Điều gì xảy ra với cơ thể nếu ăn đường chỉ đen trên lưng tôm?
Tôm là thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng hệ tiêu hóa của chúng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe nếu không được xử lý đúng cách trước khi ăn.
Ngày 21 tháng 10 năm 2025, báo VTC đăng tải bài viết với tiêu đề "Điều gì xảy ra với cơ thể nếu ăn đường chỉ đen trên lưng tôm?". Nội dung như sau:
Tôm là một trong những loại thực phẩm được ưa chuộng nhờ hương vị thơm ngon và hàm lượng dinh dưỡng cao. Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Đại học Bách khoa Hà Nội, nếu không được chế biến đúng cách, tôm có thể trở thành nguồn gây hại do chứa nhiều vi sinh vật, trứng ký sinh trùng và chất bẩn trong hệ tiêu hóa.
PGS Thịnh cho biết, cơ thể tôm chia làm hai phần chính là đầu và thân. Phần đầu là khoang rỗng, có vỏ cứng bao bọc, bên trong chứa hầu hết các cơ quan quan trọng như hệ thần kinh, hệ tiêu hóa, bài tiết và hô hấp.
Trong đó, hệ tiêu hóa gồm dạ dày và ruột - hai bộ phận thường bị bỏ qua khi sơ chế tôm nhưng là nơi tập trung nhiều nguy cơ mất an toàn thực phẩm. Dạ dày tôm nằm ngay trong đầu, là nơi chứa thức ăn sau khi tôm kiếm mồi.
Với đặc tính là loài ăn tạp, thức ăn của tôm rất đa dạng, gồm tảo, côn trùng, xác động vật, thực vật phân hủy và cả ấu trùng ký sinh trùng. Điều này khiến dạ dày của tôm dễ tích tụ vi khuẩn và các chất bẩn có hại cho con người.
Tôm là một trong những loại thực phẩm được ưa chuộng.
Bên cạnh đó, ruột tôm là đường ống nhỏ chạy dọc theo lưng, thường thấy dưới dạng chỉ đen. Sau khi thức ăn được tiêu hóa tại dạ dày, phần còn lại sẽ chuyển xuống ruột – nơi tập trung chất thải. Nếu không được loại bỏ, ruột tôm làm món ăn sẽ có vị đắng, giảm chất lượng và tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe.
Mặc dù vậy, phần đầu tôm cũng chứa bộ phận rất bổ dưỡng là gạch tôm – chất có màu xám đen khi sống, chuyển sang nâu đỏ khi nấu chín, thơm ngon, béo bùi và giàu dinh dưỡng. Gạch tôm nằm ngay sát vỏ đầu, gần dạ dày, nên khi sơ chế cần thao tác cẩn thận để giữ được phần này.
Ngoài ra, thịt ở đầu tôm tuy không nhiều bằng thân nhưng cũng chiếm khoảng 25-30% trọng lượng phần đầu, hoàn toàn có thể tận dụng khi chế biến. Với tôm kích cỡ lớn, các bà nội trợ có thể bóc một bên đầu tôm để lấy dạ dày ra, sau đó gắn lại như cũ nhằm giữ nguyên hình dáng con tôm, vừa đẹp mắt vừa an toàn.
Riêng với tôm nhỏ, chuyên gia khuyến cáo có thể để nguyên đầu khi nấu, nhưng khi ăn cần loại bỏ dạ dày ở đầu và rút ruột ở lưng để tránh tiêu thụ các chất bẩn có trong hệ tiêu hóa.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh, tôm là thực phẩm quý, dễ chế biến và rất giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, người nội trợ cần đảm bảo chọn tôm tươi, sơ chế kỹ và nấu chín hoàn toàn để tránh nguy cơ ngộ độc từ tôm hư hỏng hoặc nhiễm vi sinh vật . Việc xử lý sạch hệ tiêu hóa của tôm không chỉ giúp món ăn ngon hơn mà còn an toàn hơn cho sức khỏe gia đình.
Báo Kinh Tế Đô Thị cũng đăng tải bài viết với tiêu đề "Những bộ phận “cực độc” ở tôm mà không phải ai cũng biết". Nội dung như sau:
Đầu tôm dễ chứa kim loại nặng asen
Đầu tôm là nơi tập trung các cơ quan nội tạng của tôm, bao gồm dạ dày, gan, tuyến tụy và cơ quan bài tiết. Do đó, đầu tôm chứa nhiều chất thải, thức ăn chưa tiêu hóa, và đặc biệt là các kim loại nặng như asen, chì, thủy ngân...Hàm lượng kim loại nặng này phụ thuộc vào môi trường sống của tôm.
Tôm sống ở vùng nước ô nhiễm sẽ tích tụ nhiều kim loại nặng hơn. Ăn đầu tôm không chỉ gây ngộ độc tức thời với các triệu chứng tiêu chảy, nôn mửa mà còn gây tích tụ kim loại nặng trong cơ thể, dẫn đến các bệnh mãn tính như suy thận, suy gan, tổn thương hệ thần kinh, và tăng nguy cơ ung thư.
Đường chỉ đen trên lưng tôm
Đường chỉ đen trên lưng tôm chính là đường ruột của tôm, chứa chất thải tiêu hóa. Mặc dù khi nấu chín ở nhiệt độ cao, vi khuẩn trong đường ruột sẽ bị tiêu diệt, nhưng vẫn có khả năng tồn tại một số độc tố. Ăn đường chỉ tôm có thể gây nhiễm khuẩn đường ruột, dẫn đến tiêu chảy, đau bụng, và các vấn đề tiêu hóa khác. Việc loại bỏ đường chỉ đen giúp món tôm sạch sẽ, ngon mắt hơn.
Mang tôm
Mang tôm, cơ quan hô hấp quan trọng của loài giáp xác này, đóng vai trò như một hệ thống lọc nước tự nhiên. Tuy nhiên, chính chức năng này lại khiến mang tôm tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người.
Bụi bẩn, vi khuẩn và ký sinh trùng: Trong quá trình lọc nước, mang tôm có thể tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn, ký sinh trùng và các chất ô nhiễm từ môi trường nước. Đặc biệt, trong những khu vực nước bị ô nhiễm nặng, mang tôm càng chứa nhiều độc tố nguy hiểm.
Ngoài ra, mang tôm có khả năng hấp thụ kim loại nặng và hóa chất độc hại từ môi trường nước. Việc tiêu thụ mang tôm nhiễm độc có thể dẫn đến ngộ độc kim loại nặng, gây tổn thương gan, thận và hệ thần kinh.
Chi tiết về cách chế biến tôm an toàn
- Loại bỏ 3 bộ phận "cực độc" kỹ lưỡng: Dùng kéo cắt bỏ phần đầu. Đối với phần chỉ đen dùng tăm hoặc dao nhỏ khứa một đường dọc lưng tôm, sau đó kéo bỏ đường chỉ đen. Cuối cùng, dùng kéo cắt bỏ phần mang ở hai bên đầu tôm.
- Rửa sạch nhiều lần: Rửa tôm dưới vòi nước chảy mạnh để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn. Có thể ngâm tôm trong nước muối loãng khoảng 5-10 phút để sát khuẩn.
- Nấu chín kỹ hoàn toàn: Nấu tôm đến khi thịt tôm chuyển sang màu hồng đỏ và săn chắc. Đảm bảo tôm được nấu chín đều, đặc biệt là ở những con tôm lớn.
- Chọn mua tôm tươi sống: Quan sát màu sắc tôm, tôm tươi có màu sắc tự nhiên. Tôm tươi có thân săn chắc. Tránh mua tôm có mùi hôi, hoặc có dấu hiệu bị dập nát.
