Nước cúng trên bàn thờ nên dùng nước đun sôi hay nước lã? Nhiều người chưa nắm rõ
Ngoài hoa quả, nước là điều cần thiết có trên bàn thờ. Vậy dùng loại nước gì để cúng mới đúng?
Trang tin Ngôi sao ngày 27/11/2023 đưa thông tin với tiêu đề: "Nước cúng trên bàn thờ nên dùng nước đun sôi hay nước lã? Nhiều người chưa nắm rõ". Với nội dung như sau:
Từ xa xưa, trong lễ cúng của bàn thờ không thể thiếu nước. Trên bàn thờ Phật bàn Thần Tài hay bàn thờ gia tiên cũng có nước. Vậy nên dùng loại nước gì? Nước có ý nghĩa gì?
Ý nghĩa của nước trên ban thờ
Nước là biểu tượng của nguồn sống, là phương tiện thanh tẩy và là trung tâm tái sinh. Nước thể hiện cho tài lộc, may mắn. Nước đối với gia tiên còn là đồ ăn nước uống, thể hiện trần sao âm vậy. Nước đối với phong thủy thần linh là tài lộc. Chính vì thế trong lễ cúng luôn có nước. Trên ban gia tiên có thể thay nước bằng rượu.
Nước là biểu tượng của nguồn sống, là phương tiện thanh tẩy và là trung tâm tái sinh (Ảnh minh họa)
Nước dùng cúng là nước lã hay nước đun sôi để nguội?
Đối với Phật, nước thể hiện tâm thanh khiết, nước không phải dâng cho Phật uống, mà nước đặt lên bàn thờ Phật để Phật tử nhìn vào nghiệm lại mình, thấy được sự thanh tịnh trong đó không. Nước đặt lên bàn thờ Phật nhắc nhở người cúng rằng sống trong kiếp người cần phải trong sạch, thanh tịnh, như nước, không phân biệt sang hèn, giàu nghèo, ngu khôn. Nước thể hiện sự bình đẳng. Thế nên, bàn thờ Phật thường dùng nước tinh khiết, nước lã, không nên dùng nước đun sôi để nguội, và đặc biệt không dùng nước trà, nước màu... để thể hiện sự thanh khiết ban đầu. Tuy nhiên với Phật thì nếu có đặt nước sôi cũng không có vấn đề, có thể dùng nước suối nước lã hoặc nước sôi.
Đối với bàn thờ gia tiên, bà cô ông mãnh, thần linh thì nước chủ yếu đại diện cho việc trần sao âm vậy, tức nước là đồ dùng để uống. Thế nên nước trên bàn thờ gia tiên có thể là nước trà, nước ngọt, nước màu, nước lọc. Tuy nhiên theo dân gian quan niệm "ma uống nước lã" nên đa phần nhiều gia đình sẽ lấy nước lã tức nước chưa đun sôi để đặt lên ban thờ gia tiên và ban thờ thần linh.
Đặt nước thế nào cho đúng?
Trên bàn thờ gia tiên và thần linh thường có kỷ nước 3 chén hoạc 5 chén. 3 ly nước thể hiện tấm lòng thành tâm của người âm dâng lên cho thần linh, tổ tiên. Theo thứ tự 3 ly là gia tiên cùng bà cô ông mãnh ở hai bên, ly giữa dâng thần. 3 ly nước cũng liên quan tới những con số 3 trong dân gian như tang cha mẹ 3 năm, 3 đời...Còn 5 ly nước thì đại diện tổ tiên, bà cô ông mãnh được đặt hai bên, 3 ly ở giữa là sự thành tâm của gia chủ đối với các vị thần linh. 5 ly cũng biểu trưng cho ngũ hành “Kim – Mộc – Thuỷ – Hoả – Thổ”, con số 5 trong thờ cúng cũng vì vậy mà thêm phần ý nghĩa. Trong thờ cúng, 5 ngũ cúng được thể hiện qua “Hương – Đăng – Trà – Hoa – Quả”. Với bàn thờ Phật số 3 tượng trưng cho tam bảo Phật- Pháp - Tăng.
Do đó việc trên ban gia tiên đặt 3 hay 5 không quá quan trọng, còn tùy thuộc diện tích ban thờ. Nếu đủ rộng nên đặt kỷ 5 chén, còn ban thờ nhỏ đặt 3 chén cũng không phạm kỵ.
Còn khi cúng ban thờ Phật thì không quan trọng số ly nhưng thường sẽ là 3 chén đại diện cho tam bảo hoặc 1 cốc và dùng cốc thủy tinh để thể hiện sự tinh khiết, chay tịnh.
Trên bàn thờ Thần Tài thì nước còn thể hiện tụ tài tụ lộc. Nên thường trên bàn thần tài ngoài kỷ 3 hoặc 5 chén nước thì còn có thêm bát nước thả hoa, hoặc cốc nước lã.
Nước đặt lên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thần tài thường là nước lã do quan niệm dân gian truyền lại. Bàn gia tiên thì có thể thờ nước trà. Đặc biệt trong ngày giỗ kỵ một người thân nào đó thì gia đình có thể đặt thêm loại nước mà người đó khi còn sống yêu thích, ví dụ khi sống thích nước trà sẽ dâng trà, thích rượu sẽ rót rượu.
Tiếp đến, báo Vietnamnet cũng có bài đăng liên quan với thông tin: Trên bàn thờ cần để 3 hay 5 chén nước: Đây là con số đúng giúp tụ lộc, nhà nào cũng nên biết. Nội dung được đưa như sau:
Ai cũng biết trên bàn thờ cần bày chén nước nhưng dùng bao nhiêu chiếc mới đúng lại là điều không phải ai cũng biết.
Trên bàn thờ thần Phật, bàn thờ Thần Tài hay bàn thờ gia tiên ngoài những vật dụng như hũ nước, hũ gạo, hũ muối được đặt cố định thì còn bộ chén thờ (còn gọi là kỷ nước thờ) cũng là một vật cần thiết.
Ý nghĩa của kỷ nước thờ
Đây là vật phẩm mà bàn thờ nào cũng cần có. Khác với hũ nước, gạo, muối, mỗi thứ chỉ cần một hũ là đủ, kỷ nước thường được đặt 3 hoặc 5 chén. Mỗi con số lại mang một ý nghĩa nhất định.
Đặt 3 chén để thể hiện tấm lòng thành tâm của gia chủ đối với thần linh, tổ tiên. Theo thứ tự thì hai ly hai bên dành cho gia tiên cùng bà cô ông mãnh, ly ở giữa để dâng thần tiên. Ngoài ra, đặt 3 chén nước còn thể hiện sự tưởng nhớ của con cái tới bậc cha mẹ đã khuất (con số 3 cũng xuát hiện trong việc khi cha mẹ mất thì con cái để tang 3 năm). 3 ly nước này cũng gợi nhắc tới những câu thành ngữ tục ngữ sâu xa mà các cụ để lại như "ba chìm bảy nổi", "ba đời bảy họ", nhớ ơn 3 đời tổ tiên.
Trường hợp đặt 5 chén nước thì chén dành cho bà cô ông mãnh sẽ ở hai bên, 3 ly ở giữa dành cho các vị thần linh thể hiện tấm lòng thành kính. Ngoài ra, con số 5 còn tượng trưng cho ngũ hành (Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ) và cũng đuộc hiểu là "hương - đăng - trà - hoa -quả" để thể hiện sự trọn vẹn, lòng thành của gia chủ với các vị thần cùng tổ tiên đã khuất.
Việc đặt kỷ nước phụ thuộc nhiều vào diện tích của bàn thờ. Nếu bàn thờ rộng thì có thể sử dụng kỷ nước có 5 chén. Bàn thờ hẹp hơn thì đặt kỷ nước 3 chén. Như vậy, kỷ nước sẽ chiếm một diện tích vừa phải, phần còn lại dành cho các vật phẩm thờ cúng khác.
Một số lưu ý khi đặt kỷ nước thờ
Trong phong thủy, nước là yếu tố quan trọng giúp vạn vật sinh sôi, phát triển. Người xưa quan niệm "trần sao âm vậy". Dâng kỷ nước lên bàn thờ là thể hiện sự tôn kính của của con cháu với gia tiên và các vị thần giữ nhà.
Kỷ nước trên bàn thờ có thể dùng để đựng nước hoặc rượu. Các ly phải được đặt ngay ngắn vào ngai, tượng trưng cho sự vững chắc, lâu bền, mong tổ tiên phù hộ cho con cháu.
Kỷ nước đặt trên bàn thờ có thể làm từ những chất liệu khác nhau nhưng phổ biến nhất là loại làm bằng sứ. Đồ gốm sứ có linh tính cao, hội tụ đầy đủ các yếu tố ngũ hành, tinh hoa đất trời.
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.
Tổng hợp
