Bé trai bỏng toàn thân do bình nóng lạnh phát nổ: Nguyên nhân từ thói quen của nhiều gia đình
Đây là thói quen cực kỳ nguy hiểm nhưng lại được rất nhiều gia đình đang thực hiện, nhất là vào mùa lạnh.
Trang Đời sống & Pháp luật ngày 30/10/2025 đưa tin: "Bé trai 17 tháng bỏng toàn thân do bình nóng lạnh phát nổ: Nguyên nhân từ thói quen của nhiều gia đình", cho biết nội dung vụ việc xảy ra như sau:
Vào mùa lạnh hay bắt đầu chuyển lạnh, bình nóng lạnh trở thành thiết bị không thể thiếu trong nhiều gia đình. Thiết bị cung cấp nước ấm, nước nóng cho đa dạng sinh hoạt của người dùng, từ tắm rửa, đun nấu... Tuy nhiên, đằng sau sự tiện nghi ấy lại tiềm ẩn những nguy cơ khó lường nếu thiết bị bị hỏng, lắp đặt sai hoặc sử dụng quá tải. Một vụ nổ bình nóng lạnh tại Trung Quốc khiến một bé trai 17 tháng tuổi bỏng toàn thân đã trở thành lời cảnh tỉnh điển hình.
Cụ thể, theo báo Dân trí đăng tải tháng 6/2020, tại một khu chung cư ở thành phố Thẩm Dương (tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc), một bé trai 17 tháng tuổi đã bị bỏng nặng gần như toàn thân khi bình nóng lạnh bất ngờ phát nổ trong lúc em đang được cha mẹ tắm rửa.
Nhân chứng cho biết, tiếng nổ vang lên bất ngờ từ phòng tắm, sau đó hơi nước và khói nóng tràn ra dày đặc. Bình nóng lạnh vỡ tung, nhiều mảnh kim loại văng khắp phòng, nước sôi tràn xuống sàn. Bé trai được đưa đi cấp cứu ngay trong tình trạng bỏng toàn thân.
Qua điều tra ban đầu, cơ quan chức năng xác định nguyên nhân là bình nóng lạnh bị quá nhiệt và quá áp trong khi vẫn đang được bật điện liên tục. Van xả áp – bộ phận giúp giải phóng hơi nóng trong bình – đã bị hỏng từ trước nhưng không được phát hiện. Khi nhiệt độ và áp suất tăng quá ngưỡng chịu đựng, thiết bị phát nổ như một quả bom.
Trên thực tế đã từng có rất nhiều vụ việc tương tự như trên xảy ra, khi bình nóng lạnh bị quá tải hay gặp sự cố hỏng hóc bên trong mà gia đình không phát hiện kịp thời, từ đó để lại hậu quả thương tâm. Dù không xảy ra tại Việt Nam nhưng vụ việc trên vẫn là lời cảnh báo đắt giá cho hàng triệu hộ gia đình đang sử dụng bình nóng lạnh vào mùa lạnh.
Đừng để bình nóng lạnh trở thành “quả bom nổ chậm” trong nhà
Như đã nói ở trên, bình nóng lạnh là thiết bị tiện ích, giúp cuộc sống mùa đông dễ chịu hơn, nhưng chỉ cần một sai lầm nhỏ trong cách sử dụng, thiết bị này có thể trở thành mối nguy hiểm chết người. Dưới đây là những cảnh báo và khuyến nghị của các chuyên gia trong và ngoài nước.
Không bật bình nóng lạnh 24/24
Theo HomeServe (Anh), “bình nóng lạnh nên được bật trong thời gian ngắn và tắt ngay sau khi đạt đến nhiệt độ mong muốn, bởi để thiết bị hoạt động liên tục sẽ làm hao điện và khiến áp suất trong bình tăng vượt ngưỡng an toàn”.
Tương tự, Safety.com (Mỹ) cảnh báo: “Overheating and continuous operation are the main causes of water heater explosions in residential homes” — (quá nhiệt và hoạt động liên tục là nguyên nhân chính gây nổ bình nước nóng trong gia đình).
Các kỹ sư khuyến cáo: chỉ nên bật bình trước khi tắm 10–15 phút, sau đó tắt nguồn. Khi không sử dụng trong thời gian dài, cần ngắt điện hoàn toàn để tránh rò rỉ hoặc cháy chập.
Không tắm khi bình đang bật điện
Ngay cả với bình có tính năng “chống giật ELCB”, việc tắm khi bình vẫn bật điện vẫn tiềm ẩn rủi ro. Theo Báo Lao Động, nhiều vụ điện giật thương tâm trong phòng tắm bắt nguồn từ thói quen này. Kỹ sư điện Nguyễn Hữu Phú nhận định: “Dù có bộ chống giật, người dùng vẫn nên tắt bình trước khi tắm, vì thiết bị chỉ giảm rủi ro chứ không loại bỏ hoàn toàn nguy cơ”.
Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ
Trang The Spruce (Mỹ) khuyến nghị: “Water heaters should be drained and inspected every six months to remove sediment buildup and ensure safety valves work properly” — người dùng nên vệ sinh và kiểm tra bình mỗi 6 tháng để đảm bảo van xả áp hoạt động chính xác.
Tại Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng khuyên người dân “kiểm tra bình ít nhất hai lần mỗi năm, đặc biệt vào đầu mùa đông để phát hiện sớm rò rỉ điện hoặc cặn đá vôi tích tụ gây quá nhiệt”.
Đảm bảo hệ thống điện đạt chuẩn
Một nguyên nhân thường gặp khiến bình nóng lạnh quá tải là do dây dẫn hoặc ổ cắm không đáp ứng được công suất. Theo Electrical Safety Foundation International (ESFI): “Never plug a high-power water heater into an extension cord — it should always be wired to a dedicated circuit with proper grounding” (Không bao giờ cắm bình nước nóng công suất cao vào dây nối dài — cần đấu vào mạch điện riêng có tiếp đất an toàn).
Các chuyên gia của Quatest 3 cũng nhấn mạnh: nên sử dụng dây điện đạt chuẩn từ 2,5 mm trở lên, có cầu dao riêng và nối đất đầy đủ để giảm nguy cơ chập, cháy.
Lựa chọn sản phẩm uy tín, lắp đặt chuyên nghiệp
Nhiều tai nạn xảy ra do bình nóng lạnh không rõ nguồn gốc hoặc lắp đặt sai kỹ thuật. Người tiêu dùng nên mua sản phẩm có chứng nhận chất lượng, bảo hành chính hãng, và được lắp đặt bởi thợ điện có chứng chỉ hành nghề.
Trước đó, báo Phụ nữ số từng đăng tải bài viết: "Dùng bình nóng lạnh lắp đặt theo kiểu cũ, 3 người gặp tai nạn thương tâm: Hồi chuông cảnh tỉnh cho nhiều gia đình", đưa tin về một trường hợp cũng gặp sự cố khi dùng bình nóng lạnh với nội dung sau:
Theo tờ Today Online, một gia đình 3 người ở Singapore, bao gồm 2 vợ chồng cùng người con trai đã gặp một tai nạn giật điện dẫn tới chết người trong chính căn nhà của mình. Sự việc xảy ra vào cuối năm 2020, nhưng cho đến giờ vẫn là ví dụ điển hình cho sai lầm lắp đặt bình nóng lạnh theo cách không còn phù hợp.
Cụ thể, người chồng là ông Omar Manan, 80 tuổi đã vô tình bị điện giật trong lúc đang tắm. Vợ ông là bà Asmah Bujang, 66 tuổi sau đó cũng bị điện giật và không qua khỏi khi tới để giúp chồng mình. Con trai của họ, anh Muhamad Ashikin Omar cũng tử vong theo cách tương tự.
Cảnh sát và các điều tra viên địa phương kết luận, nguyên nhân tử vong của 3 người này là đã sử dụng bình nóng lạnh được lắp đặt theo kiểu cũ, không đủ đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng. Chiếc bình nóng lạnh này hoạt động thông qua việc cắm phích cắm ba chân và bật cầu chì, được lắp đặt cũng ngay trong phòng tắm. Qua thời gian dài hoạt động cộng với việc liên tục bị dính nước, độ ẩm cao, khiến thiết bị bị chập điện, dẫn tới người dùng bị giật rồi không qua khỏi.
Trên thực tế, kiểu lắp đặt bình nóng lạnh như trên đã được khuyến khích loại bỏ, bởi nó tiềm ẩn nguy hiểm cho người dùng. Thay vào đó, người dùng nên lắp đặt bình nóng lạnh dưới dạng hoạt động bằng các công tắc 2 cực, được đặt ở ngoài nhà tắm. Hoặc trang bị aptomat cùng bộ ngắt mạch dòng điện dư (RCCB). Đây là một thiết bị an toàn điện, có tác dụng giúp ngắt mạch điện một cách nhanh chóng khi có dòng điện rò rỉ.
Những lưu ý khi sử dụng bình nóng lạnh
Bên cạnh lắp đặt công tắc cho bình nóng lạnh ở vị trí phù hợp, trang bị các thiết bị giúp đảm bảo an toàn hơn khi có sự cố rò điện, dưới đây cũng là một số lưu ý khác khi sử dụng bình nóng lạnh, mà người dùng cần ghi nhớ và lưu ý.
1. Chọn vị trí bình nóng lạnh phù hợp
Tùy vào thiết kế phòng tắm và gia chủ nên lựa chọn vị trí lắp đặt bình nóng lạnh sao cho thích hợp. Các chuyên gia khuyến cáo, thiết bị nên được lắp đặt ở trên cao, cao hơn vòi hoa sen để hạn chế tối đa trường hợp nước bắn vào. Cách cạnh khác của bình cũng nên có diện tích trống tối thiểu 50cm.
Việc này vừa đảm bảo quá trình hoạt động của thiết bị, vừa tiện lợi hơn cho việc vệ sinh, bảo dưỡng thiết bị. Trong trường hợp người dùng lo sợ bình nóng lạnh lớn dễ rơi xuống, không nên đặt bình nóng lạnh lên các đồ nội thất khác, mà hãy lắp thêm giá nâng cho thiết bị.
2. Lựa chọn bình có dung tích phù hợp với gia đình
Bên cạnh giá thành, công nghệ hay thương hiệu, yếu tố quan trọng hơn cả người dùng nên lưu ý khi chọn mua bình nóng lạnh đó là dung tích. Nên chọn bình có dung tích phù hợp với nhu cầu sử dụng của gia đình. Việc làm này vừa giúp tiết kiệm điện, vừa giúp tiết kiệm chi phí mua bình cho gia đình.
Dưới đây là một số gợi ý lựa chọn bình nóng lạnh với dung tích khác nhau, tùy thuộc theo số người sử dụng:
Bình 15 lít dùng cho gia đình có 1 - 2 người.
Bình 20 lít dùng cho gia đình có 2 - 3 người.
Bình 30 lít dùng cho gia đình có 3 - 4 người.
Bình 45 lít dùng cho gia đình có 4 - 5 người.
3. Không bật vừa sử dụng bình nóng lạnh
Có một thói quen rất nhiều gia đình thực hiện hàng ngày đó là vừa bật vừa sử dụng bình nóng lạnh. Tuy nhiên đây được coi là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới chập cháy thiết bị, gây nguy hiểm tới con người. Bên cạnh đó, người dùng cũng không nên bật bình nóng lạnh cả ngày, 24/24.
Theo SF Gate, trang tin tức phổ biến thứ 2 ở California, Mỹ với gần 30 triệu độc giả mỗi tháng, dựa trên nhu cầu sử dụng, một gia đình có thể sẽ cần bật bình nóng lạnh khoảng 3 giờ/ngày. Cách dùng được khuyên đó là nên bật bình vào khoảng thời gian 15 - 30 phút trước khi sử dụng, tùy vào dung tích bình.
4. Nên vệ sinh, bảo dưỡng bình nóng lạnh định kỳ
Nhiều người thường bỏ quên việc bảo dưỡng và vệ sinh bình nóng lạnh định kỳ. Tuy nhiên theo các chuyên gia đánh giá, việc lâu ngày không vệ sinh, bảo dưỡng bình nóng lạnh không chỉ ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động của thiết bị, mà còn ảnh hưởng tới nguồn nước sinh hoạt. Ngoài ra còn gây lãng phí điện năng, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố chập cháy nguy hiểm.
Đặc biệt, các kỹ sư điện cũng khuyến cáo, khi thanh magie bên trong bình nóng lạnh bị ăn mòn, không được thay thế kịp thời thì khả năng xảy ra chập cháy là rất lớn.
Chính vì vậy, người dùng nên tiến hành bảo dưỡng, vệ sinh bình nóng lạnh định kỳ 1 năm 1 lần. Tại các khu vực chất lượng nguồn nước không tốt, nước có nhiều cặn thì có thể tiến hành thường xuyên hơn, khoảng 6 tháng 1 lần.
Nếu chưa đến thời gian bảo dưỡng mà bình nóng lạnh xuất hiện những dấu hiệu sau, người dùng cũng nên lưu ý để tiến hành kiểm tra kịp thời. Có thể kể tới là các bộ phận của bình bị han gỉ nghiêm trọng, đặc biệt là phần dây nối, bình phát ra tiếng ồn bất thường, bình bị rò rỉ nước hoặc bình đun nước không đủ nóng.
