Cô gái 26 tuổi hoảng hốt vì buồng trứng "già" như người 45 tuổi, bác sĩ tức giận: "Sao giờ mới đến?"
Nhiều người không biết rằng suy buồng trứng sớm không chỉ ảnh hưởng tới khả năng sinh sản mà còn dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.
Chuyên trang Đời sống & Pháp luật đăng bài: "Cô gái 26 tuổi hoảng hốt vì buồng trứng "già" như người 45 tuổi, bác sĩ tức giận: "Sao giờ mới đến?"", với nội dung cụ thể như sau:
Vài ngày trước, một cô gái 26 tuổi họ Trương buồn bã đến khám tại khoa Phụ sản Bệnh viện Đa khoa Nam Kinh số 1 (Giang Tô, Trung Quốc). Cô đi khám vì kinh nguyệt đã biến mất 5 tháng, hay mệt mỏi và mất ngủ, dễ tức giận. Trưởng khoa Sản phụ khoa Lý Ngọc Quyên của bệnh viện nghe xong liền tức giận hỏi: "Mất kinh tận 5 tháng tại sao bây giờ mới chịu đến khám?".
Cô Trương thật thà kể rằng mình chưa từng đi khám phụ khoa nên xấu hổ. Hơn nữa, cô luôn cảm thấy kỳ kinh nguyệt rất phiền phức, trước kia kinh nguyệt đều nhưng bỗng nhiên thất thường kèm đau dữ dội mỗi khi tới tháng. Gần đây cô mới có bạn trai nên quyết định đi khám một lần "cho biết".
Điều cô Trương không ngờ tới là kết quả kiểm tra nghiêm trọng hơn cô tưởng tượng rất nhiều. Bác sĩ Lý cho biết, nồng độ hormone k:ích th:ích nang trứng (FSH) của cô Trương cao bất thường, buồng trứng đã suy giảm nghiêm trọng, tương đương với phụ nữ 45 tuổi. Nói cho dễ hiểu, cô bị suy buồng trứng sớm nghiêm trọng, giống như đang bước vào giai đoạn mãn kinh sớm ở tuổi 26. Cô òa khóc nức nở trong hối hận.
Những điều quan trọng cần biết về suy buồng trứng sớm
Theo bác sĩ Lý Ngọc Quyên: "Chức năng buồng trứng của phụ nữ bình thường sẽ bắt đầu suy giảm khi họ khoảng 45 đến 50 tuổi, tức là khi mãn kinh. Còn nếu các chức năng của buồng trứng suy giảm hoặc ngừng hoạt động trước 40 tuổi thì được gọi là suy buồng trứng sớm".
Các dấu hiệu thường gặp của suy buồng trứng sớm có thể xuất hiện âm thầm rồi rõ dần theo thời gian, bao gồm:
- Kinh nguyệt rối loạn: Chu kỳ ngắn hoặc dài bất thường, lượng kinh giảm dần, thậm chí mất kinh nhiều tháng liên tiếp.
- Triệu chứng mãn kinh sớm: Bốc hỏa, đổ mồ hôi về đêm, khó ngủ, khô â:m đ:ạo, giảm ham muốn tình dục.
- Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, buồn bã, lo âu, thậm chí trầm cảm nhẹ.
- Da và tóc xấu đi: Da khô, nhăn sớm, tóc dễ gãy rụng do thiếu estrogen.
- Khó tập trung và hay quên: Hormone giảm khiến khả năng nhận thức và trí nhớ bị ảnh hưởng.
- Mệt mỏi, giảm năng lượng sống: Cảm giác uể oải, thiếu sức sống dù không làm việc nặng.
Bà cảnh báo rằng ngày càng có nhiều chị em rơi vào tình trạng suy buồng trứng sớm. Nếu gặp từ 2 dấu hiệu trở lên hoặc chỉ cần rối loạn kinh nguyệt quá 2 tháng thì phải đi khám ngay, đặc biệt là kiểm tra buồng trứng và hormone.
Bà cảnh báo thêm về tác hại của suy buồng trứng sớm như sau: "Trên thực tế, nhiều người chỉ biết suy buồng trứng sớm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản mà không hiểu rõ mức độ nghiêm trọng của nó. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này không chỉ gây khó thụ thai hoặc vô sinh mà còn làm giảm ham muốn, gây đau khi quan hệ, tăng nguy cơ mắc bệnh phụ khoa và ung thư. Cơ thể cũng dễ suy giảm miễn dịch, lão hóa nhanh, loãng xương, rối loạn lipid, bệnh tim mạch. Nhiều phụ nữ còn rơi vào trầm cảm, rối loạn cảm xúc, mất ngủ và suy giảm trí nhớ sớm".
Bác sĩ nhắc nhở cận trọng với sự "biến mất" của kinh nguyệt
Như đã nói, rối loạn kinh nguyệt - đặc biệt là mất kinh là triệu chứng quan trọng của suy buồng trứng sớm. Bác sĩ Lý Ngọc Quyên cũng nhân trường hợp của cô Trương để nhắc nhở rằng tình trạng suy buồng trứng sớm ngày càng phổ biến, trẻ hóa nhanh phần lớn là do lối sống. Nhất là những thói xấu như: thức khuya thường xuyên, căng thẳng kéo dài, ăn uống thất thường, chế độ ăn quá nhiều dầu mỡ/thịt chế biến, nạo phá thai nhiều lần.
Ngoài suy buồng trứng sớm, việc mất kinh kéo dài trên 3 tháng cũng có thể là dấu hiệu của rối loạn nội tiết, u tuyến yên, buồng trứng đa nang hoặc thậm chí là mang thai ngoài ý muốn. Nếu để lâu, cơ thể thiếu hụt hormone nữ sẽ gây loãng xương, lão hóa sớm, giảm ham muốn, nguy cơ vô sinh và bệnh tim mạch, thậm chí là các biến chứng nguy hiểm tính mạng.
Vì vậy bà khuyên: "Nếu kinh nguyệt trễ hơn 7 ngày trong 3 chu kỳ liên tiếp, hoặc biến mất vài tháng liền, đó là tín hiệu cảnh báo. Càng phát hiện sớm, khả năng bảo vệ chức năng buồng trứng và sức khỏe sinh sản càng cao".
Đồng thời, cần khám sức khỏe và khám phụ khoa định kỳ. Cố gắng xây dựng lối sống lành mạnh, loại bỏ các yếu tố gây hại đến buồng trứng được kể ở trên. Buồng trứng giống như “chiếc đồng hồ sinh học” của phụ nữ - nếu để nó chạy sai nhịp quá lâu, không chỉ tuổi sinh sản mà cả sức khỏe và nhan sắc cũng sẽ bị cuốn trôi theo thời gian.
Ở Việt Nam cũng từng có trường hợp tương tự. Trước đó, báo VTC đăng bài: "Cô gái 27 tuổi nhưng buồng trứng 'già' như người 50", đưa tin với nội dung cụ thể như sau:
Nguyễn Thị Lan (27 tuổi) là một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, đã kết hôn 3 năm. Vợ chồng Lan muốn sinh con tự nhiên, nên “thả bầu” từ ngày cưới. Lan luôn tự hào về sức khỏe và lối sống lành mạnh của mình. Từ thời sinh viên, cô chăm chỉ tập thể dục và ăn uống theo chế độ dinh dưỡng cân đối.
Một hai năm đầu không thấy cấn bầu Lan không để ý vì mãi mê công việc. Tuy nhiên, sang năm thứ 3 thấy vẫn không có động tĩnh, kinh nguyệt không còn đều như thời con gái, da khô, cơ thể cảm giác nóng trong, mệt mỏi liên tục, Lan bắt đầu lo lắng.
Hai vợ chồng Lan quyết định đi khám tại bệnh viện phụ sản để tìm nguyên nhân. Sau một loạt xét nghiệm, bác sĩ thông báo cô gái bị suy buồng trứng sớm.
Tuy ở tuổi 27 nhưng tình trạng buồng trứng của cô như một người 50 tuổi đã mãn kinh. Cả Lan và chồng đều "sốc", không thể ngờ rằng điều này lại xảy ra khi cô còn quá trẻ.
Theo BSCK Đặng Văn Hà của Trung tâm hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện An Việt, thời gian gần đây có không ít phụ nữ trẻ tới khám nhận kết quả bị suy buồng trứng. Tỷ lệ phụ nữ trẻ bị suy buồng trứng có xu hướng gia tăng và ngày càng trẻ hóa.
Thông thường, phụ nữ sau 45 tuổi mới bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh do buồng trứng suy ngừng hoạt động. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhiều phụ nữ chưa đến 30 tuổi đã suy buồng trứng.
Bệnh nhân thường vô tình phát hiện tình trạng này khi tới khám vì vô sinh hiếm muộn, hoặc có các dấu hiệu bất thường về kinh nguyệt.
Bác sĩ Hà cho biết, mãn kinh là giai đoạn chuyển tiếp trong đời sống của người phụ nữ, đánh dấu sự biến mất vĩnh viễn của kinh nguyệt, phản ánh sự suy giảm chức năng dự trữ buồng trứng. Dần buồng trứng ngưng hoạt động, sản xuất nội tiết tố, dẫn đến không có kinh nguyệt và không còn khả năng sinh sản.
Độ tuổi xảy ra mãn kinh ở mỗi người khác nhau nhưng trung bình thường nằm trong khoảng 50-55 tuổi. Tuy nhiên, có trường hợp mãn kinh sớm trước cả khi bước vào độ tuổi 35.
Suy buồng trứng có thể gây vô sinh hiếm muộn, ảnh hưởng xấu về sức khỏe và chất lượng cuộc sống, bao gồm các triệu chứng như khó chịu, giảm mật độ xương và tăng nguy cơ gãy xương, tiến triển sớm của bệnh tim mạch, lão hoá, tác động tâm lý...
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng suy buồng trứng như khiếm khuyết nhiễm sắc thể, di truyền, bệnh tự miễn, suy giảm hormone, hóa trị ung thư hay nhiễm độc, làm việc trong môi trường độc hại, thường xuyên căng thẳng, hút thuốc lá hay uống rượu bia...
Những dấu hiệu thường gặp cảnh báo suy buồng trứng là khô â:m đ:ạo, cảm giác nóng rát. Điều này là do sự suy giảm nội tiết tố sớm khiến â:m đ:ạo trở nên khô sớm hơn, gây cảm giác đau rát khi quan hệ, thậm chí ch:ảy m:áu.
Một số dấu hiệu khác như chu kỳ kinh nguyệt không đều, rong kinh, thưa kinh, mất kinh, máu kinh bất thường...
Với những trường hợp bị suy buồng trứng, để cứu vãn khả năng sinh sản thì bệnh nhân thường được tư vấn chủ động có đủ con trong thời gian sớm nhất, hoặc bảo tồn khả năng sinh sản như trữ đông noãn, trữ đông phôi…
Việc điều trị nội tiết cũng là bắt buộc với các trường hợp suy buồng trứng. Việc này cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa dù bệnh nhân muốn có con hay không. Nếu muốn sinh con tự nhiên, bệnh nhân có thể trao đổi nguyện vọng với bác sĩ để tìm hướng giải quyết.
