Người phụ nữ ung thư giai đoạn cuối, bật khóc khi biết thủ phạm từ chồng con
Thường xuyên đau đầu, chóng mặt, người phụ nữ đi khám và phát hiện ung thư phổi giai đoạn cuối. Nguyên nhân chủ yếu do bà hít phải khói thuốc lá từ chồng con hút nhiều năm liền.
Theo Vietnamnet đưa tin "Người phụ nữ UT giai đoạn cuối, bật khóc khi biết thủ phạm từ chồng con", nội dung chính như sau:
Hút thuốc lá thụ động, hay còn gọi là hít khói thuốc từ người khác, đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Không chỉ người hút trực tiếp mà những người xung quanh cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em trong gia đình.
Chia sẻ với PV VietNamNet, bác sĩ Nguyễn Minh Đức - giảng viên Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch (TPHCM), kể về nữ bệnh nhân 63 tuổi nhập viện vì đau đầu, chóng mặt kéo dài. Ban đầu, bà nghĩ là rối loạn tiền đình nên chủ quan không khám. Khi tình trạng nặng hơn, bà mới đến bệnh viện.
Qua chụp MRI sọ não, bác sĩ phát hiện bệnh nhân có nhiều ổ tổn thương di căn dạng biểu mô tuyến. Nghi ngờ di căn từ phổi hoặc đại tràng, bà được chụp CT phổi và phát hiện khối u UT phổi lớn ở đáy phổi trái. Đáng tiếc, UT đã di căn lên não, cột sống và xương chậu, tiên lượng xấu.
Hình ảnh chụp phát hiện nhiều tổn thương di căn.
Trao đổi lịch sử bệnh, bác sĩ Đức biết bệnh nhân chưa từng hút thuốc, nhưng chồng và con trai bà hút rất nhiều trong nhà. Chồng bà qua đời vài năm trước còn con trai vẫn hút một bao mỗi ngày, thậm chí hút ngay bên cạnh mẹ. Bà quen với mùi khói thuốc nên không thấy khó chịu, nhưng chính điều này đã khiến bà tiếp xúc lâu dài với khói thuốc thụ động.
Khi nghe bác sĩ tư vấn nguyên nhân UT phổi chủ yếu do khói thuốc và những người hít thuốc lá thụ động trong gia đình cũng bị ảnh hưởng, người phụ nữ đã bật khóc vì tiếc nuối, lo lắng về bệnh tật.
Bác sĩ Đức nhấn mạnh, đây không phải trường hợp hiếm gặp. Ông từng tiếp nhận nhiều phụ nữ bị UT phổi do hút thuốc thụ động từ chồng, con hoặc cha từ nhỏ.
Khói thuốc thụ động chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có hơn 70 chất gây UT như benzen, formaldehyde và arsenic. Chúng có thể gây UT phổi, vòm họng, bàng quang; tăng nguy cơ đột quỵ, hen suyễn và bệnh tim mạch. Trẻ em hít khói thụ động dễ mắc nhiễm trùng hô hấp, suy giảm chức năng phổi và chậm phát triển.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hút thuốc thụ động gây tử vong cho khoảng 1,2 triệu người mỗi năm trên toàn cầu.
UT phổi hiện là một trong những bệnh UT hàng đầu ở nam giới và ngày càng gia tăng ở nữ giới. Theo GS.TS Mai Trọng Khoa, nguyên Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), tại Việt Nam và trên thế giới, tỷ lệ mắc UT phổi đang tăng đáng báo động. Một trong những nguyên nhân chính, đặc biệt ở nữ giới, là hút thuốc lá thụ động.
Hút thuốc lá thụ động xảy ra khi người không hút thuốc hít phải khói thuốc từ người xung quanh, thường trong môi trường sống hằng ngày. GS Khoa cho biết, nhiều phụ nữ mắc UT phổi ác tính do chồng hoặc người thân hút thuốc trong nhà.
Ngoài ra, bệnh có thể xuất phát từ đột biến gene nội tại, ngay cả khi bệnh nhân sống trong môi trường lành mạnh, không tiếp xúc khói thuốc hay ô nhiễm. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất thấp so với nguyên nhân từ môi trường, trong đó thuốc lá là yếu tố chủ đạo.
Giáo sư Khoa lo ngại về tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá và thuốc lá mới (như thuốc lá điện tử) vẫn ở mức cao, làm gia tăng nguy cơ UT phổi trong tương lai. Ông khuyến nghị tầm soát sớm cho những người có nguy cơ cao, như người hút thuốc chủ động hoặc thụ động. Chụp CT liều thấp có thể phát hiện tổn thương nhỏ, trong khi các kỹ thuật hiện đại như PET/CT, PET/MRI, kết hợp sinh học phân tử, giúp xác định đột biến gene và lựa chọn điều trị trúng đích hiệu quả.
Theo báo Đời sống pháp luật có bài Đi khám nhiệt miệng, người đàn ông bất ngờ nhận "án tử" UT giai đoạn cuối. Nội dung như sau:
Người đàn ông đang được nhắc đến họ Đường, 48 tuổi, sống tại Trung Quốc. Ông đi khám nha khoa vì có vết nhiệt miệng mãi chưa khỏi, đau lan cả sang răng và lưỡi. Thế nhưng bác sĩ kiểm tra một hồi liền khuyên ông nên tới bệnh viện lớn hơn để khám, rất có thể là UT.
Ông Đường vừa tức giận vừa buồn cười. Trong suy nghĩ của ông, nhiệt miệng chẳng có gì nghiêm trọng, bác sĩ đang dọa mình. Có người nhiệt miệng do nóng trong, do thiếu hụt vitamin nào đó, còn ông thì chắc vô tình sứt nướu khi đánh răng. Bởi ông vốn có thói quen chải răng rất mạnh, đây cũng không phải lần đầu bị như vậy.
Bác sĩ bình tĩnh giải thích rồi hỏi ông có thấy vết nhiệt miệng này có gì khác những lần trước. Ông Đường thoáng nghĩ một chút rồi giật mình. Quả thật, đây là vết nhiệt miệng khó chịu và lâu lành nhất ông từng gặp trong đời mình.
Nhờ đi khám nha khoa, người đàn ông phát hiện UT giai đoạn cuối (Ảnh minh họa)
Lúc đầu, ông vô tình nhìn thấy vết nhiệt có màu trắng, sưng lên nhưng không đau nên chẳng để tâm. Khoảng vài tuần sau, nó bắt đầu loét mạnh, đỏ trắng lẫn lộn ở quanh viền và gây khó chịu. Ông Đường cố chịu, chờ chục ngày sau chưa khỏi mới đi mua thuốc. Gần 2 tháng trời, ông dùng từ thuốc bôi, thuốc ngậm sang cả thuốc uống mà không đỡ. Vợ ông còn mua cho ông cả thuốc lá sắc uống, thuốc giải độc gan vì nghĩ "nóng trong" cũng chẳng ăn thua. Vết loét ngày càng sưng và lan ra, chảy dịch hôi, ăn uống khó khăn ông mới chịu tới nha khoa.
Theo lời khuyên của bác sĩ nha khoa, ông Đường tới khoa ung bướu của một bệnh viện trực thuộc Đại học Y Trung Quốc. Kết quả, ông quả thực mắc UT miệng giai đoạn cuối.
Mắc UT vì 3 thứ "không rời miệng"
Bác sĩ phẫu thuật Shi Hao tại bệnh viện này cho biết: "Khối u của bệnh nhân đã ở giai đoạn T4b, là giai đoạn cuối. UT xâm lấn nghiêm trọng vào nền sọ, cơ nhai sau họng và che phủ động mạch cảnh. Trong trường hợp này, tỷ lệ sống sót sau 5 năm sẽ rất thấp, chỉ dưới 20%. Mặc dù hội chẩn đa khoa đã quyết định áp dụng phương pháp phẫu thuật kết hợp xạ trị và hóa trị để duy trì chức năng ăn nhai, nhưng tiên lượng bệnh là vô cùng xấu".
Ông Đường ôm vợ mà khóc nấc lên, nói không khác gì nhận "án tử". Ông hối hận đủ điều dù đã muộn. Hối hận vì xem nhẹ nhiệt miệng lâu lành, hối hận vì không nghe lời vợ đi khám sớm, càng hối hận hơn khi biết nguyên nhân gây UT là 3 thứ "không rời miệng" mình nhiều năm.
Ông Đường hút thuốc (20 năm), uống rượu (gần 20 năm) và nhai trầu (hơn 8 năm). Ông quan niệm "sống chết có số" nên không chịu bỏ thói quen xấu hay đi thăm khám sức khỏe định kỳ.
Cách phân biệt nhiệt miệng thông thường với dấu hiệu UT
Thông qua trường hợp đau lòng của ông Đường, bác sĩ Shi nhắc nhở mọi người không được chủ quan với vết loét khoang miệng. Đặc điểm quan trọng nhất để phân biệt tổn thương lành tính với dấu hiệu UT là tính chất và thời gian tồn tại của vết thương.
Dưới đây là 5 đặc điểm giúp phân biệt vết nhiệt miệng thông thường với UT:
- Thời gian tồn tại: Nhiệt miệng thông thường sẽ tự khỏi sau 1 đến 2 tuần. Tổn thương do UT thường kéo dài nhiều tháng, thậm chí hàng năm, không thuyên giảm. Đây là đặc điểm quan trọng nhất cần ghi nhớ.
- Vị trí tái phát: Nhiệt miệng thông thường có thể tái phát nhiều lần nhưng thường ở các vị trí khác nhau trong miệng. Tổn thương UT có xu hướng lành lại rồi tái phát ở cùng một vị trí ban đầu.
Không nên chủ quan với các vết loét miệng bất thường, có thể là UT (Ảnh minh họa)
- Kết cấu khi chạm: Vết nhiệt miệng lành tính có bờ mềm mại và nông. Vết loét do UT thường có cảm giác cứng, chai, bờ nổi cộm và không bằng phẳng khi sờ vào.
- Chảy máu và dịch: Nhiệt miệng thông thường hiếm khi chảy máu không kiểm soát hoặc chảy mủ. Tổn thương UT thường có màu khác lạ, sưng to, dễ chảy máu hoặc dịch có mùi hôi.
- Triệu chứng toàn thân: Tổn thương UT thường đi kèm với các dấu hiệu toàn thân khác như mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân, sốt kéo dài, hoặc khó khăn khi nhai, nuốt, nói chuyện và cử động lưỡi.
