Bé gái 9 tuổi có 56 viên sỏi trong thận, BS chỉ ra nguyên nhân xuất phát từ thói quen sai lầm mà nhiều cha mẹ Việt hay mắc
Sự yêu thương, nuông chiều con gái trong cách ăn uống của mẹ đã khiến bé gái bị sỏi thận khi mới 9 tuổi.
Mới đây báo Người đưa tin có bài đăng "Bé gái 9 tuổi có 56 viên sỏi trong thậ:n, BS chỉ ra nguyên nhân xuất phát từ thói quen sai lầm mà nhiều cha mẹ Việt hay mắc", nội dung chính như sau:
Gần đây, dư luận Trung Quốc xôn xao trước một câu chuyện khiến nhiều bậc phụ huynh không khỏi rùng mình: bé Tiểu Huyền, 9 tuổi, được đưa đến bệnh viện cấp cứu vì đau bụng dữ dội. Khi tiến hành phẫu thuật, các bác sĩ đã lấy ra tổng cộng 56 viên sỏi từ hai quả thậ:n nhỏ bé của em.
Chỉ nghe thôi cũng đủ khiến người ta lạnh sống lưng. Nhưng điều khiến mọi người càng bàng hoàng hơn, là nguyên nhân lại xuất phát từ “chế độ nuôi dưỡng yêu thương” của cha mẹ dành cho bé.
Tiểu Huyền vốn là một cô bé ngoan ngoãn, năng động, học giỏi, sức khỏe bình thường. Một ngày nọ, em đột ngột kêu đau bụng dữ dội, mồ hôi đầm đìa. Ban đầu, cha mẹ nghĩ con chỉ bị cảm hay sốt, liền cho uống thuốc hạ sốt và chút nước. Nhưng cơn đau chẳng những không thuyên giảm mà càng nặng hơn.
Đến khi đưa vào bệnh viện kiểm tra, kết quả khiến cả gia đình choáng váng: hai quả thậ:n của bé đầy sỏi, tổng cộng 56 viên!
Bác sĩ điều trị không khỏi xót xa. Khi hỏi kỹ về thói quen ăn uống, ông phát hiện “thủ phạm” chính là sự yêu thương thiếu hiểu biết của người mẹ:
- Mẹ Tiểu Huyền sợ con còi cọc nên ngày nào cũng cho ăn nhiều thịt, cá.
- Bé không thích uống nước lọc, nên mẹ cho uống nước ngọt, sữa, nước ép thay thế.
- Đồ ăn vặt, gà rán, kem… luôn có sẵn trong nhà, con muốn gì cũng chiều.
Trải qua nhiều năm như vậy, thậ:n của bé bị quá tải nghiêm trọng, dần dần hình thành sỏi. Bác sĩ than thở: “Sỏi thậ:n ở trẻ em ngày càng phổ biến, và gần như luôn liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống.”
Sỏi thậ:n ở trẻ nhỏ – Hệ quả của những thói quen ăn uống sai lầm
Trước đây, người ta thường nghĩ sỏi thậ:n chỉ là bệnh của người lớn. Nhưng trong vài năm trở lại đây, tỷ lệ trẻ em mắc sỏi thậ:n tăng nhanh chóng. Và nguyên nhân, thật ra, lại nằm trong chính những điều tưởng chừng “vô hại” của đời sống hằng ngày.
Theo các bác sĩ, có 5 thói quen ăn uống đặc biệt dễ dẫn đến hình thành sỏi thậ:n:
1. Ăn quá nhiều muối
Trẻ em chỉ nên ăn khoảng 3g muối mỗi ngày. Ăn mặn khiến lượng canxi bị đào thải qua nước tiểu nhiều hơn, dễ kết hợp với axit oxalic để tạo sỏi.
Nhiều gia đình cho trẻ ăn mặn như người lớn, cộng thêm đồ ăn vặt, xúc xích, nước tương… chứa nhiều muối tiềm ẩn, khiến thậ:n của trẻ phải làm việc quá sức.
2. Ăn và uống quá nhiều đồ ngọt
Bánh kẹo, nước ép, kem, trà sữa… không chỉ gây béo phì mà còn khiến canxi bài tiết nhiều hơn qua nước tiểu, làm tăng nguy cơ sỏi. Đường còn ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, khiến thậ:n phải “gồng mình” liên tục.
3. Uống nước ngọt thay nước lọc
Nhiều trẻ không chịu uống nước đun sôi, cha mẹ lại chiều theo, cho uống nước ngọt, coca, sữa hoặc nước ép. Nhưng các loại đồ uống này chứa nhiều đường và phụ gia, khiến nước tiểu đặc lại, dễ kết tinh và hình thành sỏi.
4. Bổ sung canxi mù quáng
Bác sĩ cảnh báo: bổ sung canxi không đúng cách còn gây hại hơn thiếu canxi. Nếu cơ thể nhận quá nhiều canxi, lượng canxi dư sẽ bị thải qua nước tiểu, lâu dần tạo nên sỏi canxi oxalat.
Thực tế, chỉ cần cho trẻ ăn đủ sữa, đậu nành, rau lá xanh là đã đủ lượng canxi cần thiết mỗi ngày.
5. Ăn quá nhiều thịt cá, trứng
Protein là chất cần thiết, nhưng với trẻ em, thậ:n chưa phát triển hoàn thiện, ăn quá nhiều thịt cá sẽ làm tăng axit uric và oxalat – hai yếu tố dễ tạo sỏi. Gia đình Tiểu Huyền chính là ví dụ điển hình cho việc “dinh dưỡng quá mức” gây hại.
Ảnh minh họa
Làm sao để giúp trẻ tránh xa sỏi thậ:n?
Sỏi thậ:n nghe đáng sợ, nhưng thực ra hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu cha mẹ chú ý điều chỉnh chế độ ăn và thói quen sinh hoạt của con.
1. Tập cho trẻ uống đủ nước đun sôi mỗi ngày
Nước giúp làm loãng nước tiểu và ngăn ngừa kết tinh sỏi. Trẻ trong độ tuổi đi học nên uống khoảng 1.000 – 1.400 ml nước/ngày, nhiều hơn khi vận động hoặc trời nóng.
Nếu trẻ không thích uống nước, cha mẹ có thể:
- Chọn ly, bình nước có hình dễ thương để khuyến khích con;
- Thêm lát chanh hoặc vài quả kỷ tử vào nước cho có vị;
- Thiết lập “phần thưởng nhỏ” khi con uống đủ nước.
Tuyệt đối không thay thế nước lọc bằng sữa hoặc đồ uống có đường.
2. Ăn nhạt, giảm muối và kiểm soát lượng protein
Nấu ăn dùng ít muối, hạn chế nước mắm, nước tương, bột nêm.
Lượng thịt phù hợp mỗi ngày chỉ bằng lòng bàn tay của trẻ.
Thay vào đó, tăng cường rau xanh, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt để cân bằng dinh dưỡng.
3. Bổ sung canxi khoa học, không “nghe đồn mà làm”
Nếu nghi ngờ con thiếu canxi, hãy cho bé đi kiểm tra vi lượng tại bệnh viện. Hầu hết trẻ không cần uống thêm viên canxi, chỉ cần ăn đủ bữa, uống sữa hằng ngày là đủ.
4. Tăng cường rau củ, trái cây tươi
Rau quả giàu chất xơ giúp tăng trao đổi chất, giảm tích tụ độc tố, điều hòa nước tiểu và ngăn ngừa sỏi tự nhiên.
Áp dụng nguyên tắc “một đĩa cơm – nửa đĩa rau”, khuyến khích con ăn nhiều rau lá xanh và trái cây tươi mỗi ngày.
Đời sống pháp luật đưa tin "Chàng trai 19 tuổi toàn thân tím tái, ngo:doc suýt không qua khỏi vì loại rau "chống ngán" cực quen trên mâm cơm người Việt", nội dung chính như sau:
Tiến sĩ Chai Shuren từ Khoa Cấp cứu thuộc Bệnh viện Y học cổ truyền Ninh Ba (Chiết Giang, Trung Quốc) cảnh báo, rau củ muối ăn ít thì tốt nhưng ăn nhiều có thể thành "thuốc độc". Ngoài hại dạ dày, tăng nguy cơ ung thư, không tốt cho tim mạch... thì nó cũng có thể gây ngo:doc nguy hiểm. Nam bệnh nhân 19 tuổi gần đây của ông chính là bằng chứng sống.
Chàng trai này đang là sinh viên đại học tại Chiết Giang (Trung Quốc), tên Tiểu Vũ. Một buổi sáng đang đi trên đường choáng váng, khó thở rồi ngã gục giữa đường. Khi được đưa đến bệnh viện, anh gần như không còn tỉnh táo, môi và móng tay tím đậm, da chuyển màu chỗ tím chỗ xám xanh.
Ảnh minh họa
"Bệnh nhân vào cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Chỉ số oxy trong máu chỉ còn dưới 80%, cho thấy thiếu oxy nghiêm trọng. Kết quả xét nghiệm sau đó chỉ ra bị ngo:doc nitrit nặng. Dẫn đến cả người tím tái, khó thở, rối loạn, nhịp tim, co giật và hôn mê" - Tiến sĩ Chai kể lại.
May mắn là cấp cứu kịp thời ngay trong giờ vàng, Tiểu Vũ thoát khỏi nguy hiểm nhờ thở oxy bằng máy, rửa dạ dày, tiêm thuốc giải độc kết hợp với nhiều phương pháp điều trị từng triệu chứng riêng lẻ khác.
Đến buổi tối cùng ngày, anh được chuyển sang phòng bệnh thường. Chỉ số bão hòa oxy tăng lên 97 - 98%, da dẻ hồng hào, tinh thần tỉnh táo trở lại. Nghe bác sĩ nói nguyên nhân mình ngo:doc suýt không qua khỏi bởi món rau củ muối anh vô cùng ngỡ ngàng. Bởi với anh, nó là món lành mạnh, tưởng ăn càng nhiều càng tốt.
Tại sao không nên ăn quá nhiều rau củ muối?
Theo Tiến sĩ Chai, kết luận ngo:doc nitrit do ăn quá nhiều rau củ muối được đưa ra sau khi phân tích bệnh trạng, thức ăn trong dạ dày kết hợp với lời kể từ chính bệnh nhân. Cụ thể, Tiểu Vũ từng hơi mập và phải giảm cân vất vả. Sau giai đoạn này, anh rất chăm ăn rau củ, thậm chí ăn thay cơm.
Gia đình Tiểu Vũ ở quê trồng nhiều rau, lại lo con trai đi học xa chi phí đắt đỏ nên thường gửi đồ ăn theo xe khách lên cho con hàng tuần. Tiểu Vũ thích rau củ muối vì ăn với món gì cũng được, lại còn để được lâu, không lo hỏng lượng lớn rau củ bố mẹ gửi lên. Trong khi xa nhà anh lười nấu nướng, gọi đồ ăn ngoài nhiều dầu mỡ nên có rau củ muối ăn kèm chống ngán rất tốt. Ăn mì buổi đêm cũng tiện mà không lo tăng cân.
Ảnh minh họa
Suốt 2 ngày trước khi xảy ra sự việc, do bận học lại lỡ tiêu quá nhiều tiền vào trò chơi điện tử, Tiểu Vũ đành ăn rau củ muối thay cơm để tiết kiệm, phần vì muốn giảm cân. Trước khi ngất vài giờ, anh nhận ra cơ thể mình có nhiều dấu hiệu bất thường nhưng tưởng đói bụng, lại tiếp tục ăn mì gói với 1 đĩa cải xanh muối chưa chín hẳn.
Tiến sĩ Chai cho biết: "Trường hợp bệnh nhân này là ngo:doc nitrit cấp tính. Việc ăn rau củ muối thường xuyên không gây ngo:doc ngay lập tức, nhưng cơ thể tích lũy nitrit theo thời gian. Cộng thêm đột nhiên ăn lượng nhiều hơn bình thường, lại là muối chưa chín kỹ (hàm lượng nitrit cao nhất trong 1-2 ngày đầu muối chua) nên nitrit trong máu tăng đột ngột, dẫn đến ngo:doc cấp tính bùng phát".
ngo:doc nitrit thường biểu hiện qua da tím tái, chóng mặt, tim đập nhanh, buồn nôn, khó thở. Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể hôn mê, co giật, thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
Cũng theo ông, các loại rau củ vốn chứa nitrat tự nhiên, khi lên men sẽ bị vi khuẩn chuyển hóa thành nitrit. Chất này có thể khiến máu mất khả năng vận chuyển oxy, gây thiếu oxy mô và tổn thương nhiều cơ quan. Cộng thêm rau củ muối thường dùng nhiều muối, dẫn tới quá tải natri khi ăn nhiều. Nên ngoài ngo:doc cấp tính, ăn quá nhiều rau củ muối trong thời gian dài còn có thể gây ngo:doc mãn tính, dẫn đến tổn thương tế bào và tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh tật. Từ dạ dày tới tim mạch và cả ung thư.
Tổ chức Y tế Thế giới đã xếp nitrit vào nhóm có khả năng gây ung thư. Khi kết hợp cùng thực phẩm chứa protein như thịt, cá hay tôm, nitrit có thể phản ứng với axit trong dạ dày để tạo thành nitrosamine. Là 1 hợp chất có độc tính mạnh, liên quan đến các bệnh ung thư dạ dày, gan, thực quản và đại trực tràng.
Tiến sĩ Chai nhấn mạnh, món rau củ muối tuy ngon miệng nhưng không nên ăn thường xuyên. Mỗi người chỉ nên dùng khoảng 50g mỗi ngày hoặc ăn 2 đến 3 lần mỗi tuần, và nên ăn kèm cùng các món khác thay vì ăn riêng.
Ảnh minh họa
Đặc biệt, tuyệt đối không ăn rau củ muối còn xanh, chưa chín hay có mùi lạ. Khi rau đã chua gắt, chuyển màu hoặc bắt đầu nhớt, cũng cần bỏ ngay vì lúc này lượng nitrit tăng cao. Người có bệnh tim, cao huyết áp, thận hoặc viêm loét dạ dày càng cần hạn chế vì lượng muối và nitrit trong món này dễ làm bệnh nặng thêm.
