Trước những thông tin gây xôn xao mạng xã hội trong thời gian gần đây, đại diện nền tảng Thiện nguyện cho biết sẽ cam kết đồng hành trong việc theo dõi, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi bất thường.

Theo báo Người đưa tin ngày 3/3 có bài Sau vụ 16,7 tỷ đồng từ thiện, MBBank lên tiếng: "Mong người dùng chủ động báo cáo các hành vi bất thường diễn ra trên nền tảng". Nội dung như sau:

Những xôn xao quanh việc kêu gọi từ thiện

Thời gian vừa qua, sự việc lùm xùm của mẹ con bé Bắp và Phạm Thoại liên quan đến vấn đề minh bạch trong nguồn tiền quyên góp đang thu hút sự chú ý của nhiều người. 

Theo đó, từ ngày 4/11/2024, Tiktoker Phạm Thoại kêu gọi quyên góp cho bé Bắp, cần 6-7 tỷ đồng chữa trị tại Trung Quốc thông qua nền tảng Thiện nguyện với số tài khoản minh bạch số 1296 của MB Bank để người quyên góp có thể kiểm tra “tất cả các khoản mọi người chuyển vô, được bao nhiêu mọi người chỉ cần tải app về check tự động như sao kê online”.

Tuy nhiên, đến ngày 24/2/2025, khi kiểm tra trên nền tảng Thiện nguyện, dù tổng số tiền thu được trong tài khoản của Phạm Thoại dù đã đạt mức hơn 16,7 tỷ đồng nhưng chỉ còn lại một phần nhỏ là hơn 54,7 triệu đồng. Điều này đã khiến nhiều người không khỏi thắc mắc và muốn tìm hiểu xem, số tiền này thực sự đã “đi đâu về đâu” trong khi cá nhân Phạm Thoại không hề có thông báo về vấn đề này trước đó. 

Số tiền ủng hộ vào tài khoản Phạm Thoại cho đến ngày 1/3 hiển thị trên nền tảng Thiện Nguyện

Bất cứ ai cũng có thể xem mọi lịch sử giao dịch của tài khoản này

Trong phiên livestream dài 4 tiếng của mình vào ngày 25/2 Phạm Thoại chia sẻ rằng đã lần lượt chuyển khoản số tiền từ tài khoản thiện nguyện này qua bên trung gian khác để chuyển tiền qua Singapore thanh toán viện phí cho bé Bắp làm nhiều lần. Đồng thời sau đó, Phạm Thoại cũng tóm tắt các khoản đã chi, kèm theo đường link tổng hợp sao kê tài khoản thiện nguyện số 1296 trên nền tảng Thiện nguyện để cộng đồng mạng cùng kiểm tra.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện nền tảng Thiện nguyện phát triển bởi MB Bank, bà Nguyễn Thuỳ Linh - Phó Giám đốc Khối Ngân hàng số, Ngân hàng TMCP Quân đội (MBBank) - xác nhận việc Phạm Thoại có sử dụng nền tảng trên nhằm quyên góp tiền từ thiện. 

Bà Nguyễn Thuỳ Linh - Phó Giám đốc Khối Ngân hàng số, Ngân hàng TMCP Quân đội (MBBank)

Được biết, nền tảng Thiện nguyện (tên gọi trước đây là iNhandao) ra mắt từ ngày 1/10/2020 với nền tảng đặt mục tiêu phát triển cơ sở dữ liệu, trở thành ngân hàng địa chỉ nhân đạo quốc gia, mang lại minh bạch và hiệu quả trong các hoạt động hỗ trợ cộng đồng. 

Đại diện nền tảng Thiện Nguyện cũng chia sẻ thêm về 3 yếu tố trong cơ chế vận hành nhằm đảm bảo tính minh bạch của nền tảng, bao gồm:

Thứ nhất, tài khoản thanh toán minh bạch: Nền tảng cung cấp miễn phí tài khoản thanh toán minh bạch 4 chữ số dễ nhớ cho các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thiện nguyện. Tài khoản có tính năng tự động công khai sao kê giao dịch, cho phép người dùng và cộng đồng theo dõi thu chi dễ dàng vào bất cứ lúc nào mà không phụ thuộc vào ngân hàng.

Thứ hai, báo cáo thu chi tự động: Nền tảng cung cấp báo cáo thu chi theo thời gian thực, giúp người dùng theo dõi dòng tiền vào/ra dễ dàng.

Thứ ba, giám sát tài chính: Người ủng hộ thực hiện chuyển tiền trực tiếp đến tài khoản thiện nguyện minh bạch của các chiến dịch mà họ quan tâm. Song song, chính người ủng hộ qua chiếc điện thoại của mình cũng chính là từng người giám sát, hoàn toàn có quyền và dễ dàng theo dõi tình hình tài chính của các chiến dịch đó thông qua nền tảng Thiện nguyện. Cùng với đó, nền tảng Thiện nguyện cũng cho phép một tài khoản có thể tham gia vào nhiều chiến dịch từ thiện khác nhau. Mỗi chiến dịch được thiết kế với mục tiêu riêng, mã chiến dịch riêng và báo cáo tài chính riêng. Ngoài ra, có thể dễ dàng phân biệt, tách bạch các nguồn tiền thông qua cú pháp ủng hộ (nội dung khi chuyển tiền) riêng cho từng chiến dịch.

Cam kết đồng hành trong việc theo dõi, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi bất thường

Nhận thức rõ vai trò của tính minh bạch trong các hoạt động thiện nguyện, tâm lý lo ngại của người dùng khi thực hiện ủng hộ, đóng góp cho các chiến dịch trên nền tảng số, nền tảng Thiện nguyện cũng nghiêm túc áp dụng quy trình kiểm tra và xác minh thông tin của tổ chức, cá nhân vận động nguồn đóng góp nhằm đảm bảo tính minh bạch và độ tin cậy của các chiến dịch thiện nguyện. 

Quy trình này bao gồm các bước chính sau:

Thứ nhất, xác minh danh tính của tổ chức, cá nhân vận động nguồn đóng góp: Nền tảng yêu cầu tổ chức, cá nhân vận động nguồn đóng góp cung cấp các thông tin cá nhân, đồng thời trực tiếp đến chi nhánh của MB ký biểu mẫu mở tài khoản.

Thứ hai, kiểm tra tính hợp lệ của chiến dịch: Các chiến dịch được coi là hợp lệ khi đáp ứng các tiêu chí của nền tảng. Cụ thể, nền tảng Thiện nguyện thực hiện kiểm duyệt và phê duyệt nội dung, hình ảnh trong các chiến dịch, đảm bảo không vi phạm thuần phong mỹ tục, đáp ứng các tiêu chuẩn cộng đồng. 

Thứ ba, đánh giá từ cộng đồng: Nền tảng cho phép người dùng khác tham gia đánh giá và phản hồi về các chiến dịch như tiến độ triển khai chiến dịch, tính hiệu quả trong phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp. Bằng tính năng này, nền tảng tạo điều kiện để cộng đồng người dùng tham gia giám sát, nâng cao trách nhiệm báo cáo, giải trình của tổ chức, cá nhân vận động nguồn đóng góp, tạo sự minh bạch trong hoạt động thiện nguyện.

Thứ tư, công khai thông tin: Sau khi quy trình xác minh được hoàn tất, các thông tin về tổ chức, cá nhân vận động nguồn đóng góp và thông tin về chiến dịch sẽ được công khai trên nền tảng.

“Nền tảng kiểm tra tính hợp lệ trong phạm vi của nền tảng và không chịu trách nhiệm về tính trung thực, xác thực và pháp lý của chiến dịch. Các tổ chức, cá nhân vận động các nguồn đóng góp phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hoạt động vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp của mình.

Đồng thời, chúng tôi khuyến cáo người dùng thận trọng trước mỗi quyết định ủng hộ, đồng hành của mình, mong muốn người dùng chủ động phối hợp, báo cáo các hành vi bất thường diễn ra trên nền tảng để kịp thời xử lý.” - bà Nguyễn Thuỳ Linh cho biết.

“Những ngày qua, chủ đề thiện nguyện minh bạch lại trở thành sóng truyền thông, nhận được nhiều quan tâm từ cộng đồng và xã hội. Là một nền tảng công nghệ đóng vai trò cầu nối minh bạch giữa các tổ chức, cá nhân vận động gây quỹ với nhà hảo tâm, chúng tôi ý thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ quyền lợi người dùng trong phạm vi nền tảng. 

Chúng tôi cam kết đồng hành cùng người dùng trong việc theo dõi, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi bất thường diễn ra trên nền tảng, nhằm đảm bảo không làm tổn hại đến tấm lòng hảo tâm và sự tin tưởng của người dùng khi sử dụng nền tảng.

Trong trường hợp có dấu hiệu rút tiền bất thường hoặc không minh bạch, nền tảng Thiện nguyện cũng sẽ có những biện pháp bảo vệ người dùng đúng theo quy định.”

Cụ thể, nếu hệ thống phát hiện có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng trong phạm vi nền tảng, tài khoản sẽ bị tạm khóa, ngừng mọi giao dịch. Sau khi tài khoản bị khóa, MB sẽ tiến hành các bước kiểm tra, xác minh thông tin, hoạt động của tài khoản.

Đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng, MB sẽ chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng có thẩm quyền để cung cấp đầy đủ thông tin và dữ liệu cần thiết nhằm phục vụ công tác điều tra. Chúng tôi luôn tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp lý và hỗ trợ cơ quan chức năng trong việc xử lý các vụ việc liên quan đến hành vi bất thường, không minh bạch trên nền tảng.

"Về cơ chế báo cáo vi phạm, người dùng có thể phản ánh trực tiếp các thông tin, hành vi bất thường trên nền tảng thông qua email và hotline của nền tảng. Mọi phản ánh sẽ được chúng tôi tiếp nhận, xác minh, xử lý và thông tin tới người dùng trong thời gian sớm nhất."

Sẽ bổ sung tính năng kiểm soát mục tiêu gây quỹ

Ngay trong tháng 3 nền tảng sẽ bổ sung tính năng kiểm soát mục tiêu gây quỹ với tài khoản Thiện nguyện “vừa đủ”. Giải pháp này nhằm hỗ trợ các tổ chức và cá nhân tuân thủ theo Nghị định số 93/2021/NĐ-CP về việc mở tài khoản riêng cho từng cuộc vận động, đồng thời không tiếp nhận đóng góp sau khi hết thời hạn. 

Cụ thể, mỗi chiến dịch sẽ được gắn với một Virtual Account (tài khoản định danh chiến dịch), trong đó thời gian và số tiền mục tiêu sẽ được thiết lập theo nhu cầu thực tế của chiến dịch. Khi số tiền mục tiêu đã đạt định mức hoặc khi kết thúc thời gian quy định, tài khoản sẽ tự động ngừng tiếp nhận tiền đóng góp và gửi thông báo đến người vận động cũng như các nhà hảo tâm. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, giúp đảm bảo tính minh bạch và đúng mục đích của các chiến dịch thiện nguyện, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người đóng góp và các bên liên quan.

Không chỉ vậy, nền tảng Thiện nguyện cũng sẽ bổ sung thêm nhiều tính năng khác nhằm hỗ trợ người dùng như hệ thống xếp hạng chiến dịch, Chứng nhận xác thực chiến dịch hay ứng dụng công nghệ blockchain để nâng cao tính bảo mật và minh bạch trong quản lý dòng tiền.

“Những cải tiến trên sẽ thay cho lời khẳng định của chúng tôi rằng MB cam kết cung cấp nền tảng công nghệ hỗ trợ thiện nguyện minh bạch, hiệu quả, giúp cộng đồng chung tay lan tỏa giá trị nhân văn một cách có trách nhiệm. 

Đến năm 2030, nền tảng Thiện nguyện phấn đấu trở thành nền tảng thiện nguyện trụ cột tại Việt Nam, ứng dụng những công nghệ tiên tiến và dữ liệu thông minh để tối ưu hóa việc kết nối và huy động nguồn đóng góp tài chính cũng như công sức từ cộng đồng. 

Mục tiêu của chúng tôi là kiến tạo một nền tảng thiện nguyện số không chỉ minh bạch, thuận tiện mà còn sáng tạo, nơi công nghệ không chỉ là công cụ, mà là cầu nối giữa trái tim và những hành động nhân ái, lan tỏa phẩm chất cao đẹp của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên số.” - bà Nguyễn Thuỳ Linh chia sẻ.

Ngày 3/3/2025, báo Người lao động đã đăng tải bài viết với tiêu đề: "Góc nhìn pháp lý liên quan thông tin mới nhất về mẹ bé Bắp". Nội dung cụ thể như sau:

Liên quan thông tin "vụ quyên góp cho bé Bắp", tối 2-3, mạng xã hội lan truyền thông tin: "một mạnh thường quân đã cất công về tận quê của mẹ Bắp để đi tìm hiểu và phỏng vấn nhiều người dân cạnh nhà cô, hé lộ nhiều điều bất ngờ về mẹ Bắp và các chú bác ruột của Bắp. Chỉ sau vài năm Bắp bị bạo bệnh mà gia đình giàu lên nhanh chóng".

Đồng thời cũng tiết lộ số tài sản khủng mà mẹ Bắp đang sở hữu.

Theo luật sư Đào Thị Bích Liên, Văn phòng Luật sư Hà Hải và Cộng sự, tự ý công khai thông tin, tài sản cá nhân của người khác lên mạng xã hội mà không có sự đồng ý có thể vi phạm nghiêm trọng quyền riêng tư và các quy định pháp luật hiện hành. 

Hành vi này có thể bị xử lý theo quy định về xâm phạm quyền riêng tư, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm.

Căn cứ tại điều 21 Hiến pháp Việt Nam năm 2013, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. 

Ngoài ra tại điều 38 Bộ Luật Dân sự năm 2015 quy định việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác 

Theo khoản 1 điều 101 Nghị định 15/2020 (sửa đổi bởi khoản 37 điều 1 Nghị định 14/2022), hành vi đăng tải thông tin cá nhân lên mạng xã hội mà không được sự đồng ý có thể bị xử phạt hành chính.

Cụ thể, phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin bí mật đời tư cá nhân khi chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự. Buộc gỡ bỏ thông tin vi phạm nếu có yêu cầu từ cơ quan chức năng.

Nếu hành vi đăng tải thông tin cá nhân lên mạng xã hội gây hậu quả nghiêm trọng, người thực hiện có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ Luật Hình sự năm 2015.

Bên cạnh đó, cá nhân bị đăng thông tin xúc phạm danh dự nhân phẩm làm nhục lên mạng xã hội có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại theo điều 584, 585 và điều 592 Bộ Luật Dân sự 2015 về thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm. Bao gồm: chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút; thiệt hại khác do luật quy định. 

Người chịu trách nhiệm bồi thường trong trường hợp danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác bị xâm phạm phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại khoản 1 điều này và một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần mà người đó gánh chịu. 

Mức bồi thường bù đắp tổn thất về tinh thần do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa cho một người có danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm không quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.

Hành vi tự ý công khai tài sản của người khác trên mạng xã hội với mục đích xúc phạm danh dự, như trường hợp gia đình mẹ Bắp, là một hành động xâm phạm nghiêm trọng quyền riêng tư, gây tổn hại về mặt tinh thần, danh dự và tài chính của người bị ảnh hưởng. 

Đây không chỉ là một hành vi có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý nặng nề, mà còn là biểu hiện của sự thiếu trách nhiệm và văn hóa trong việc sử dụng mạng xã hội. 

Vì vậy, mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức bảo vệ quyền riêng tư, tôn trọng người khác và luôn hành xử một cách văn minh, có trách nhiệm. Tôn trọng người khác cũng chính là thể hiện sự tôn trọng bản thân.  

Bé Bắp tên thật là Minh Hải, cùng mẹ là chị Lê Thị Thu Hòa được cộng động mạng mạng biết đến như "chiến binh" với hành trình chống chọi với bệnh ung thư.

Ngày 4-11-2024, TikToker Phạm Thoại (hơn 6,1 triệu người theo dõi trên TikTok) kêu gọi cộng đồng giúp đỡ cho bé Bắp.

Trên bài đăng, Phạm Thoại cho rằng "bé Bắp hiện tại đã không còn cơ hội sống cao nữa, gần như bị bệnh viện trả về". Nhưng hiện có một bệnh viện (tại Trung Quốc) tiếp nhận, tỉ lệ sống 80% "nhưng số tiền tối thiểu phải tầm 4 tỉ". Liệt kê các khoản phát sinh khác, Phạm Thoại cho rằng "cũng cần phải 6 - 7 tỉ".

Từ bài đăng và số tài khoản mà TikToker Phạm Thoại đăng tải thì tổng số tiền nhận về để hỗ trợ cho "bé Bắp" là hơn 16,7 tỉ đồng (tính đến 24-2). Khi cộng đồng biết phần lớn số tiền trên đã được rút hết, chỉ còn lại hơn 50 triệu đồng… lùm xùm bắt đầu rộ lên đến nay.

Ngày 25-3, TikToker Phạm Thoại đã "lên sóng" sao kê các khoản thu chi từ thiện hơn 16,7 tỉ đồng, song đến nay cộng đồng mạng vẫn chưa hết nghi vấn.