Bi kịch của vợ chồng giáo sư: Qua đời trong viện dưỡng lão, 3 đứa con ở Mỹ không về, dự đám tang qua mạng
Cặp vợ chồng giáo sư ở Thượng Hải (Trung Quốc) qua đời trong cô độc tại viện dưỡng lão, trong khi 3 người con ở nước ngoài chỉ tham dự tang lễ qua mạng đã gây xôn xao dư luận.
Báo Đời sống Pháp luật ngày 09/03 đưa thông tin với tiêu đề: "Bi kịch của vợ chồng giáo sư: Qua đời trong viện dưỡng lão, 3 đứa con ở Mỹ không về, dự đám tang qua mạng" cùng nội dung như sau:
Một cặp vợ chồng giáo sư tại Thượng Hải đã dành cả cuộc đời để nuôi dạy ba người con, hy sinh mọi thứ để các con có cơ hội du học tại Mỹ. Họ không chỉ lo cho con chuyện học hành mà còn hỗ trợ mua nhà, tổ chức đám cưới – những điều mà bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng mong muốn dành cho con cái để chúng có một tương lai tươi sáng hơn. Thế nhưng, khi tuổi già ập đến, khi họ lần lượt ra đi trong cô đơn tại viện dưỡng lão, cả ba người con (hai gái, một trai) đều không về nước. Mọi thủ tục tang lễ được viện dưỡng lão lo liệu, còn con cái chỉ yêu cầu: "Tiền không thành vấn đề, chỉ cần chụp ảnh, quay video gửi cho chúng tôi là được".
Hành động này khiến cộng đồng mạng phẫn nộ, nhiều người thẳng thắn bày tỏ: "Nuôi đứa con như vậy, thà nuôi thú cưng còn hơn". Lời nói tuy cay nghiệt, nhưng phản ánh sự thất vọng sâu sắc trước tình cảnh cha mẹ cống hiến cả đời cho con cái, để rồi nhận về một tuổi già quạnh hiu.
Nỗi đau xót tuổi xế chiều
Bi kịch của hai giáo sư Thượng Hải không phải là trường hợp cá biệt. Nó đặt ra một câu hỏi nhức nhối: Liệu đây là thất bại của giáo dục gia đình hay một nghịch lý của thời đại? Trong xã hội vật chất ngày nay, khi con người dễ bị cuốn vào vòng xoáy danh lợi, tình thân – điều quý giá nhất của cuộc đời – dường như đang dần bị lãng quên.
Nhà của cha mẹ mãi mãi là nhà của con cái, nhưng nhà của con cái lại hiếm khi là nơi cha mẹ có thể nương tựa. Hai vị giáo sư đã dốc hết tâm sức vì con, nhưng đổi lại là sự vắng mặt của con cái trong những giây phút cuối đời. Sự cô đơn ấy không chỉ là nỗi đau thể xác mà còn là vết thương lòng không thể lành.
Một góc nhìn khác về thực trạng này được phản ánh qua bộ phim "Niangrerou" tạm dịch "Nuôi mẹ" của Trung Quốc. Bộ phim kể về một người mẹ đơn thân tảo tần nuôi hai con trai khôn lớn. Thế nhưng, khi trưởng thành và yên bề gia thất, cả hai người con đều không mặn mà phụng dưỡng mẹ. Đến khi mẹ già yếu, họ thỏa thuận thay phiên nhau chăm sóc mẹ mỗi người một năm, thậm chí đặt ra quy định kỳ lạ: lấy cân nặng của mẹ làm tiêu chuẩn bàn giao. Nếu mẹ sụt cân, người con đó phải chăm sóc thêm một năm nữa như một hình phạt.
Dù kịch bản có phần cường điệu, nó lại là sự mỉa mai cay đắng về chữ "hiếu". Cha mẹ coi con là tất cả, nhưng con cái lại xem cha mẹ như gánh nặng.
Thực tế đáng buồn này không chỉ tồn tại trong phim ảnh hay một câu chuyện riêng lẻ.
Điều này tương tự với sự việc một vị bác sĩ già ở Thượng Hải đã lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho bạn bè, không cho con cái một xu nào. Lý do là vì ông đã vất vả nuôi con khôn lớn, cho con cuộc sống tốt nhất, nền giáo dục tốt nhất, thậm chí còn bán hết nhà cửa để cho con du học Thụy Sĩ.
Ấy vậy mà 8 năm trời, con trai ông chưa một lần gọi điện hỏi thăm. Chỉ duy nhất một lần, con trai gọi đến, nhưng lại nói nhầm số. Đó cũng là cuộc gọi duy nhất, và cũng là cuối cùng.
Nhiều người cao tuổi ngày nay phải đối mặt với sự cô đơn khi con cái bận rộn với cuộc sống riêng, hoặc tệ hơn, bị con cái xem là "bất tài", cần phục vụ và chăm sóc.
Sự ra đi của hai giáo sư Thượng Hải khiến nhiều người phải lặng người suy ngẫm về thực trạng đau lòng này.
Trước đó, báo VnExpress ngày 04/03 cũng có bài đăng với thông tin: "Gánh nặng người già không thân nhân". Nội dung được báo đưa như sau:
Ông đã ly hôn từ nhiều năm trước trong khi đã hoàn toàn mất liên lạc với anh chị em ruột được hơn 30 năm. Không người thân thích nên ba năm trước, khi sức khỏe đã yếu ông Lee được chuyển vào viện dưỡng lão.
"Không ai đến thăm tôi trong nhiều năm qua", ông nói.
Ông Lee là một trong nhiều người cao tuổi ở Singapore vào viện dưỡng lão vì không còn khả năng tự chăm sóc mình. Nhiều người trong hoàn cảnh giống như ông, không thân nhân, không con cái.
Bà Chan Sow Lin, 83 tuổi, không có con. Sau khi chồng qua đời, bà chìm sâu trong cô đơn cho đến khi đãng trí và buộc phải vào viện dưỡng lão.
"Hầu hết người già đều phủ nhận tình trạng sức khỏe của mình", Mary Joseph Lourdes, nhân viên chăm sóc ở Viện dưỡng lão Sree Narayana Mission, nói. Điều này thường xảy ra với người không có thân nhân. Họ đã quen sống một mình cho đến khi tuổi già và bệnh tật buộc họ thay đổi.
Bộ Y tế Singapore ước tính khoảng 83.000 người cao tuổi sẽ sống một mình vào năm 2030. Số người già không thân nhân ngày càng nhiều và trở thành vấn đề nghiêm trọng của quốc đảo này.
Đại diện Viện dưỡng lão Sree Narayana Mission cho biết cơ sở có 224 giường và gần như kín chỗ. Hầu hết người cao tuổi sống ở đây không còn liên lạc với người thân. Trước đó, họ còn có vài mối quan hệ nhưng giờ chẳng ai ghé thăm, nhân thêm cảm giác buồn tủi. Đội ngũ điều dưỡng cố gắng hỗ trợ tinh thần, tổ chức hoạt động và đảm bảo không ai bị bỏ rơi trong các dịp lễ.
Người già Singapore cũng đang chật vật với định kiến viện dưỡng lão là nơi bị bỏ rơi cho đến khi qua đời. Tiến sĩ Muhammad Farihin Mohd Azhari, giám đốc Viện dưỡng lão Jamiyah Nursing Home, cho biết nhiều người cảm thấy xấu hổ khi đến đây.
Ông nói hình ảnh tiêu cực về các viện dưỡng lão cũng xuất phát từ thế hệ cũ, khi người già ít giao tiếp và chủ yếu nằm trên giường.
Các viện dưỡng lão Singapore chủ yếu dựa vào trợ cấp chính phủ để duy trì hoạt động đồng thời hỗ trợ những người không đủ khả năng trả phí lưu trú. Họ cũng hợp tác với các dịch vụ tang lễ và tổ chức từ thiện để lo hậu sự miễn phí cho những người không có thân nhân. Mỗi quý, dịch vụ an táng Direct Funeral Services tổ chức lễ tang cho 20-30 người qua đời không thân nhân.
Ông Jeffrey Lee, quản lý công ty tang lễ Singapore Casket, cho biết mỗi tháng họ nhận khoảng 5 trường hợp người cao tuổi qua đời không gia đình. Tro cốt được lưu giữ 3-6 tháng phòng trường hợp người thân đến nhận.
Cheng Hong Welfare Service Society, dịch vụ tang lễ miễn phí cho người cao tuổi thu nhập thấp, nói số trường hợp đã tăng vọt. Năm 2012, số ca hàng tháng là 12 nhưng tăng lên 270 vào năm ngoái.
"Điều này rất nặng nề", giám đốc Kenny Sim nói. Tình nguyện viên lo liệu mọi việc, từ nhận thi thể đến sắp xếp hỏa táng. Chi phí tang lễ có thể lên đến khoảng 2.200 USD mỗi người, hoàn toàn do các mạnh thường quân tài trợ.
Trong khi đó, các viện dưỡng lão liên tục mở rộng. Theo ông Nicholas Netto, giảng viên cao cấp về công tác xã hội tại SUSS, số giường đã tăng từ 9.400 vào năm 2011 lên 16.300 vào cuối năm 2020.
Giáo sư Andy Ho ở Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) nói nhiều người nghĩ qua đời một mình là điều đáng sợ. Nhưng thực tế, một số người chọn và trân trọng sự tự chủ đó.
"Ngay cả khi không có gia đình ruột thịt, họ vẫn có thể có một hệ thống hỗ trợ", ông nói. Viện dưỡng lão không chỉ đơn thuần cung cấp chỗ ở mà còn nỗ lực tạo những mối quan hệ bù đắp sự cô đơn.
Bệnh viện Ren Ci và viện dưỡng lão Sree Narayana Mission đã dành góc riêng để nhớ đến những người đã khuất.
Năm ngoái, họ đã tổ chức lễ tang cho người đàn ông không gia đình, khách tham dự là tình nguyện viên đồng hành cùng ông trong những năm cuối đời.
"Buổi lễ đơn giản nhưng ý nghĩa", giám đốc Sree Narayana Mission, nói.
