10 cái tên cấm kỵ không nên đặt cho con tại Việt Nam – cha mẹ nhất định phải biết
Việc đặt tên không phù hợp không chỉ gây ra rắc rối về mặt thủ tục sau này mà còn có thể bị cho là mang đến những điều xui rủi, ảnh hưởng đến cuộc sống của con trẻ.
Ngày 16/08/2025, Thời báo VHNT đưa tin "10 cái tên cấm kỵ không nên đặt cho con tại Việt Nam – cha mẹ nhất định phải biết". Nội dung chính như sau:
Những kiểu tên có thể bị từ chối khi làm khai sinh
Theo quy định của Bộ luật Dân sự, công dân Việt Nam phải có họ tên bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam, đồng thời không được xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người khác. Từ nguyên tắc này, có 5 kiểu đặt tên mà cha mẹ cần tránh để không bị cơ quan chức năng từ chối khi đăng ký khai sinh:
Theo quy định của Bộ luật Dân sự, công dân Việt Nam phải có họ tên bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam, đồng thời không được xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.
Đặt tên hoàn toàn bằng tiếng nước ngoài: Trẻ mang quốc tịch Việt Nam phải khai sinh với tên bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác trong nước. Những cái tên chỉ dùng tiếng nước ngoài sẽ không được chấp nhận.
Đặt tên bằng số hoặc ký tự đặc biệt: Các tên chứa số (1, 2…) hoặc ký tự không phải chữ cái (@, $…) đều bị coi là không hợp lệ.
Đặt tên xâm phạm quyền, lợi ích của người khác: Dù ít gặp trong thực tế, song đây là quy định cha mẹ cần lưu ý để tránh rắc rối pháp lý.
Đặt tên không phù hợp với bản sắc và truyền thống dân tộc: Việc xác định cụ thể sẽ do cơ quan có thẩm quyền xem xét từng trường hợp.
Đặt tên quá dài: Dù đề xuất giới hạn dưới 25 ký tự không được thông qua, nhưng các thông tư liên quan vẫn khuyến nghị không nên đặt tên quá dài. Thông thường, một cái tên gồm họ, tên đệm và tên chính chỉ nên gói gọn trong 3-4 chữ để thuận tiện cho giao dịch, giấy tờ và giao tiếp hàng ngày.
Những điều kiêng kỵ khi đặt tên cho con theo quan niệm dân gian
Từ xa xưa, người Việt coi trọng việc đặt tên với mong muốn mang lại may mắn và bình an cho con trẻ. Ngày nay, nhiều gia đình còn tìm đến chuyên gia phong thủy, nhân số học để chọn tên đẹp, song cha mẹ vẫn nên lưu ý những điều kiêng kỵ trong dân gian:
Tránh tên húy kỵ, tên vua chúa, thần thánh: Đặt trùng tên với các bậc vua chúa, thần thánh, vĩ nhân hoặc nhân vật có số phận bi kịch bị cho là không may mắn. Dù hiện nay quan niệm đã bớt khắt khe, cha mẹ vẫn nên cân nhắc để tránh dị nghị.
Tránh vi phạm luật bằng - trắc: Theo âm luật tiếng Việt, tên cần sự hài hòa giữa vần bằng (không dấu, dấu huyền) và vần trắc (sắc, hỏi, ngã, nặng). Tên toàn vần bằng thường bị cho là nhạt nhòa, còn tên toàn vần trắc dễ gợi cảm giác nặng nề, trắc trở.
Tránh tên khó phân biệt giới tính: Một cái tên không rõ ràng về giới tính có thể gây nhầm lẫn và khiến trẻ dễ bị trêu chọc. Dân gian cũng kiêng đặt tên con gái như con trai và ngược lại vì lo ngại mang đến vận xui.
Một cái tên không rõ ràng về giới tính có thể gây nhầm lẫn và khiến trẻ dễ bị trêu chọc.
Tránh tên có nghĩa tiêu cực khi đọc lái hoặc ghép chữ: Cha mẹ cần kiểm tra kỹ để chắc chắn tên con không tạo ra ý nghĩa xấu, tránh việc trẻ bị chế giễu sau này.
Tránh tên mang ý nghĩa quá tuyệt đối hoặc cầu lợi: Những cái tên như "Trạng Nguyên", "Vô Địch", "Diễm Lệ", "Bạch Tuyết" dễ tạo áp lực tâm lý cho trẻ và trở thành lý do bị bạn bè chọc ghẹo.
Một cái tên đẹp nên mang ý nghĩa tích cực, gợi sự vui vẻ và hi vọng. Cha mẹ cũng cần tránh gửi gắm những cảm xúc tiêu cực của bản thân vào tên con (như "Hận", "Hoài"), để cái tên thực sự là món quà mở ra tương lai tươi sáng cho trẻ.
Trước đó, thương hiệu Pháp luật đưa tin "5 cái tên bị luật cấm đặt khai sinh ở Việt Nam, đó là tên nào?". Nội dung chính như sau:
Việc lựa chọn một cái tên phù hợp, vừa mang ý nghĩa tốt đẹp, vừa tuân thủ quy định pháp luật luôn được các bậc phụ huynh đặc biệt quan tâm. Bài viết này sẽ phân tích những quy định pháp luật về đặt tên cho trẻ em tại Việt Nam, đồng thời điểm qua một số tên bị cấm và tên phổ biến nhất hiện nay.
Pháp luật Việt Nam có những quy định cụ thể về việc đặt tên cho trẻ em (Ảnh minh họa)
Truyền thống đặt tên cho con ở Việt Nam đã trải qua nhiều thay đổi. Trước đây, việc đặt tên thường do ông bà, đặc biệt là ông bà nội đảm nhiệm. Tập tục này xuất phát từ mong muốn tránh trùng tên với tổ tiên, thể hiện sự tôn kính với những người đi trước trong gia đình, dòng họ. Ngày nay, cha mẹ có nhiều quyền tự chủ hơn trong việc đặt tên cho con, bên cạnh việc tham khảo ý kiến ông bà, nhiều người còn tìm đến các chuyên gia phong thủy để lựa chọn tên hợp tuổi, hợp mệnh cho con. Xu hướng đặt tên cũng thay đổi theo thời gian. Nếu như trước đây, tên của nữ thường có chữ đệm là “Thị”, nam là “Văn” thì ngày nay, cấu trúc tên đã đa dạng hơn, ít người còn sử dụng những chữ đệm này. Thay vào đó, cha mẹ ưu tiên lựa chọn những cái tên đẹp, mang ý nghĩa tích cực, thay vì quan niệm "đặt tên xấu cho dễ nuôi" như trước kia.
Tuy nhiên, quyền tự do đặt tên không đồng nghĩa với việc cha mẹ có thể đặt tên tùy tiện. Pháp luật Việt Nam có những quy định cụ thể về việc đặt tên cho trẻ em, nhằm đảm bảo quyền lợi của trẻ và duy trì những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
(Ảnh minh hoạ)
Cụ thể, Khoản 1 Điều 26 Mục 2 Chương III phần thứ nhất Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định cá nhân có quyền có họ, tên (bao gồm cả chữ đệm, nếu có). Họ, tên của một người được xác định theo họ, tên khai sinh của người đó. Trẻ em có quyền mang họ cha hoặc họ mẹ. Khoản 3 cùng điều luật này cũng nêu rõ, việc đặt tên bị hạn chế trong trường hợp xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác hoặc trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự. Tên của công dân Việt Nam phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc khác của Việt Nam; không đặt tên bằng số, bằng một ký tự mà không phải là chữ. Thông tư 04/2020/TT-BTP ngày 28 tháng 5 năm 2020 cũng quy định: Việc xác định họ, dân tộc, đặt tên cho trẻ em phải phù hợp với pháp luật và yêu cầu giữ gìn bản sắc dân tộc, tập quán, truyền thống văn hóa tốt đẹp của Việt Nam; không đặt tên quá dài, khó sử dụng.
Dựa trên những quy định trên, có thể thấy 5 kiểu tên sau đây sẽ bị cấm đặt và có thể bị cán bộ hộ tịch từ chối hồ sơ khai sinh:
- Tên bằng tiếng nước ngoài: Luật quy định tên công dân Việt Nam phải bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc thiểu số của Việt Nam. Ví dụ như Elizabeth, Maradona… sẽ không được chấp nhận.
- Tên bằng ký tự hoặc số: Tên không được đặt bằng số hoặc ký tự đặc biệt không phải là chữ cái. Ví dụ: 1, 2, @, $…
- Tên xâm phạm lợi ích của người khác: Mặc dù trên thực tế, trường hợp này rất hiếm gặp nhưng pháp luật vẫn quy định rõ ràng để bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân.
- Tên không phù hợp với bản sắc dân tộc, tập quán, truyền thống Việt Nam: Việc đánh giá tên có vi phạm điều này hay không cần xem xét từng trường hợp cụ thể.
(Ảnh minh hoạ)
- Tên quá dài: Mặc dù chưa có quy định cụ thể về độ dài tối đa của tên, nhưng cha mẹ nên lưu ý tên thường gồm họ, tên đệm và tên chính, thông thường là 3-4 chữ. Tên quá dài sẽ gây khó khăn khi thể hiện trên các giấy tờ và trong cuộc sống hàng ngày. Trước đây từng có đề xuất tên không quá 25 ký tự, tuy nhiên vẫn chưa được phê duyệt.
Không chỉ Việt Nam, nhiều quốc gia trên thế giới cũng có những quy định riêng về việc đặt tên cho trẻ em.
Ngoài ra, hãy tìm hiểu xem cái tên nào được xem là phổ biến nhất ở Việt Nam? Theo ước tính, có khoảng 5 triệu người Việt Nam mang tên "Anh". Cái tên này được ưa chuộng bởi tính linh hoạt, phù hợp cho cả nam và nữ. “Anh” mang ý nghĩa tốt đẹp, tượng trưng cho sự tinh hoa, thông minh, giỏi giang, nổi trội.
