Tổ tiên răn dạy: “Viếng mộ không mang theo ba người” con cháu muôn đời phú quý
Các cụ nói “Ra mộ không mang theo ba người, muôn đời phú quý”. Nghe tưởng chừng là mê tín, song lời khuyên này lại gắn liền với sức khỏe, đạo hiếu và cách ứng xử của con cháu đối với tổ tiên.
Theo Thời báo VHNT ngày 31/8 có bài Tổ tiên răn dạy: “Viếng mộ không mang theo ba người” con cháu muôn đời phú quý. Nội dung như sau:
Trong kho tàng phong tục dân gian Việt Nam, nhiều câu răn dạy được truyền lại qua nhiều thế hệ, vừa mang tính tâm linh vừa chứa đựng ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Một trong số đó là quan niệm: “Ra mộ không mang theo ba người, muôn đời phú quý”. Nghe tưởng chừng là mê tín, song lời khuyên này lại gắn liền với sức khỏe, đạo hiếu và cách ứng xử của con cháu đối với tổ tiên.
Ý nghĩa của việc viếng mộ
Viếng mộ, tảo mộ không chỉ là nghi lễ tưởng nhớ, bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên đã khuất, mà còn là dịp để con cháu quây quần, gìn giữ truyền thống gia tộc. Người xưa tin rằng, việc viếng mộ với thái độ thành tâm sẽ mang lại phúc khí, giúp gia đình thuận hòa, con cháu thịnh vượng.
Tuy nhiên, ông bà ta cũng dặn dò: khi đi viếng mộ, có ba nhóm người không nên đi cùng, để tránh mang lại điều không may mắn, đồng thời bảo vệ chính họ.
1. Người cao tuổi sức yếu
Người già, đặc biệt từ 70 tuổi trở lên, thường có sức khỏe và tinh thần nhạy cảm. Khi tham gia viếng mộ, không khí trầm mặc, u buồn dễ khiến họ suy nghĩ tiêu cực, gợi liên tưởng về sự chia ly cận kề. Điều này vô tình tạo ra áp lực tâm lý, gây buồn phiền và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ngoài ra, việc đi lại, di chuyển xa đến mộ phần có thể trở thành gánh nặng cho thể trạng vốn đã yếu. Vì vậy, lời răn của tổ tiên nhắc nhở con cháu nên ưu tiên chăm sóc người cao tuổi tại nhà thay vì đưa họ ra mộ, để bảo toàn sức khỏe và tinh thần.
2. Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ
Đây là nhóm thứ hai được nhắc đến trong quan niệm dân gian. Phụ nữ mang thai có cơ thể nhạy cảm, dễ bị tác động bởi cảm xúc và môi trường xung quanh. Bầu không khí u tịch ở nghĩa trang không phù hợp, thậm chí có thể ảnh hưởng đến tâm lý thai phụ.
Trẻ nhỏ thì còn non nớt, chưa ý thức được sự trang nghiêm của việc thờ cúng tổ tiên. Chỉ cần một lời nói hay hành động vô ý cũng bị xem là thiếu tôn kính. Chính vì thế, để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé, đồng thời giữ sự trang nghiêm cho lễ cúng, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ thường không được khuyến khích tham gia viếng mộ.
3. Người thiếu lòng thành kính với tổ tiên
Nhóm người thứ ba được dân gian kiêng kỵ là những người không có lòng hiếu kính, thậm chí tỏ thái độ hờ hững hay coi thường việc thờ cúng. Đưa họ ra mộ chẳng những làm mất đi sự thành tâm, mà còn bị xem là bất kính với tiền nhân.
Theo quan niệm xưa, tưởng nhớ tổ tiên phải xuất phát từ lòng thành. Sự có mặt của những người vô tâm, giả tạo chỉ khiến lễ nghi mất đi ý nghĩa, đồng thời có thể “làm loãng” phúc khí của cả gia đình.
Giá trị truyền dạy từ câu răn dân gian
Như vậy, câu nói “Ba người không ra mộ, con cháu muôn đời phú quý” không đơn thuần là một quan niệm mê tín, mà chứa đựng nhiều giá trị:
Giữ gìn sức khỏe cho người cao tuổi, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Đề cao chữ hiếu và sự thành tâm trong thờ cúng. Dạy con cháu cách ứng xử đúng mực, tôn trọng truyền thống gia tộc.
Trong xã hội hiện đại, những lời răn dạy này vẫn còn nguyên giá trị. Bởi lẽ, dù cuộc sống ngày càng phát triển, con người vẫn cần những nền tảng đạo lý để gắn kết gia đình, bồi đắp hiếu nghĩa và duy trì nề nếp.
Theo báo Thương hiệu & Pháp luật ngày 31/8 có bài Bốn dấu hiệu 'nặng vía' trên bát hương cần thay ngay kẻo rước họa: Thật tiếc không phải ai cũng biết! Nội dung như sau:
1. Bát hương bị xê dịch hoặc chông chênh
Bát hương luôn được đặt ở vị trí cố định, chính giữa bàn thờ, tượng trưng cho sự ổn định và linh thiêng của không gian thờ cúng. Vì vậy, nếu bát hương đột nhiên bị xê dịch, lệch vị trí hoặc chông chênh mà không rõ nguyên nhân (không phải do gió, vật nuôi hay vô tình va chạm), đây là dấu hiệu cho thấy năng lượng trong nhà đang mất cân bằng.
Theo phong thủy, việc bát hương bị xê dịch có thể làm gián đoạn dòng chảy tài lộc, gây ảnh hưởng đến công việc, sức khỏe và sự bình an của gia đình.
Dấu hiệu bát hương nặng vía (Ảnh minh hoạ)
Để khắc phục, gia chủ nên lau dọn bàn thờ bằng nước sạch, dùng tay sạch điều chỉnh lại bát hương về đúng vị trí. Đồng thời, cần thắp hương, thành tâm khấn vái xin phép thần linh và tổ tiên. Nếu tình trạng này lặp lại nhiều lần, gia chủ nên xem xét thay bát hương mới và làm lễ an vị lại để ổn định năng lượng.
2. Bát hương bị nứt, vỡ hoặc sứt mẻ
Đây được xem là một trong những dấu hiệu nặng vía nghiêm trọng nhất. Ai cũng biết bát hương là vật linh thiêng, do đó, việc bát hương bị nứt vỡ hay sứt mẻ được coi là điềm gở.
Quan niệm dân gian cho rằng, bát hương là nơi trú ngụ của thần linh và tổ tiên, nên khi bát hương hư hỏng, điều này báo hiệu điềm gở, có thể liên quan đến âm phần, mồ mả hoặc sức khỏe của gia đình. Dấu hiệu này cũng cảnh báo gia đình có thể sắp đối mặt với khó khăn về tài chính, công danh.
Trong trường hợp này, gia chủ cần thay bát hương mới ngay lập tức, ưu tiên chọn loại làm bằng sứ hoặc đồng. Bát hương cũ nên được mang ra vườn hoặc một nơi sạch sẽ để chôn, tuyệt đối không vứt bừa bãi. Để đảm bảo nghi thức đúng cách, gia đình nên làm lễ thay bát hương mới, có thể mời thầy phong thủy hoặc người có kinh nghiệm hướng dẫn.
3. Sử dụng cát thay cho tro rơm trong bát hương
(Ảnh minh hoạ)
Nhiều gia đình vô tình dùng cát để lấp đầy bát hương, nhưng trong phong thủy, đây là điều không phù hợp. Cát mang tính chất "bụi bặm, ô uế", không thích hợp với không gian linh thiêng. Việc dùng cát có thể cản trở dòng chảy năng lượng tích cực, gây ra sự bất ổn trong gia đạo, khiến tài lộc sa sút.
Gia chủ nên thay thế cát bằng tro rơm sạch. Tốt nhất là dùng tro nếp làm từ rơm và trấu, vì đây là chất liệu thuần khiết, mộc mạc, giúp giữ chân nhang chắc chắn và thu hút tài lộc. Khi thực hiện, đừng quên làm lễ xin phép tổ tiên và vệ sinh bát hương sạch sẽ.
4. Bát hương làm bằng đá trên bàn thờ gia tiên
Bát hương bằng đá thường chỉ phù hợp với các không gian thờ cúng lớn như đền, chùa, miếu mạo. Nếu sử dụng bát hương đá trên bàn thờ gia tiên, điều này được cho là không phù hợp và dễ gây "nặng vía", cản trở tài lộc, may mắn.
Nguyên nhân là do đá mang tính chất lạnh lẽo, không gần gũi, không phù hợp với không gian thờ cúng ấm cúng của gia đình, có thể khiến vận khí bị ảnh hưởng tiêu cực. Gia chủ nên thay bát hương đá bằng bát hương làm từ sứ hoặc đồng, là những chất liệu được khuyến khích trong thờ cúng gia tiên, và tiến hành làm lễ thay bát hương mới để đảm bảo sự trang nghiêm, linh thiêng.
* Thông tin mang tính chất tham khảo
