Thay đổi đặc biệt quan trọng liên quan đến 1 giấy tờ cá nhân của tất cả người dân cả nước
Quy định này đã được Quốc hội thông qua, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2026.
Ngày 9 tháng 12 năm 2025, tạp chí Thanh Niên Việt đăng tải bài viết với tiêu đề "Thay đổi đặc biệt quan trọng liên quan đến 1 giấy tờ cá nhân của tất cả người dân cả nước". Nội dung như sau"
Từ 2026, cấp phiếu lý lịch tư pháp hoàn toàn trực tuyến
Chiều 5/12, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp với 437/441 đại biểu có mặt tán thành, đạt tỷ lệ 92,39%. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026. Việc thông qua dự luật đánh dấu bước tiến quan trọng trong cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp.
Theo quy định mới, cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp sẽ được xây dựng tập trung, thống nhất tại Bộ Công an và kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cùng các cơ sở dữ liệu chuyên ngành liên quan. Điều này nhằm đảm bảo việc quản lý, khai thác thông tin chính xác, đồng bộ và phục vụ hiệu quả cho các nhu cầu của người dân và cơ quan chức năng.
Đặc biệt, khi Phiếu bản điện tử được cấp, thông tin lý lịch tư pháp của công dân sẽ tự động hiển thị trên ứng dụng định danh quốc gia và có giá trị sử dụng thay thế phiếu truyền thống.
Một điểm mới đáng chú ý là quy trình cấp Phiếu lý lịch tư pháp được thực hiện chủ yếu theo hình thức trực tuyến. Người nước ngoài hoặc người chưa có định danh điện tử vẫn có thể nộp yêu cầu trực tiếp hoặc qua bưu chính.
Giới hạn việc yêu cầu cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp
Luật cũng đặt ra giới hạn về việc yêu cầu cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp. Theo đó, cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu công dân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2, trừ khi pháp luật có quy định cụ thể. Việc yêu cầu Phiếu số 1 hoặc thông tin tư pháp chỉ được áp dụng trong những trường hợp thật sự cần thiết như tuyển dụng, cấp phép hành nghề.
Luật nhấn mạnh việc tiếp tục duy trì hai loại Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2, bác bỏ đề xuất trước đó về việc bỏ Phiếu số 2. Đồng thời, phiếu lý lịch tư pháp sẽ được cấp dưới dạng bản giấy hoặc bản điện tử, và cả hai hình thức đều có giá trị pháp lý tương đương.
Trong báo cáo giải trình trước khi Quốc hội thông qua luật, Đại tướng Lương Tam Quang – Bộ trưởng Bộ Công an – khẳng định việc duy trì hai loại phiếu và tích hợp thông tin lên ứng dụng định danh quốc gia sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.
Bộ trưởng nhấn mạnh, quy định mới góp phần tiết kiệm thời gian, chi phí, giảm giấy tờ, đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ chủ trương đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và hội nhập quốc tế. Đây được kỳ vọng là bước đột phá giúp đơn giản hóa quy trình hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực tư pháp.
Báo điện tử Tiếng Nói Việt Nam cũng đăng tải bài viết với tiêu đề "Từ 2026, cấp phiếu lý lịch tư pháp hoàn toàn trực tuyến". Nội dung như sau:
Chiều 5/12, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp với 437/441 đại biểu có mặt tán thành (chiếm 92,39% tổng số đại biểu Quốc hội). Luật có hiệu lực thi hành từ 1/7/2026.
Theo Luật này, cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp được xây dựng tập trung, thống nhất tại Bộ Công an và được kết nối, chia sẻ thông tin với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cơ sở dữ liệu khác có liên quan theo quy định của pháp luật.
Quy định về phiếu lý lịch tư pháp trong Luật nêu rõ “Phiếu lý lịch tư pháp được cấp cho cá nhân gồm Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và Phiếu lý lịch tư pháp số 2”. Như vậy, cả 2 loại phiếu lý lịch tư pháp số 1 và số 2 vẫn được giữ nguyên và duy trì, thay vì bỏ cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 như một số ý kiến đề xuất trước đó.
Cấp phiếu lý lịch tư pháp bằng hình thức trực tuyến
Luật quy định phiếu lý lịch tư pháp được cấp dưới dạng bản điện tử hoặc bản giấy và có giá trị pháp lý như nhau. Trường hợp Phiếu lý lịch tư pháp bản điện tử đã được cấp theo quy định của Luật này thì thông tin lý lịch tư pháp được đồng thời hiển thị trên ứng dụng định danh quốc gia và có giá trị như Phiếu lý lịch tư pháp”.
Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên ứng dụng định danh quốc gia được cập nhật để cá nhân sử dụng khi có nhu cầu mà không cần yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp.
Về thủ tục yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp, Luật nêu rõ cá nhân yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp bằng hình thức trực tuyến. Riêng người nước ngoài, người chưa có định danh điện tử có thể yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp bằng hình thức trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính.
Đáng chú ý, Luật vừa được Quốc hội thông qua quy định “cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 2 quy định tại Điều 43 của Luật này”.
Cũng theo Luật, “cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp thông tin lý lịch tư pháp hoặc Phiếu lý lịch tư pháp số 1”, trừ trường hợp có quy định của pháp luật về việc cần sử dụng thông tin lý lịch tư pháp để phục vụ mục đích trong một số trường hợp như tuyển dụng, cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề…
Trình bày báo cáo của Chính phủ giải trình, tiếp thu, hoàn chỉnh dự thảo Luật trước khi các đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an, nhấn mạnh quy định "tiếp tục duy trì Phiếu lý lịch tư pháp số 1 và Phiếu lý lịch tư pháp số 2". Phiếu được cấp dưới dạng bản điện tử hoặc bản giấy và có giá trị pháp lý như nhau.
Theo Bộ trưởng, Phiếu lý lịch tư pháp bản điện tử đã được cấp thì thông tin lý lịch tư pháp của công dân được cập nhật, hiển thị trên VNelD (được coi là một trường thông tin sẵn có tương tự như họ tên, ngày - tháng - năm sinh).
“Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên VNelD có giá trị pháp lý như Phiếu lý lịch tư pháp, cá nhân không cần yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp khi có nhu cầu, từ đó tạo điều kiện thuận lợi tối đa để người dân thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội, người dân, doanh nghiệp và công tác quản lý Nhà nước”, Đại tướng Lương Tam Quang nhấn mạnh.
Quy định này cũng giúp tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc, góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế.
