Bé trai 6 tuổi tử vong vì 'amip ăn não' sau khi chơi dưới nước
Sau khi đi chơi nước trở về, bé trai bị sốt cao. Kết quả xét nghiệm cho thấy em đã nhiễm “amip ăn não”.
Ngày 13/8/2025, Tạp chí Thanh niên Việt đã đăng tải thông tin: "Bé trai 6 tuổi tử vong vì 'amip ăn não' sau khi chơi dưới nước". Nội dung như sau:
Tháng 7 vừa qua, một bé trai 6 tuổi ở Trung Quốc sau khi đi chơi nước trở về bị sốt cao. Kết quả xét nghiệm cho thấy em đã nhiễm Balamuthia mandrillaris, loại “amip ăn não” cực hiếm nhưng vô cùng nguy hiểm. Đến tối 11/8, mẹ bé đau đớn thông báo trên mạng xã hội rằng cậu bé đã không qua khỏi.
Trước đó, lời cầu cứu của chị từng lan truyền trên mạng, mong tìm giải pháp cứu con. Nhưng căn bệnh tiến triển quá nhanh, gây tổn thương não không thể phục hồi.
Tại Việt Nam, nhiều trường hợp nhiễm amip ăn não cũng được phát hiện. Mới đây nhất là trưởng hợp bé gái 5 tuổi ở Đồng Tháp nhiễm "amip ăn não" Naegleria fowleri.
“Amip ăn não” là gì?
Mặc dù tên gọi dễ khiến nhiều người hình dung là con sâu hay loại ký sinh trùng nào đó, thực tế “amip ăn não” là nhóm sinh vật đơn bào sống tự nhiên trong nước và đất. Một số chủng có thể xâm nhập vào não người, gây viêm màng não nguyên phát hoặc viêm não, màng não dạng hạt, phá hủy mô não với tốc độ chóng mặt.
Ba loại amip ăn não nguy hiểm nhất gồm:
- Naegleria fowleri xâm nhập qua mũi, men theo dây thần kinh khứu giác vào não, gây viêm màng não cấp tính, diễn tiến nhanh.
- Balamuthia mandrillaris thâm nhập qua vết xước da hoặc hít phải bụi, tiến triển chậm hơn nhưng vẫn gây chết người.
- Acanthamoeba thường liên quan đến viêm giác mạc ở người đeo kính áp tròng, nhưng đôi khi cũng tấn công não.
Những loại amip này thường có mặt trong nước ngọt tự nhiên như hồ, sông, suối, ao, suối nước nóng chưa khử trùng, hồ bơi bẩn và cả trong đất.
Triệu chứng dễ bị nhầm với viêm màng não
Theo bác sĩ Vương Lỗi, Bệnh viện Hữu nghị Bắc Kinh (Trung Quốc), amip ăn não có thể gây sốt cao, đau đầu dữ dội, buồn nôn, nôn, cứng cổ, co giật, hôn mê. Khoảng 1-2 tuần sau khi nhiễm, bệnh nhân sẽ bị tổn thương thần kinh không thể phục hồi.
Điểm đáng lo là triệu chứng ban đầu giống hệt viêm màng não do vi khuẩn hoặc virus, nên dễ bị chẩn đoán nhầm. Đặc biệt, loại amip này có thể “vượt qua” hệ miễn dịch bằng cách đi thẳng theo dây thần kinh khứu giác vào não, khiến cơ thể gần như không kịp phản ứng.
Hiện chưa có thuốc đặc trị. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, tỉ lệ tử vong có thể lên tới 95%. Tuy nhiên, đây là bệnh cực hiếm và vẫn có trường hợp được cứu sống khi chẩn đoán kịp thời.
Bệnh không lây qua tiếp xúc giữa người với người. Nguy cơ nhiễm cao hơn ở trẻ em và thanh thiếu niên khi vui chơi ở ao hồ, sông suối ấm vào mùa hè.
Cách phòng tránh
- Tránh bơi ở nước ấm, tù đọng như ao hồ, sông lặng, suối nước nóng, công viên nước hoặc hồ bơi công cộng kém vệ sinh.
- Khi chơi ở nước tự nhiên, nên đeo kẹp mũi để ngăn amip xâm nhập qua đường mũi.
- Sau khi đi chơi nước, nếu trong vòng 1-9 ngày xuất hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, cứng cổ… cần lập tức đi bệnh viện và nói rõ với bác sĩ về việc từng bơi ở đâu, có bị sặc nước hay không.
Cái chết thương tâm của bé trai 6 tuổi ở Trung Quốc là lời cảnh tỉnh rõ ràng: những cuộc vui mùa hè ở sông hồ có thể tiềm ẩn nguy cơ chết người, và chỉ một chút chủ quan cũng có thể trả giá bằng sinh mạng.
Trước đó, báo VnExpress cũng đã đăng tải bài viết với tiêu đề: "Bé gái tử vong vì nhiễm amip ăn não trong bể bơi". Cụ thể như sau:
Stefanía Villamizar González đang đi nghỉ cùng gia đình thì bị đau tai, sốt và nôn mửa. Các triệu chứng của cô bé giảm bớt khi trở về nhà nên gia đình không đưa con đi khám. Tuy nhiên, hai tuần sau, González lên cơn co giật và qua đời.
Theo các chuyên gia, nguyên nhân ca tử vong là nhiễm Naegleria fowleri, còn gọi là "amip ăn não", thường ẩn nấp ở các vùng nước ngọt. Tỷ lệ tử vong của các nạn nhân là 97%. Từ trước đến nay, Mỹ chỉ ghi nhận 4 người sống sót sau khi nhiễm amip ăn não.
Hôm 28/11, các bác sĩ nghi ngờ González nhiễm amip ăn não từ các hồ bơi kém chất lượng hoặc khu vực nước tù đọng. Trong khi mẹ bé gái, bà Tatiana González, tin rằng em đã nhiễm amip qua đường mũi khi bơi dưới nước. Giám đốc điều hành của khách sạn nơi cô bé sử dụng bể bơi đã cam kết tăng cường các tiêu chuẩn an toàn. Theo truyền thông địa phương, cơ sở này chưa bị cáo buộc hình sự.
Amip là một loài động vật đơn bào nhỏ, thường xuất hiện ở các vùng nước ngọt ấm áp như sông hồ. Nó không tồn tại trong nước muối và không lây từ người sang người. Ngoài môi trường tự nhiên, amip có thể sinh sống ở các hồ nước nhân tạo như công viên nước hoặc bể bơi. Vào tháng 9, một bé trai ở Arkansas đã chết sau khi tiếp xúc với amip tại công viên nước.
Naegleria fowleri xâm nhập vào cơ thể người thông qua mũi, đi qua dây thần kinh khứu giác vào não, gây viêm và tổn thương nghiêm trọng. Các triệu chứng gồm đau đầu dữ dội, sốt, buồn nôn và nôn. Người bệnh có thể tử vong trong vòng 5 ngày kể từ khi triệu chứng khởi phát.
Tổn thương não chủ yếu ở thùy trán và các khu vực quan trọng, chịu trách nhiệm về chức năng vận động, nói, nghiêm trọng đến mức một số người sống sót cần học lại các cách nói năng và đi lại.
Tháng trước, các quan chức y tế ở Arizona đã đưa ra cảnh báo về amip ăn não sau khi một bệnh nhân không rõ độ tuổi, giới tính nhiễm Naegleria fowleri và tử vong. Đây là trường hợp thứ 30 được ghi nhận tại Mỹ kể từ năm 2013.
