Chồng hút thuốc lá, vợ mắc ung thư phổi
Người phụ nữ phát hiện ung thư phổi dù không hút thuốc lá, không tiếp xúc với môi trường ô nhiễm hoá chất, gia đình không có tiền sử ung thư phổi. Tuy nhiên, chồng bệnh nhân nghiện thuốc lá hơn 30 năm, ngày nào người vợ cũng sống trong môi trường dày đặc khói thuốc lá.
Báo Công an Nhân dân ngày 2/11/2025 đăng bài: "Chồng hút thuốc lá, vợ mắc ung thư phổi", thông tin về sự việc với nội dung chính như sau:
Ho kéo dài mấy tháng nay, gần đây có triệu chứng tức ngực, khó thở, bà Nguyễn Thị Mai (60 tuổi, Hà Nội) đi khám và phát hiện ung thư phổi giai đoạn 3. Bàng hoàng, bà cho biết, trong gia đình không có ai bị ung thư phổi, bà cũng không hút thuốc lá hay tiếp xúc với môi trường khói bụi, hoá chất.
Khác thác yếu tố gia đình được biết, chồng bà Mai nghiện thuốc lá hơn 30 năm, mỗi ngày ông hút 1 bao thuốc lá. Ông có nhiều bạn bè và những người này hay sang nhà chơi cờ. Trong lúc chơi cờ, những người bạn này cũng thường xuyên hút thuốc lá. “Nhiều hôm trong nhà mù mịt khói thuốc, lâu rồi tôi cũng thành quen, không nhắc nhở họ”, bà Mai chia sẻ.
Sống trong môi trường khói thuốc lá hàng chục năm, bà Mai đã phải hít khói thuốc thụ động.
Theo ThS.BS Vũ Thị Dịu, Phó trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện 19-8, hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến căn bệnh ung thư phổi, ung thư thanh quản. Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động cũng là nguyên nhân gây phổi tắc nghẽn mãn tính và ung thư phổi.
Trường hợp khác là nữ bệnh nhân 63 tuổi (TP Hồ Chí Minh) nhập viện vì đau đầu, chóng mặt kéo dài. Qua chụp MRI sọ não, bác sĩ phát hiện bà có nhiều ổ tồn thương di căn dạng biểu mô tuyến. Nghi ngờ di căn từ phổi hoặc đại tràng, bà được chụp CT phổi và phát hiện khối u lớn ở đáy phổi trái. Bà được xác định ung thư phổi giai đoạn cuối, ung thư đã di căn lên não, cột sống và xương chậu, tiên lượng xấu.
Theo BS Nguyễn Minh Đức - giảng viên Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch (TPHCM), bệnh nhân chưa từng hút thuốc, nhưng chồng và con trai bà hút rất nhiều trong nhà. Các đây vài năm chồng bà đã qua đời, nhưng con trai vẫn hút một bao mỗi ngày. Tiếp xúc lâu dài với khói thuốc thụ động, dẫn đến bà bị ung thư phổi. Không chỉ bà mà những người trong gia đình cũng bị ảnh hưởng bởi hít phải khói thuốc lá thụ động.
Theo BS Đức, đây không phải trường hợp hiếm gặp. BS từng tiếp nhận nhiều phụ nữ bị ung thư phổi do hút thuốc thụ động từ chồng, con hoặc cha từ nhỏ.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, khói thuốc thụ động chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có hơn 70 chất gây ung thư như benzen, formaldehyde và arsenic. Chúng có thể gây ung thư phổi, vòm họng, bàng quang; tăng nguy cơ đột quỵ, hen suyễn và bệnh tim mạch. Trẻ em hít khói thụ động dễ mắc nhiễm trùng hô hấp, suy giảm chức năng phổi và chậm phát triển.
Hút thuốc lá thụ động đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Không chỉ người hút trực tiếp mà những người xung quanh cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em trong gia đình.
Tại Việt Nam, theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (năm 2021), sử dụng thuốc lá gây ra 85.500 ca tử vong mỗi năm. Hút thuốc lá thụ động gây ra 18.800 ca tử vong và tổng cộng 104.300 ca tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá.
Một số người nghĩ rằng việc mở cửa sổ hoặc sử dụng quạt sẽ ngăn chặn việc tiếp xúc với khói thuốc. Nhưng nghiên cứu cho thấy các độc tố từ khói thuốc không biến mất. Khói thuốc vẫn còn trong tóc, quần áo, thảm và đồ nội thất. Cách duy nhất để ngăn ngừa nhiễm khói thuốc là tránh những nơi có tình trạng hút thuốc lá. Các bác sĩ chỉ ra một số cách giúp người dân và gia đình khỏi khói thuốc như: Nếu đang hút thuốc thì hãy bỏ thuốc lá; không hút thuốc hoặc không cho phép mọi người hút thuốc trong nhà hoặc xe hơi, nên hút ở ngoài; tìm nhà hàng cấm hút thuốc; yêu cầu người thân không hút thuốc cạnh trẻ em.
“Người dân nên đi khám sức khoẻ định kỳ, đặc biệt người có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, tiếp xúc với khói bụi 6 tháng đến 1 năm chụp phổi một lần. Chụp CT liều thấp có thể phát hiện tổn thương nhỏ. Khi có triệu chứng, dấu hiệu bất thường phải đến ngay với bác sĩ chuyên khoa sớm nhất”, BS Dịu khuyến cáo.
Trước đó, báo Vietnamnet đưa tin: "Người phụ nữ ung thư giai đoạn cuối, bật khóc khi biết thủ phạm từ chồng con", cho biết một trường hợp tương tự.
Cụ thể, dohường xuyên đau đầu, chóng mặt, người phụ nữ đi khám và phát hiện ung thư phổi giai đoạn cuối. Nguyên nhân chủ yếu do bà hít phải khói thuốc lá từ chồng con hút nhiều năm liền.
Hút thuốc lá thụ động, hay còn gọi là hít khói thuốc từ người khác, đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Không chỉ người hút trực tiếp mà những người xung quanh cũng phải gánh chịu hậu quả nặng nề, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em trong gia đình.
Chia sẻ với PV VietNamNet, bác sĩ Nguyễn Minh Đức - giảng viên Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch (TPHCM), kể về nữ bệnh nhân 63 tuổi nhập viện vì đau đầu, chóng mặt kéo dài. Ban đầu, bà nghĩ là rối loạn tiền đình nên chủ quan không khám. Khi tình trạng nặng hơn, bà mới đến bệnh viện.
Qua chụp MRI sọ não, bác sĩ phát hiện bệnh nhân có nhiều ổ tổn thương di căn dạng biểu mô tuyến. Nghi ngờ di căn từ phổi hoặc đại tràng, bà được chụp CT phổi và phát hiện khối u ung thư phổi lớn ở đáy phổi trái. Đáng tiếc, ung thư đã di căn lên não, cột sống và xương chậu, tiên lượng xấu.
Trao đổi lịch sử bệnh, bác sĩ Đức biết bệnh nhân chưa từng hút thuốc, nhưng chồng và con trai bà hút rất nhiều trong nhà. Chồng bà qua đời vài năm trước còn con trai vẫn hút một bao mỗi ngày, thậm chí hút ngay bên cạnh mẹ. Bà quen với mùi khói thuốc nên không thấy khó chịu, nhưng chính điều này đã khiến bà tiếp xúc lâu dài với khói thuốc thụ động.
Khi nghe bác sĩ tư vấn nguyên nhân ung thư phổi chủ yếu do khói thuốc và những người hít thuốc lá thụ động trong gia đình cũng bị ảnh hưởng, người phụ nữ đã bật khóc vì tiếc nuối, lo lắng về bệnh tật.
Bác sĩ Đức nhấn mạnh, đây không phải trường hợp hiếm gặp. Ông từng tiếp nhận nhiều phụ nữ bị ung thư phổi do hút thuốc thụ động từ chồng, con hoặc cha từ nhỏ.
Khói thuốc thụ động chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có hơn 70 chất gây ung thư như benzen, formaldehyde và arsenic. Chúng có thể gây ung thư phổi, vòm họng, bàng quang; tăng nguy cơ đột quỵ, hen suyễn và bệnh tim mạch. Trẻ em hít khói thụ động dễ mắc nhiễm trùng hô hấp, suy giảm chức năng phổi và chậm phát triển.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hút thuốc thụ động gây tử vong cho khoảng 1,2 triệu người mỗi năm trên toàn cầu.
Ung thư phổi hiện là một trong những bệnh ung thư hàng đầu ở nam giới và ngày càng gia tăng ở nữ giới. Theo GS.TS Mai Trọng Khoa, nguyên Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), tại Việt Nam và trên thế giới, tỷ lệ mắc ung thư phổi đang tăng đáng báo động. Một trong những nguyên nhân chính, đặc biệt ở nữ giới, là hút thuốc lá thụ động.
Hút thuốc lá thụ động xảy ra khi người không hút thuốc hít phải khói thuốc từ người xung quanh, thường trong môi trường sống hằng ngày. GS Khoa cho biết, nhiều phụ nữ mắc ung thư phổi ác tính do chồng hoặc người thân hút thuốc trong nhà.
Ngoài ra, bệnh có thể xuất phát từ đột biến gene nội tại, ngay cả khi bệnh nhân sống trong môi trường lành mạnh, không tiếp xúc khói thuốc hay ô nhiễm. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất thấp so với nguyên nhân từ môi trường, trong đó thuốc lá là yếu tố chủ đạo.
Giáo sư Khoa lo ngại về tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá và thuốc lá mới (như thuốc lá điện tử) vẫn ở mức cao, làm gia tăng nguy cơ ung thư phổi trong tương lai. Ông khuyến nghị tầm soát sớm cho những người có nguy cơ cao, như người hút thuốc chủ động hoặc thụ động. Chụp CT liều thấp có thể phát hiện tổn thương nhỏ, trong khi các kỹ thuật hiện đại như PET/CT, PET/MRI, kết hợp sinh học phân tử, giúp xác định đột biến gene và lựa chọn điều trị trúng đích hiệu quả.
