Hồ thủy điện Hòa Bình cạn bất thường, mực nước xuống thấp kỷ lục
Mực nước lòng hồ thủy điện Hòa Bình (gọi tắt là hồ Hòa Bình) xuống thấp kỷ lục, làm ảnh hưởng rất lớn đến người kinh doanh du lịch, nuôi trồng thủy sản, đánh bắt cá trên hồ.
Theo báo Tiền phong ngày 7/6 có bài Hồ thủy điện Hòa Bình cạn bất thường, mực nước xuống thấp kỷ lục. Nội dung như sau:
Mực nước lòng hồ thủy điện Hòa Bình (gọi tắt là hồ Hòa Bình) xuống thấp kỷ lục, làm ảnh hưởng rất lớn đến người kinh doanh du lịch, nuôi trồng thủy sản, đánh bắt cá trên hồ. Tìm thấy thi thể người gặp nạn thứ 4 trong vụ sạt lở công trường thuỷ điện ở Lai Châu Dự báo miền Trung mưa rất to, thuỷ điện tăng lưu lượng xả nước
Cảng Bích Hạ (xã Thung Nai, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình), nơi từng là bến thuyền du lịch đẹp, là đầu mối nhộn nhịp tàu thuyền đưa khách tham quan các điểm du lịch trên hồ. Nhưng nay khi nước cạn, trở thành bãi đất mấp mô, mặt nước đục ngầu. Du khách muốn xuống thuyền phải cuốc bộ trên bãi đất đá cả trăm mét.
Hàng chục tàu du lịch nằm ken đặc sát mép bờ, có nhiều chiếc mắc cạn trên nền bùn đá. Lối lên xuống tàu là những bãi đất nứt nẻ, mấp mô.
Mực nước lòng hồ thủy điện Hòa Bình rút sâu, để lộ từng mảng đá đen sẫm bám rêu, làm thay đổi toàn bộ diện mạo nơi đây. Các cầu tàu nổi buộc phải tháo dỡ tạm thời. Tàu bè tiếp cận bờ vô cùng khó khăn do bãi bồi mở rộng.
Ông Đinh Văn Hạnh (xã Vây Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình) cho biết, ông đã làm du lịch trên hồ thủy điện Hòa Bình 30 năm, nhưng mới chỉ chứng kiến vài lần nước hồ cạn như thế này. Nước rút sâu hơn 40 mét, nhiều điểm đáy hồ trơ ra từng mảng, tàu bè khó khăn trong việc đi lại. “Mực nước hồ cạn thế này ít khi xuất hiện. Cách đây khoảng chục năm, có một lần mực nước hồ thủy điện Hòa Bình xuống xấp xỉ thế này, nhưng không đến mức độ cạn trơ đáy như bây giờ”, ông Hạnh cho biết.
Ông Hạnh cho biết thêm, mọi năm, tầm này nước còn mấp mé bến. Tàu thuyền chạy đón khách tấp nập. Năm nay, nước cạn, khách du lịch phải đi hơn 100m qua bãi đất từ bến thuyền xuống tàu. Khi đến điểm tham quan, khách phải leo dốc hơn 100m nữa, khiến ai cũng ái ngại.
Không chỉ đội tàu thuyền gặp khó, các dịch vụ lưu trú, ăn uống cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bà Bùi Thị Huệ, người kinh doanh dịch vụ du lịch trên hồ Hòa Bình chia sẻ, mọi năm mùa này khách đông, tàu ra vào tấp nập. Năm nay nước xuống thấp, khách du lịch vắng hơn, việc kinh doanh vì thế gặp khó.
Nước hồ thủy điện Hòa Bình cạn cũng ảnh hưởng rất lớn đến người nuôi cá. Nước đục, dòng chảy yếu, thiếu ô xy dẫn đến cá chết hàng loạt. Mực nước hạ thấp buộc người dân phải di chuyển các lồng cá ra xa bờ, làm tăng nguy cơ trôi lồng, đứt dây.
Anh Nguyễn Văn Nam, người nuôi cá trên hồ Hòa Bình cho biết: “Mấy chục năm nuôi cá, tôi chưa bao giờ chứng kiến mực nước hồ thủy điện Hòa Bình xuống thấp như bây giờ. Nước xuống thấp, đục, thiếu ô xy dẫn đến cá lồng chết rất nhiều. Trong đợt này, gia đình tôi thiệt hại 2 tấn cá”.
Theo ông Bùi Văn Kỳ-Chủ tịch UBND xã Hiền Lương, huyện Đà Bắc, mực nước lòng hồ hiện đã giảm hơn 40 mét so với thời điểm Nhà máy thủy điện Hòa Bình điện xả lũ. Điều này ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân. Chính quyền địa phương đã khuyến cáo người dân chủ động thích nghi, đẩy mạnh các hoạt động kinh tế phụ trợ, khai thác hợp lý các nguồn tài nguyên sẵn có.
Trước đó, báo Lao động từng đưa tin Lòng hồ Thủy điện Hòa Bình cạn nước, lộ nhiều vách núi đá. Nội dung như sau:
Những ngày đầu tháng 3.2025, PV Báo Lao Động có mặt tại Thủy điện Hòa Bình (thành phố Hòa Bình), theo ghi nhận, mực nước phía trên lòng hồ đã xuống thấp hơn so với thời điểm thủy điện xả lũ (tháng 7, 8, 9 năm 2024).
Theo quan sát, tất cả các cửa xả đáy của thủy điện đều đóng cửa, bên trên khu vực lòng hồ nước xuống thấp để lộ nhiều vách núi đá ở ven bờ mà mắt thường có thể quan sát được.

Trao đổi với PV, ông Ngô Văn Thông (73 tuổi, trú phường Thịnh Lang) - trưởng xóm vạn chài - cho biết, mực nước lòng hồ Thủy điện Hòa Bình xuống thấp hơn so với thời điểm xả lũ khoảng hơn chục mét.
Theo ông Thông, đây là việc bình thường vì vào mùa khô, trời không mưa nên không có nước đổ về, cùng với đó thủy điện vận hành các tổ máy, dẫn đến mực nước trên hồ giảm sâu.
"Mực nước hiện nay chưa thể làm ảnh hưởng nhiều đến hoạt động đánh bắt, nuôi trồng thủy, hải sản; nếu nước quá cạn hoặc lên quá nhanh, quá lớn mới có thể ảnh hưởng" - ông Thông chia sẻ.
Bên cạnh đó, việc mực nước giảm sâu lộ nhiều vách đá cùng dòng nước xanh biếc của lòng hồ đã thu hút khách du lịch đến thăm quan, chụp ảnh.


Theo ông Ngô Thanh Tùng - Phó Giám đốc Công ty truyền thông và du lịch Tây Bắc, dịp đầu năm mới, mực nước hồ Hòa Bình giảm sâu tạo nên một phong cảnh thiên nhiên đẹp, đồng thời nơi đây còn là địa điểm tâm linh như Đền Chúa Thác bờ nên thu hút nhiều khách du lịch.
"Vào dịp đầu xuân, mỗi ngày, các tàu thuyền du lịch đón hàng nghìn du khách thập phương tới du xuân, trẩy hội và hành hương vào dịp lễ, qua đó tạo ra thu nhập ổn định cũng như thúc đẩy ngành du lịch của tỉnh Hòa Bình", ông Tùng đánh giá.
Ông Bùi Văn Kỳ - Chủ tịch xã Hiền Lương, Đà Bắc (xã vùng lòng hồ Hòa Bình) - cho biết: “Mực nước lòng hồ đã giảm gần 20m so với thời điểm thủy điện xả lũ. Nhìn chung, đời sống người dân chưa bị ảnh hưởng nhiều”.

Theo ông Kỳ, những hộ dân làm nghề sản xuất dưới sông gặp khó khăn trong di chuyển do tình trạng lầy lội, trong khi sự thay đổi môi trường nước khiến một số loại cá nuôi bị dịch bệnh. Từ khoảng tháng 5 đến tháng 6, khi mực nước cạn sâu hơn, tác động mới trở nên rõ rệt.

“Dù vậy, do địa hình lòng hồ có độ dốc lớn, số lượng vách đá ngầm lộ ra vẫn chưa đáng kể”, ông Kỳ thông tin.
Theo Công ty Thủy điện Hòa Bình, mực nước lòng hồ Thủy điện Hòa Bình trung tuần tháng 3 là hơn 110m (mực nước chết là 80m).

Vào tháng 9.2024, Thủy điện Hòa Bình mở liên tiếp 3 cửa xả lũ (lúc 12h, 13h và 15h ngày 22.9). Thời điểm này, có lúc mực nước hồ Hòa Bình ở mức 117m (mực nước chết 80m), lưu lượng nước về hồ 3.179m3/s, lưu lượng nước xả về hạ lưu 2.032m3/s.