TP HCM: Kích hoạt hệ thống giám sát cảnh báo sớm căn bệnh bí ẩn từ Congo
Các triệu chứng của bệnh bao gồm sốt, đau đầu, ho, sổ mũi và đau cơ, với trẻ em (dưới 5 tuổi) chiếm tỉ lệ mắc và tử vong cao.
Báo Người Lao Động ngày 18/12 đưa thông tin với tiêu đề: "TP HCM: Kích hoạt hệ thống giám sát cảnh báo sớm căn bệnh bí ẩn từ Congo" cùng nội dung như sau:
Sở Y tế TP HCM vừa có thông tin liên quan đến một dịch bệnh chưa rõ nguyên nhân đang bùng phát tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo (CHDC Congo).
Theo Sở Y tế, thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Châu Phi (CDC Châu Phi), tính đến ngày 12-12, tại đây, đã ghi nhận tổng cộng 527 ca mắc bệnh, trong đó có 32 trường hợp tử vong, tỉ lệ tử vong là 6%.
Các triệu chứng của bệnh bao gồm sốt, đau đầu, ho, sổ mũi và đau cơ, với trẻ em (dưới 5 tuổi) chiếm tỉ lệ mắc và tử vong cao. Tất cả các trường hợp nặng đều có tình trạng suy dinh dưỡng nghiêm trọng.
Khu vực dịch bệnh nằm ở vùng nông thôn xa xôi, cách xa Thủ đô Kinshasa, với tình trạng thiếu lương thực nghiêm trọng và điều kiện y tế yếu kém. Khoảng 25,6 triệu người dân CHDC Congo đang sống trong cảnh thiếu lương thực, trong đó gần 4,5 triệu trẻ em bị suy dinh dưỡng nặng. Trẻ suy dinh dưỡng có nguy cơ cao mắc các biến chứng nghiêm trọng và tử vong khi nhiễm bệnh.
WHO đánh giá mức độ nguy cơ tại khu vực xảy ra dịch là cao, nhưng ở cấp quốc gia là trung bình, vì đợt bùng phát hiện tại có tính chất cục bộ. Tại cấp độ khu vực và toàn cầu, WHO nhận định mức độ nguy cơ thấp, nhưng khuyến cáo cần giám sát tại biên giới với quốc gia láng giềng Angola.
Tại Việt Nam, Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế đang theo dõi sát tình hình dịch bệnh, phối hợp với WHO và các quốc gia liên quan để cập nhật thông tin và đưa ra các biện pháp ứng phó kịp thời.
Riêng tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất (TP HCM), không có đường bay thẳng từ CHDC Congo, và các sân bay quốc tế của nước này không nằm trong khu vực dịch theo báo cáo của WHO. Thời gian di chuyển từ cảng Boma ở TP Kinshasa đến TP HCM mất khoảng 30-40 ngày, đủ để phát hiện các triệu chứng bệnh nếu có.
Sở Y tế TP HCM đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP HCM (HCDC) theo dõi sát diễn biến dịch bệnh và chuẩn bị các phương án ứng phó. HCDC đã triển khai các biện pháp giám sát tại các cửa khẩu quốc tế, bao gồm cả Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và Cảng hàng hải TP HCM, để kiểm soát nguy cơ dịch bệnh xâm nhập.
Các kiểm dịch viên y tế giám sát hành khách nhập cảnh qua hệ thống đo thân nhiệt và quan sát biểu hiện bất thường về sức khỏe.
HCDC cũng sẽ kích hoạt hệ thống giám sát cảnh báo sớm tại các cơ sở y tế và cộng đồng để phát hiện và xử lý kịp thời khi có các trường hợp nghi ngờ. Đặc biệt, các mạng lưới cộng tác viên sức khỏe cộng đồng đã bao phủ khắp các quận, huyện TP HCM, sẵn sàng phản ứng nhanh khi có diễn biến dịch bệnh.
Để phòng ngừa dịch bệnh, người dân không nên đến các vùng có dịch nếu không cần thiết. Nếu đã đi qua các khu vực có dịch và có triệu chứng nghi ngờ, người dân cần đến ngay cơ sở y tế và cung cấp đầy đủ thông tin về lịch trình đi lại để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hạn chế lây nhiễm cho cộng đồng.
Trước đó, báo Người đưa tin ngày 17/12 cũng có bài đăng với thông tin: "Dịch lạ tại Congo phức tạp, Sân bay Nội Bài siết chặt kiểm dịch y tế". Nội dung được báo đưa như sau:
Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hà Nội, ngày 12/12, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) ban hành công văn số 1412/BC-DP, báo cáo nhanh về các trường hợp mắc bệnh không rõ nguyên nhân tại Cộng hòa Dân chủ Công-gô.
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), ngày 10/12, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận thông tin về các trường hợp mắc bệnh không rõ nguyên nhân tại Cộng hòa Dân chủ Công-gô (DRC). Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ 24/10 - 5/12, tại khu vực y tế Panzi, thuộc tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Công-gô đã ghi nhận 416 trường hợp mắc bệnh chưa rõ nguyên nhân, trong đó có 31 trường hợp tử vong; tỷ lệ tử vong là 7,6%.
Các triệu chứng ghi nhận bao gồm sốt, đau đầu, ho, sổ mũi và đau cơ. Các trường hợp mắc chủ yếu là trẻ em (53% số mắc và 54,8% số tử vong là dưới 5 tuổi) và tất cả các trường hợp nặng đều bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng.
Khu vực Panzi là khu vực nông thôn thuộc tỉnh vùng sâu Kwango cách thủ đô Kinshasa khoảng 700km (ước tính khoảng 48 tiếng di chuyển đường bộ). Điều kiện y tế tại khu vực rất thiếu thốn; cơ sở y tế tồi tàn thiếu thuốc thiết bị, vật tư y tế, tỷ lệ tiêm chủng thấp, khả năng chẩn đoán và quản lý ca bệnh rất hạn chế. Trong những tháng gần đây tại khu vực này đã xảy ra tình trạng thiếu lương thực và hiện tại cũng đang là mùa mưa lớn nên việc tiếp cận dịch vụ y tế rất khó khăn (ảnh hưởng đến việc xác định tác nhân gây bệnh). Sốt rét là bệnh phổ biến ở khu vực này và đang được nhận định có thể liên quan đến các trường hợp mắc bệnh, các biện pháp kiểm soát sốt rét cũng rất hạn chế.
Trên cơ sở các thông tin ghi nhận được, WHO đánh giá nguy cơ đối với các cộng đồng bị ảnh hưởng tại khu vục xảy ra dịch (khu vực y tế Panzitinh Kwango) ở mức độ cao trong bối cảnh tình trạng cung cấp tiếp cận dịch vụ y tế và việc đảm bảo lương thực rất hạn chế; tỷ lệ tiêm chủng thấp; điều kiện đời sống người dân và giao thông đi lại tại địa bàn rất khó khăn. Đồng thời, thông tin ban đầu ghi nhận về chùm ca bệnh trong các cụm gia đình cho thấy khả năng lây lan trong các hộ gia đình.
Ở phạm vi quốc gia (Cộng hòa Dân chủ Công-gô), nguy cơ được nhận định ở mức trung bình do chùm ổ dịch hiện tại xảy ra cục bộ trong khu vực y tế Panzi, tỉnh Kwango; mặc dù có khả năng lây lan sang các khu vực lân cận.
Với cấp độ khu vực và toàn cầu, WHO đánh giá mức độ nguy cơ thấp và lưu ý việc giám sát tại biên giới với Angola gần khu vực xảy ra dịch.
Một số quốc gia trong khu vực châu Á và Đông Nam Á cũng nhận định nguy cơ bệnh xâm nhập từ Cộng hòa Dân chủ Công-gô là thấp với lượng khách đi đến từ khu vực này đến rất ít và không có chuyến bay trực tiếp từ Cộng hòa Dân chủ Công-gô.
WHO đã hỗ trợ Cộng hòa Dân chủ Công-gô triển khai các đội đáp ứng nhanh; tổ chức quản lý điều tra ca bệnh, lấy mẫu xét nghiệm tác nhân gây bệnh và các hoạt động phòng, chống dịch tại khu vực xảy ra ổ dịch. Ngày 10/12, theo thông tin cập nhật từ WHO đã ghi nhận có 10/12 mẫu xét nghiệm ban đầu dương tính với sốt rét.
Trên cơ sở các thông tin ghi nhận từ hệ thống giám sát dựa vào sự kiện, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) đã chỉ đạo và tổ chức theo dõi giám sát các diễn biến tình hình dịch bệnh tại Cộng hòa Dân chủ Công-gô. Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) sẽ tiếp tục theo dõi, bám sát diễn biến tình hình dịch bệnh; chủ động thực hiện giám sát dựa vào sự kiện với thông tin về dịch bệnh tại DRC; phối hợp với WHO và đầu mối IHR các quốc gia cập nhật, chia sẻ thông tin về dịch bệnh. Trường hợp có các diễn biến mới Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) sẽ phối hợp với WHO, USCDC và các đơn vị liên quan đánh giá nguy cơ để đề xuất các đáp ứng phù hợp bao gồm việc tăng cường công tác kiêm dịch y tế...
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội, thời gian tới Trung tâm sẽ tiếp tục tăng cường công tác kiểm dịch y tế tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên Thế giới, tại Việt Nam và Hà Nội nhằm phát hiện sớm các ca mắc/nghi mắc để thực hiện các phương án phòng chống dịch phù hợp, kịp thời.
