Khoảng hơn 120.000 người Việt qua đời vì ung thư mỗi năm: Kêu gọi dừng ăn 6 món để 'bỏ đói' tế bào ác tính
Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 115.000 đến hơn 120.000 người tuvong vì UT – con số đáng báo động cho thấy căn bệnh này đang trở thành mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng, vượt xa các nguyên nhân khác.
Theo báo Sở hữu trí tuệ có bài Khoảng hơn 120.000 người Việt qua đời vì UT mỗi năm: Kêu gọi dừng ăn 6 món để 'bỏ đói' tế bào ác tính. Nội dung như sau:
Không khó để nhận ra, ngày càng nhiều trường hợp qua đời vì UT. Không chỉ ở các đô thị lớn, ngay tại các vùng quê, người mất do bệnh UT cũng chiếm tỷ lệ áp đảo so với những nguyên nhân tử vong tự nhiên hay bệnh lý khác.
Theo Sáng kiến UT Thế giới, Việt Nam hiện nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ tử vong vì UT cao nhất châu Á – lên đến 70%, chỉ sau Ấn Độ, Thái Lan và Trung Quốc.
Theo dữ liệu mới nhất từ GLOBOCAN 2022 thì tại Việt Nam: Trung bình một năm có khoảng 180.000 ca UT mới được chẩn đoán, trong khi có hơn 120.000 người tử vong vì UT mỗi năm.
Đáng chú ý, 29% bệnh nhân UT ở nước ta qua đời ngay trong năm đầu tiên sau chẩn đoán – cho thấy phần lớn phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, khiến cơ hội điều trị triệt để rất thấp.
Hiện nay, UT gan, phổi và dạ dày là ba loại phổ biến nhất và có tiên lượng kém. Đặc biệt, UT gan đang chiếm tỷ lệ cao nhất, trong đó 80% số ca có nguồn gốc từ viêm gan mạn tính. Nguyên nhân một phần do nhiều người thuộc thế hệ trước chưa được tiêm vắc xin phòng ngừa viêm gan virus – yếu tố gây UT gan hàng đầu.
Chế độ ăn uống thiếu khoa học góp phần làm tăng nguy cơ UT
Ngoài yếu tố di truyền và môi trường, các chuyên gia nhận định thói quen ăn uống không hợp lý của người Việt chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ mắc UT cao.
Dưới đây là những thực phẩm quen thuộc nhưng tiềm ẩn nguy cơ gây UT cao:
Đồ muối chua (dưa cà, rau muối...):
Khi lên men không đúng cách, nitrit trong thực phẩm sẽ kết hợp với protein tạo ra nitrosamine – chất gây UT dạ dày và thực quản.
Thịt hun khói, xúc xích:
Trong quá trình chế biến, thịt có thể sinh ra benzopyrene – một chất gây UT được xếp loại nguy hiểm.
Thực phẩm bị mốc (gạo, bánh mì, cá khô...):
Dù chỉ một phần nhỏ bị mốc, toàn bộ thực phẩm vẫn có thể chứa aflatoxin – độc tố gây UT gan cực mạnh.
Đồ chiên rán ở nhiệt độ cao:
Dầu chiên nhiều lần hoặc nhiệt độ quá cao có thể tạo ra các hợp chất gây UT.
Thực phẩm nhiều chất béo:
Góp phần gây béo phì – một trong những yếu tố nguy cơ của nhiều loại UT, đặc biệt là đại trực tràng.
Đồ nướng:
Khi mỡ từ thịt chảy xuống than nóng sẽ sinh ra chất độc hại, gây UT đường tiêu hóa.
Thay đổi thói quen – bảo vệ sức khỏe từ sớm
PGS.TS Lê Văn Quảng khuyến cáo: “Mỗi người nên chủ động tầm soát UT sớm, đặc biệt là các loại UT dễ phát hiện như UT vú, cổ tử cung, đại trực tràng… Việc khám định kỳ giúp phát hiện sớm và nâng cao hiệu quả điều trị.”
Bên cạnh đó, cần thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt: giảm đồ chiên rán, thực phẩm muối, đồ đóng hộp; tăng rau xanh, trái cây tươi; bỏ hút thuốc, hạn chế rượu bia và tập thể dục thường xuyên.
UT không chừa một ai. Thay vì thờ ơ hay nghĩ chắc không đến lượt mình, mỗi người nên bắt đầu hành động ngay từ hôm nay để bảo vệ bản thân và những người thân yêu.
Theo báo Tổ quốc đưa tin "Cả 2 đứa con trong gia đình đều mắc UT gan, bác sĩ ứa nước mắt khuyên: 2 loại thực phẩm nên xuất hiện trên bàn ăn càng ít càng tốt". Nội dung chính như sau:
Tiểu Mỹ và chồng (ngoài 30 tuổi, Trung Quốc) dành phần lớn thời gian cho công việc, thông thường, con trai và con gái họ tự nấu ăn ở nhà.
Một đêm con trai Tiểu Mỹ luôn kêu đau bụng, mặt tái mét, cô vội vàng đưa con đến bệnh viện khám thì phát hiện con mình mắc căn bệnh ungthu ga:n. Khi gia đình vẫn còn bàng hoàng không tin, bác sĩ đề nghị họ cũng nên đưa con gái đi kiểm tra sức khỏe, bi kịch là kết quả nhận được cũng là ungthu ga:n.
Những sự việc thương tâm như vậy không phải đột ngột xảy ra mà là do sự tích tụ từ những thói quen hàng ngày của 2 đứa trẻ.
Vì vợ chồng Tiểu Mỹ ít khi ở nhà nên họ thường chuẩn bị bữa ăn trước rồi để trong tủ lạnh, 2 đứa trẻ cũng rất hiểu chuyện, có thể tự tay nấu những bữa ăn nóng hổi một cách đơn giản. Bên cạnh đó, cũng giống như bố mẹ, chúng có thói quen ăn dưa chua với bất kể bữa ăn nào.
Chính thói quen này đã khiến ga:n của 2 đứa trẻ không chịu nổi... mà phát triển căn bệnh ungthu ga:n.
Từ câu chuyện này, bác sĩ nhắc nhở mọi người nên để 2 loại thực phẩm này xuất hiện trên bàn ăn càng ít càng tốt:
1. Dưa chua
Dưa chua là thực phẩm phổ biến trong cuộc sống của chúng ta nhưng ai cũng biết hàm lượng muối trong dưa muối rất cao, nạp quá nhiều muối vào cơ thể con người sẽ làm tăng huyết áp, không có lợi cho quá trình chuyển hóa, nguy cơ ga:n nhiễm mỡ từ đó tăng cao.
Đặc biệt đối với trẻ em, chức năng giải độ:c ga:n còn non yếu, đơn thuần không chịu được sự chuyển hóa của loại thức ăn này, do đó, không nên cho trẻ ăn nhiều hoặc thường xuyên dưa chua.
2. Thức ăn thừa
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thức ăn thừa có liên quan đến sự xuất hiện của bệnh ga:n. Điều này là do nếu để thực phẩm quá lâu, sự hư hỏng sẽ làm tăng sản sinh độ:c h:ại, đặc biệt là trong trường hợp thức ăn không được bảo quản đúng cách. Vì vậy, khi không thể ăn hết, tốt nhất bạn nên cất vào tủ lạnh và ăn càng sớm càng tốt.
Riêng với các loại rau ăn lá và các món hải sản, cố gắng không để lâu rồi mới ăn.
Ngoài ra, có 3 loại thực phẩm này cũng dễ gây h:ại cho ga:n không nên ăn.
1. Thực phẩm bị mốc
Nhiều người có thói quen ăn thực phẩm ngay cả khi chúng đã bị thối mốc, thấy các phần nào bị hỏng thì bỏ đi rồi ăn phần không bị sao.
Trên thực tế, các thực phẩm chúng ta tiêu thụ đều là một hệ thống sống hoàn chỉnh, sau khi bị nấm mốc sẽ sinh ra các vi sinh vật có h:ại và chất độ:c, chúng sẽ lây lan đến mọi vị trí của thực phẩm như tế bào ungthu di căn vậy.
Đặc biệt là một chất rất mạnh và có độ:c tính cao gọi là aflatoxin. Trong số đó, aflatoxin B1 độ:c gấp 68 lần asen và 10 lần kali xyanua, có khả năng phá hủy mô ga:n cực kỳ nghiêm trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng 1mg chất này có thể gây ungthu, và một lượng 20mg có thể gây tử vong!
Ngoài thực phẩm mốc không ăn được thì đũa, thớt ở nhà cũng có thể bị mốc, hãy thay thế chúng kịp thời.
2. Thức ăn chưa nấu chín
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ốc nướng, hàu sống và động vật có vỏ nướng nửa chín nửa sống thường mang vi khu:an và các loại ký sinh trùng khác, dễ gây viêm ruột, kiết lỵ, suy ga:n, thậm chí "hôn mê" ga:n. Rất khó nhận biết ký sinh trùng trong thực phẩm bằng mắt thường, cách đơn giản nhất là nấu chín thực phẩm rồi ăn.
3. Thức ăn cay và kích thích
Thức ăn cay và kích thích sẽ kích thích dạ dày, đồng thời cũng làm tăng gánh nặng cho ga:n, vì thức ăn cay dễ khiến bộ máy tiêu hóa sinh ra nhiệt ẩm, làm ga:n và túi mật rối loạn, chức năng tiêu hóa suy yếu.
Đặc biệt đối với những người ga:n không tốt, ăn cay sẽ gây kích thích mạnh và có thể làm bệnh nặng thêm, do đó, người có chức năng ga:n kém nên ăn ít những thực phẩm này.
