó là "bản giao hưởng hỗn loạn" kéo dài 20 tiếng mỗi ngày.
4h30 sáng, tiếng kéo cửa sắt của cụm sân pickleball gần nhà chị Lan rít lên, đánh thức cả dãy phố. Ngay sau đó là chuỗi âm thanh "póc, póc" đanh gọn kèm tiếng hò hét.
"Ám ảnh nhất là những đêm thanh vắng, tiếng hò lúc 1-2h sáng dội vào nhà như hét bên tai. Hôm nào sân nghỉ trước 23h là chuyện hiếm", chị Lan nói.
Với gia đình ba thế hệ, âm thanh thể thao này đã biến thành một dạng tra tấn tinh thần. Chị Lan cho biết, sống giữa thủ đô mà cảm giác như trong cái chợ vỡ, cả nhà chỉ có thể ngủ thiếp đi khi đã kiệt sức.
"Các con tôi không thể ngủ trước 23h. Đầu óc vợ chồng lúc nào cũng căng như dây đàn vì đi làm cả ngày mệt mỏi, đêm về còn vật lộn với tiếng ồn", người phụ nữ 34 tuổi bức xúc.
Dù gia đình đã kiến nghị lên tổ dân phố, mọi thứ vẫn rơi vào im lặng.
Cùng cảnh ngộ, chị Nguyễn Liên ở KĐT Việt Hưng, Long Biên cảm thấy bất lực ngay trong căn hộ tầng 9. Từ 4 sân tennis cũ, chủ đầu tư chia nhỏ thành 8 sân pickleball, rút ngắn khoảng cách với tòa nhà xuống còn 3 mét. Hướng gió cộng hưởng biến ban công nhà chị thành "túi hứng âm thanh", thốc thẳng tiếng bóng và tiếng giày rít xuống mặt sân, vào phòng học của con.
"Nhiều lần ức chế tột độ, tôi đứng từ tầng 9 hét vọng xuống xin trật tự, nhưng đáp lại chỉ là tiếng cười đùa", chị Liên kể.
Những bức xúc như của chị Lan hay chị Liên đang châm ngòi cho làn sóng phản ứng tại các đô thị lớn. Trên ứng dụng iHanoi, cơ quan chức năng nhận được hàng trăm phản ánh của người dân về tình trạng ô nhiễm tiếng ồn, hơn một nửa là kiến nghị với tiếng ồn từ sân pickleball.
Một số điểm "nóng" về sự bức xúc với sân pickleball ở Hà Nội như trên phố Hoàng Ngân, cư dân tố giác sân bóng hoạt động bất chấp giờ giấc, "12h đêm vẫn ồn ào, có ngày kéo dài tới 2h sáng". Tại phường Cầu Giấy, người dân phản ánh dù đóng kín cửa, tiếng động từ sân bóng hoạt động đến 12h đêm vẫn lọt vào nhà.
Sự bức xúc dồn nén tại một sân ở đường Trần Duy Hưng, phường Trung Hòa, khi bị báo cáo tới lần thứ 5 với câu hỏi bất lực: "Bây giờ là 23h15, sân ở trung tâm khu dân cư nhưng hoạt động liên tục từ 6h sáng là nên hay không nên?".
Không chỉ mất giấc ngủ, không gian học tập của trẻ nhỏ cũng bị xâm phạm. Tại phường Việt Hưng, các phụ huynh than trời vì con cái không thể ôn thi giữa tiếng ồn thùm thụp. Còn trên phố Định Công, một cư dân mô tả tiếng ồn triền miên: "Chưa bao giờ tôi được ngủ trước 24h".
Làn sóng phản ứng này không chỉ xuất hiện ở Hà Nội. Chính quyền Hà Tĩnh, Đà Nẵng và TP HCM cũng đã phải "tuýt còi" các sân pickleball sau khi nhận phản ánh sinh hoạt của người dân bị đảo lộn vì tiếng ồn.
Người chơi tham dự một giải đấu pickleball nội bộ tại sân ở Long Biên, hôm 13/11. Ảnh: Phan Dương
Vì sao tiếng ồn pickleball gây ức chế?
Tại Mỹ hay Canada, làn sóng phản đối pickleball đang bùng nổ với hàng loạt đơn kiện, kiến nghị đóng cửa sân chơi gần khu dân cư. Các chuyên gia gọi đây là "mối nguy hại âm thanh" mới của thế kỷ 21. Thậm chí "tiếng ồn pickleball" từng được mang ra mổ xẻ trong một chuyên đề tại hội nghị Noise-Con 2023 và được ví là "chủ đề của năm".
Theo Bob Unetich, chuyên gia tư vấn tiếng ồn tại Mỹ, tiếng đập bóng pickleball có thể đạt 70 dBA ở khoảng cách 30 mét, cao hơn hẳn tiếng ồn nền khu dân cư (55 dBA). Nghiên cứu của Tennis Warehouse University (Mỹ) chỉ ra một cú đánh pickleball có thể tạo ra âm thanh lên tới 90 dBA. Trong y học, ngưỡng 90 dBA được xác định là nguy hiểm, có thể gây căng thẳng thần kinh và tổn thương thính giác nếu tiếp xúc liên tục quá một giờ.
Tuy nhiên, vấn đề không chỉ nằm ở âm lượng. "Vũ khí" của pickleball nằm ở cao độ (pitch) và nhịp điệu. Tiếng vợt cứng đập bóng nhựa tạo ra âm thanh tần số cao, chói tai, kích thích não bộ mạnh hơn tiếng trầm đục của tennis. Y học xác định, những âm thanh xung (impulsive noise) ngắt quãng, không theo quy luật như vậy khiến não bộ không thể làm quen hay lờ đi, dễ gây căng thẳng thần kinh kéo dài.
Để giải quyết vấn đề này, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tiếng ồn (QCVN 26:2025/BNNMT) vừa chính thức được áp dụng, thiết lập những "lằn ranh đỏ" chặt chẽ hơn.
Theo quy chuẩn mới, tại khu chung cư, nhà ở, giới hạn tiếng ồn tối đa là 55 dBA (ban ngày) và phải giảm xuống 45 dBA trong khung giờ nghỉ ngơi (22h - 6h). Mức phạt sẽ dựa trên kết quả đo đạc thực tế đối chiếu với các ngưỡng này.
Tuy nhiên, từ quy định đến thực tế là khoảng trống lớn. Anh Mạnh Seven, một huấn luyện viên pickleball tại TP HCM thừa nhận: "Các sân pickleball thường tận dụng đất xen kẹt trong khu dân cư. Trên cùng diện tích, mật độ người chơi và tiếng ồn gấp bốn lần so với tennis. Nếu chủ sân không đầu tư vách cách âm và mái che, việc vi phạm quy chuẩn 45 dBA vào ban đêm là điều chắc chắn".
Hiện tại, giải pháp của nhiều chủ sân mới dừng lại ở việc cam kết "giảm giờ chơi". Nhưng với những cư dân như chị Lan, chị Liên, chừng nào chưa có các biện pháp kỹ thuật như tường chắn âm đạt chuẩn, giấc ngủ của họ vẫn còn là điều xa xỉ.
Nghiên cứu của Tennis Warehouse University (Mỹ) chỉ ra một cú đánh pickleball có thể tạo ra âm thanh lên tới 90 dBA, gây tổn thương thính giác nếu tiếp xúc liên tục quá một giờ. Ảnh: HappyLand Long Biên
Đầu tháng 11 chị Quỳnh Anh ở phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã gửi đơn kiến nghị đi nhiều nơi. Sau lần phản ánh trên ứng dụng iHanoi, ngày 12/11, cơ quan chức năng đã vào cuộc, yêu cầu sân bóng điều chỉnh giờ hoạt động.
Nhưng đến đầu tháng 12, tình trạng vi phạm lại tái diễn. Tiếng bóng đập và tiếng hò reo vẫn vang lên sau giờ giới nghiêm, biến những cam kết trước đó thành lời nói suông.
Với những hộ dân như chị Quỳnh Anh, việc giảm giờ chơi chỉ là giải pháp phần ngọn. "Nguyện vọng lớn nhất của tôi là các sân bãi trong khu dân cư phải lắp đặt vách cách âm đạt chuẩn, nếu không phải di dời", chị nói.
